Bấy lâu, sự quan tâm, đầu tư dành cho cờ như một môn thể thao trí tuệ (Mind Sports) giàu tiềm năng chưa hề xứng đáng. Thậm chí còn có sự phân biệt, đối xử của các cơ quan quản lý hữu trách đối với 2 môn cờ phổ biến (cờ vua và cờ tướng), qua đó ảnh hưởng không ít tới sự phát triển chung. Hội khỏe Phù Đổng, hay Đại hội Thể thao toàn quốc đang diễn ra tại Hà Nội là một ví dụ: có cờ vua mà không cờ tướng!
Tiềm năng của cờ Việt Nam là vô hạn
Không có cứ liệu chính xác nào về thời điểm môn cờ tướng xuất hiện tại Việt Nam. Theo nhiều truyền thuyết trong dân gian thì cờ tướng ở nước ta đã phát triển từ thời Lê (thế kỷ 15) với câu chuyện vua Lê Hiến Tông, nhờ sự "mách nước bí mật" của ông Vũ Huyên (còn được gọi là Trạng Cờ thời ấy) đã đánh bại sứ thần nhà Minh.
Cùng với thời gian, cờ tướng lưu truyền và phát triển trong nhân dân một cách gần như tự phát. Đặc biệt, tại rất nhiều lễ hội có tổ chức thi đấu cờ tướng với nhiều hình thức: cờ bàn, cờ bỏi (quân cờ làm bằng gỗ, gắn trên cọc), cờ người... Khu vực từ Miền Trung vào Nam còn phát triển thêm loại hình cờ người võ thuật cũng vô cùng độc đáo, cùng lúc giới thiệu cờ tướng kết hợp với quảng bá những "tuyệt chiêu" của võ cổ truyền dân tộc.
Một bàn cờ người ngày xưa
Thời Pháp thuộc, các giải cờ tướng với quy mô khác nhau đã được tổ chức rất nhiều. Đặc biệt, có giải vô địch Hà Nội từ trước Cách mạng Tháng Tám; sau này có thêm giải vô địch Bắc Kỳ những năm 1960-70... Nhưng mãi tới năm 1992, giải vô địch toàn quốc lần đầu tiên mới được tổ chức, làm tiền đề để một số địa phương quan tâm, xây dựng đội tuyển và đầu tư cho môn thể thao trí tuệ giàu tính dân tộc này.
Cuối những năm 1970, môn cờ vua (còn gọi là "cờ quốc tế") mới bắt đầu du nhập vào Việt Nam thông qua các cựu học sinh, sinh viên, người lao động tại Liên Xô và khu vực Đông Âu về nước. Người chơi cờ vua ban đầu chủ yếu vốn là các kỳ thủ cờ tướng. Cũng rất sớm, cờ vua được công nhận là môn thể thao trí tuệ (có lẽ do sự phát triển mạnh mẽ trên thế giới từ trước đó), được tổ chức giải VĐQG đầu tiên từ năm 1980, rồi được đưa vào chương trình thi đấu của Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ nhất (1985)... Nói cách khác, sự "phân biệt đối xử" cờ vua - cờ tướng đã xuất phát từ rất lâu và bắt nguồn từ chính tư duy của các cấp lãnh đạo ngành TDTT trước đây.
Nhưng dù là cờ vua hay cờ tướng thì chúng ta cũng đều có sự phát triển rất mạnh mẽ, xứng đáng được coi là một "cường quốc" của thể thao trí tuệ thế giới.
Ở môn cờ vua, nhờ sự đầu tư, quan tâm hơn nên các VĐV Việt Nam sớm tham dự các giải đấu quốc tế chính thức. Đặc biệt, ở các lứa tuổi trẻ, một số kỳ thủ của chúng ta đã thể hiện tại năng không thua kém gì so với những kỳ thủ đến từ các quốc gia phát triển nhất thế giới. Đào Thiên Hải vô địch U-16 nam thế giới năm 1993, Nguyễn Thị Dung vô địch U-12 nữ thế giới năm 1994, Nguyễn Ngọc Trường Sơn vô địch U-10 nam thế giới năm 2000, Lê Quang Liêm vô địch U-14 nam thế giới năm 2005, Trần Minh Thắng vô địch U-8 thế giới năm 2008, Nguyễn Anh Khôi vô địch U-10 nam thế giới năm 2012 và vô địch U-12 nam thế giới năm 2014... Riêng tại khu vực Đông Nam Á, Việt Nam từ lâu đã là "bá chủ", gần như gồm thâu mọi danh hiệu.
