Trận chung kết Champions League 2014/15 ở Berlin về khía cạnh nào đó mang hình bóng của cuộc chiến giữa Milan và Ajax năm 1969. Max Allegri của Juve tương đồng với Nereo Rocco huyền thoại của Milan, còn Luis Enrique không ít thì nhiều cũng thấu hiểu của tư duy bóng đá tổng lực từ Rinus Michels.

Nghệ thuật của Allegri

Khi Max Allegri đến Vinovo, các tifosi Juve không hề chào đón ông. Nhiều cầu thủ cũng hoài nghi về cách huấn luyện và xây dựng chiến thuật của Allegri. Thời điểm ấy, cách nay gần một năm, Allegri chỉ có trong tay một Scudetto và bị Milan sa thải. Ngược lại, phần lớn nhân sự trong đội hình Juve đứng trên bục vinh quang suốt 3 mùa liên tiếp.

Luis Enrique và Max Allegri đang đứng trước thời khắc lịch sử của cuộc đời.

Một cuộc đối thoại đã mở ra nhiều vấn đề. Không có sự áp đặt nào, nhưng Allegri chinh phục được lòng người bằng những lời nói đầy sức mạnh. Những chiến thắng đầu mùa từng bước thể hiện rõ hơn về con người Allegri trong mắt mọi người. Tất cả đều nể và tôn trọng nhà cầm quân gốc Livorno. Allegri thực hiện chiến lược xoay vòng nhân sự cân bằng và hiệu quả, theo nghĩa “chiếc bánh ngon ai cũng có phần”.

Nghệ thuật dùng người giúp Allegri duy trì được mọi thứ tốt nhất cho Juve: phong độ ổn định, tinh thần luôn ở mức cao và đầy khát vọng chiến thắng. Nhờ vậy, trước mọi đối thủ Allegri đều có thể linh hoạt sử dụng sơ đồ 4-3-1- 2 hay 3-5-2. Nếu cần kiểm soát lối chơi, Juve sẽ hoạt động theo kiểu 4-3-2-1, với vai trò hộ công chủ yếu thuộc về Arturo Vidal. Điểm nhấn nằm ở đây. Vidal đá “số 10”, nhưng luôn lùi về rất sâu để tranh cướp bóng và giúp trung tuyến thêm mạnh mẽ. Khi đá 3-5-2, Juve bịt kín mọi khoảng không trên phần sân nhà. Trong những pha phản công nhanh, 3-5-2 cực kỳ nguy hiểm.

Allegri thực sự xuất sắc về dùng người và linh hoạt về chiến thuật. Hai lượt bán kết với Real Madrid cho thấy rõ nhất những điểm mạnh của vị HLV 47 tuổi này, từ cách kiểm soát cuộc chơi đến việc đưa đối thủ vào bẫy.

Con người không hoàn hảo, và Allegri không ngoại lệ. Allegri phản ứng chậm ở những thời điểm đội nhà gặp bất lợi. Ví dụ, trong trận derby thua Torino, ông chỉ điều chỉnh ở những phút cuối. Trận thua Parma hay hòa Roma cũng vậy. Ở vòng bảng Champions League, khi Juve liên tiếp thua Atletico và Olympiakos, Allegri như hóa đá mà thiếu sự điều chỉnh hợp lý. Với vấn đề này, chỉ cần Barca tạo được lợi thế từ sớm, cơ hội giành vinh quang của Juve sẽ không còn.

Khi Enrique là ông chủ

Luis Enrique không quá xuất sắc về chiến thuật. Nhưng không thể phủ nhận rằng ông là người mang đến đổi thay lớn nhất cho Barca kể từ sau kỷ nguyên vinh quang mà Pep Guardiola tạo ra. Ngay chính Pep đã từng thất bại khi làm mới Barca trong mùa cuối cùng của ông ở sân Nou Camp. Theo đó, Enrique đã giúp Barca chiến đấu trực diện hơn, trên nền tảng tiki-taka quen thuộc.

Sự thay đổi bắt nguồn từ khả năng quản lý con người của Enrique. Nếu không có uy, Enrique không thể yêu cầu Messi phải dạt cánh và lùi thấp. Không có uy, Enrique chắc chắn không thể khiến một công thần như Iniesta phải dùng cơ bắp nhiều hơn, di chuyển liên tục thay vì chỉ đi bộ như mùa trước. Pique bị đẩy lên khán đài vẫn cúi đầu nhận lệnh…

Trong phòng thay đồ của Barca, Messi có tiếng nói cực lớn, nhưng Enrique mới là ông chủ với tiếng nói lớn nhất. Đã từng có phản ứng của một số “ông sao” với Enrique, như Xavi và Messi hồi đầu mùa. Nhưng rồi trật tự nhanh chóng được Enrique thiết lập. Mới đây, Neymar từng phản ứng không hay khi bị thay ra ở trận hòa Sevilla, nhưng ngay hôm sau trở nên ngoan ngoãn và phải xin lỗi Enrique.

Nhưng Enrique đang có một vấn đề lớn: thiếu những giải pháp tấn công. Mọi thứ được đẩy hết cho tam tấu “MSN” (Messi – Suarez – Neymar). 25 trong số 28 bàn ở Champions League mùa này của Barca do bộ ba này thực hiện. 10 bàn gần nhất, trong 4 trận với PSG và Bayern Munich, đến từ “MSN”. Barca chịu sự lệ thuộc quá lớn vào 3 ngôi sao đến từ Nam Mỹ.

Juve là bậc thầy của phòng ngự khu vực rất tốt và không biết kiểm soát không gian. Nếu “MSN” bị khóa chặt (Celta Vigo và Malaga từng làm tốt điều này), Barca thực sự khó khăn để tiếp cận khung thành Gigi Buffon.

Trong 28 bàn của Barca ở Champions League, có đến 25 bàn được ghi bởi bộ ba Messi – Suarez – Neymar.

Juve chỉ ghi trung bình 1,33 bàn/trận, hiệu suất đứng thứ 14 ở Champions League.

NGỌC LINH