Trong phần trước, chúng tôi đã đưa ra lời khuyên về các phương thức "tự học cờ": Từ sách vở, từ phần mềm (SW), từ các Video clip… Nhưng do đặc tính của môn cờ (luôn cần có sự đối kháng), nên sẽ hiệu quả hơn rất nhiều nếu có bạn cùng học, để tiện trao đổi, nghiên cứu, và tăng độ hứng thú khi cùng nhau phân tích, dù là Khai cuộc, Trung cuộc hay Tàn cuộc.

Câu hỏi 2: Tự tập luyện cờ tướng như thế nào?

Sẽ là lý tưởng nếu bạn có thể thu xếp thời gian để đến với các lớp học cờ do các danh thủ đứng lớp. Ở đó, bạn sẽ được học từ những lý thuyết căn bản nhất trong Khai cuộc, các hình thế và bài tập Trung – Tàn cuộc; được huấn luyện viên (HLV) giải đáp thắc mắc ngay tại chỗ thay vì phải tự tìm tòi; đặc biệt là được giao lưu, thi đấu để vừa ghi nhớ những gì đã được học, vừa nâng "chất" cho đường cờ của mình.

Được biết hiện nay tại Hà Nội, Đà Nẵng hay TPHCM đều có một số lớp cờ như vậy, dành cho trẻ em có mà cho người lớn cũng có. Thường các lớp được tổ chức vào buổi tối (để những người bận rộn làm việc, học tập ban ngày đều có thể tham gia), do các HLV kinh nghiệm như Vũ Hữu Cường, Trần Quyết Thắng (Hà Nội), Trần Văn Ninh (Đà Nẵng), Diệp Khai Nguyên, Trần Chánh Tâm (TPHCM)…

Bạn cũng có thể tìm hiểu thông tin về hoạt động của các CLB cờ, xin tham gia với tư cách thành viên, qua đó có nhiều cơ hội để học hỏi từ các cao thủ, tham gia các giải đấu để rút kinh nghiệm.

Trang web học cờ của diễn đàn Thăng Long Kỳ Đạo

Nhưng câu hỏi ở đây là nếu không bố trí được thời gian, hay điều kiện ở xa, không thể học trực tiếp, thì làm như thế nào? Bạn vẫn có thể tham gia các lớp học "trực tuyến", đặc biệt là lớp học do diễn đàn Thăng Long Kỳ Đạo thực hiện, giảng viên là HLV Vũ Hữu Cường và người đứng ra tổ chức lớp là anh Phạm Thanh Trung – Admin của www.thanglongkydao.com phụ trách. Bạn có thể truy cập website www.hocco.vn để tìm hiểu và tham gia.

Cuối cùng, nếu bạn vẫn không thể tham gia được cả các khóa học Online thì chúng ta đành trở lại với vấn đề đã được đề cập từ trước: Tự học! Vậy tự học như thế nào thì hiệu quả?

Trong phần trước, chúng tôi đã nêu rõ các phương thức cơ bản. Bạn hãy thật CHẬM nhưng CHẮC bổ sung kiến thức cho mình (với những bạn đã chơi cờ lâu năm thì tự học chính là cách dịp để "lấp khoảng trống" kiến thức), song song với việc tiếp tục chơi để giải trí thông thường.

Bạn cần nắm vững những nguyên lý chơi cờ, bên cạnh việc cố gắng học tập một cách có hệ thống. Ví dụ: Trong Khai cuộc, cần tránh đi một quân nhiều nước; Tránh vội đưa một quân lẻ loi sang phòng tuyến của đối phương; Cần cố gắng phát triển một cách nhanh nhất các quân mạnh; Cần lưu ý các quân được bố trí có độ liên kết, bảo vệ, hỗ trợ lẫn nhau… Trong Trung cuộc, cần tránh ham ăn một quân nào đó để rồi rơi vào tình thế bị đối phương áp đảo, hoặc bị phản đòn nguy hiểm; Cố gắng bố trí quân nhằm chiếm không gian tối ưu trên bàn cờ; Cố gắng để phân tích hình thế tiếp theo (tưởng tượng diễn biến) trước mỗi nước đi cụ thể; Phán đoán ý đồ của đối phương sau mỗi nước đi để có cách ứng phó phù hợp (chọn được nước đi mạnh nhất có thể)…

Trở lại với việc nghiên cứu Khai cuộc – giai đoạn đầu tiên, gần như quyết định diễn biến ván cờ, bạn hãy học theo HỆ THỐNG. Bốn loại hình căn bản trong Khai cuộc bao gồm: Khai cuộc Pháo (Pháo đầu đối Thuận pháo, Pháo đầu đối Nghịch pháo; Pháo đầu đối các thế trận như Bình phong mã, Phản cung mã, Đơn đề mã, Phi tượng; Pháo đầu đối các thế trận mang nhiều tính "giang hồ" như Uyên ương Pháo, Quy bối pháo… Quá cung pháo, Sĩ giác pháo…); Khai cuộc Mã (Khởi mã cuộc; Khởi mã đối tiến tốt; Khởi mã đối Pháo đầu; Khởi mã đối Phi tượng…); Khai cuộc Tượng (Phi tượng đối Sĩ giác pháo; Phi tượng đối Quá cung pháo; Phi tượng đối Pháo đầu…) và Khai cuộc Tốt (Tiên nhân chỉ lộ đối Liễm pháo; Tiên nhân chỉ lộ đối Khởi mã; Tiên nhân chỉ lộ đối Phi tượng, Đối binh cục…).

Ngoài ra cũng có cách khai cuộc lên Sĩ vốn ít thông dụng (và thường chuyển sang các dạng thức Khai cuộc khác sau đó), do người chơi muốn "chơi đòn tâm lý" hoặc chủ động đưa ván cờ vào thế "so đọ công lực"…

Tuy nhiên, dù lựa chọn loại hình Khai cục hay thế biến nào, thì người chơi cũng luôn cần lưu ý tránh những nước đi "vô bổ" khiến các quân vô tình "giẫm" lên nhau, khiến hình cờ khó phát triển, hoặc để lộ sơ hở khiến đối phương có thể dễ bề khai thác (tổ chức gây sức ép, hăm bắt quân…).