Siêu đại kiện tướng cờ vua Lê Quang Liêm
Ở các giải không giới hạn độ tuổi, Hoàng Thanh Trang (sau này chuyển sang thi đấu cho ĐTQG Hungary) từng vô địch nữ châu Á năm 2000, sau đó tới Võ Thị Kim Phụng tái lập chiến tích vào năm 2017. Đặc biệt, ở Olympiad cờ vua - sự kiện cờ vua lớn nhất thế giới tổ chức định kỳ 2 năm/lần, các đội tuyển nam, nữ Việt Nam đều từng 2 lần lọt vào tốp 10 (cùng đạt tới hạng 7), xếp trên rất nhiều cường quốc hàng đầu thế giới. Mới đây nhất, tại Chess Olympiad 2018, đội tuyển nam của chúng ta xếp hạng 7/185, cá nhân Nguyễn Ngọc Trường Sơn giành HCV cá nhân bàn 2, trong khi đội nữ xếp hạng 15/151...
Ở môn cờ tướng, dù gặp nhiều thiệt thòi, nhưng vẫn có sự phát triển rất tốt. Đội tuyển Việt Nam nhiều lần xếp thứ nhì - ba tại các giải VĐ thế giới và châu Á (chủ yếu sau Trung Quốc). Trong những năm 1990, đại diện tiêu biểu nhất của cờ tướng VN tại đấu trường thế giới và châu Á là cố danh thủ Mai Thanh Minh (người được làng cờ mệnh danh là "Độc cô cửu kiếm"), kế đó là Trềnh A Sáng, Trương Á Minh... Nhưng phải tới năm 2005, chúng ta mới có huy chương cá nhân thế giới do công của cố danh thủ Nguyễn Vũ Quân.
Sau đó thêm Nguyễn Thành Bảo, Nguyễn Hoàng Lâm, Tôn Thất Nhật Tân... và đặc biệt là Lại Lý Huynh - kỳ thủ duy nhất của VN từng được mời thi đấu chuyên nghiệp tại Trung Quốc giành được danh hiệu Quốc tế đại sư (Kiện tướng quốc tế) hoặc Đặc cấp quốc tế đại sư (Đại kiện tướng). Một số thành tích đáng chú ý khác như Nguyễn Thành Bảo từng vô địch trẻ châu Á năm 1998, Nguyễn Hoàng Lâm và Ngô Lan Hương vô địch cá nhân châu Á năm 2011, Nguyễn Hoàng Yến vô địch Đại hội thể thao trí tuệ thế giới 2014 khi giải đấu diễn ra ngay tại Trung Quốc...
Kỳ thủ cờ tướng Lại Lý Huynh (phải)
Làm gì để không uổng phí tiềm năng?
Có một điều bất cập: Dù tiềm năng và vị thế của cờ Việt Nam trên trường quốc tế không hề nhỏ, nhưng những động thái để khuyến khích, tạo điều kiện cho sự phát triển từ chính các giới chức hữu trách trong nước lại chưa hề tương xứng.
Môn cờ vua được quan tâm đầu tư hơn từ ngân sách nhà nước, đồng thời lại có sự ưu ái hơn trong khuôn khổ các sự kiện thể thao lớn, được đưa vào chương trình thi đấu của Hội khỏe Phù Đổng (dành cho lứa tuổi học sinh) và Đại hội thể thao toàn quốc. Không những thế, khi Liên đoàn Cờ Việt Nam có tân chủ tịch là ông Nguyễn Đồng Tiến - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, một người mê cờ vua từ thời trẻ, thì các nguồn lực hỗ trợ cho cờ vua càng tốt thêm. Tuy nhiên, để có được một Siêu đại kiện tướng (Điểm Elo cao trên 2.700) như Lê Quang Liêm thì bao năm qua chúng ta vẫn chưa có thêm người thứ hai.
Lê Quang Liêm trưởng thành, phần vì có "thiên tư về cờ", thầy tốt, nhưng điều quan trọng là nhận được sự đầu tư rất lớn từ gia đình. Trong khi ấy, một tài năng cùng lứa với Liêm là Nguyễn Ngọc Trường Sơn thì vẫn không thể vươn lên hàng Siêu ĐKT, thậm chí còn không trụ nổi trong tốp 100 thế giới, chính bởi gặp phải khó khăn nhiều hơn về điều kiện phát triển.
Môn cờ tướng còn khó khăn hơn nhiều. Phong trào tuy phát triển tốt (được đánh giá là môn có nhiều người chơi nhất!), nhưng từ cấp tỉnh/thành phố là chững lại. Các giải đấu quốc gia vẫn được tổ chức đều đặn, nhưng thiếu sức cạnh tranh và động lực từ giải thưởng dẫn tới nạn "mua - bán" điểm bấy lâu vẫn nhức nhối. Quá thiếu môi trường đào tạo chuyên nghiệp cho VĐV đỉnh cao.
Khó khăn càng tăng thêm khi môn cờ tướng không được đưa vào Hội khỏe Phù Đổng, dẫn tới ảnh hưởng xấu tới phát triển phong trào trong trường học; còn việc bị loại khỏi Đại hội Thể thao toàn quốc 2018 đã dẫn tới việc một loạt đội tuyển cấp tỉnh/thành (bao gồm cả Thủ đô Hà Nội) gần như... rã đám (vì không còn được ngân sách đầu tư). Trong một thời gian dài, do thu nhập quá thấp, rất nhiều cao thủ hàng đầu của cờ tướng VN phải tham gia các sới cờ độ, đồng nghĩa với việc phải chơi "cờ chấp" với các kỳ thủ giang hồ, hoặc "cờ úp" (thể thức chơi cờ tướng đầy may rủi)... làm ảnh hưởng xấu tới phát triển kỳ nghệ.
Việc Liên đoàn Cờ tướng VN được thành lập thời gian qua là một tín hiệu đáng mừng, nhưng tìm hiểu mới hay cung cách hoạt động của Liên đoàn vẫn còn nhiều bất cập. Công tác truyền thông - một công tác rất bức thiết để nâng cao giá trị hình ảnh và thương mai của bộ môn này - chưa được lãnh đạo LĐ Cờ tướng VN coi trọng đúng mức; cách tổ chức, phân nhiệm đều còn chưa tốt...
Nâng chất hoạt động của Liên đoàn, đổi mới và tăng cường công tác truyền thông... là những vấn đề quan trọng nhất cần triển khai sớm trong thời gian tới. Một số Gameshow cờ tướng thời gian qua như Trạng Cờ Quý Tỵ (2013), Trạng Cờ Đất Việt (2015, 2016) hay Kỳ Đài Đất Việt (VTVCab đang thử nghiệm) đều rất có ý nghĩa trong việc nâng chất môn cờ tướng.
Cũng bởi lý do trên, Webthethao mong muốn được góp sức, chuyển tải nhiều hơn thông tin, hình ảnh về cờ tới đông đảo quý độc giả gần xa trong thời gian tới nhằm góp phần phát triển thể thao trí tuệ của chúng ta. Rất mong nhận được sự ủng hộ của bạn đọc và người hâm mộ cờ cả nước!
Đội hình dự kiến trận đấu giữa MU và Sheffield United thuộc vòng 34 Ngoại hạng Anh vào lúc 2h00 ngày 25/4. Cập nhật đội hình trận MU vs Sheffield United.
Là một trong 16 võ sĩ tham gia vòng đấu Road To ONE - Muay Thai Rampage, Trương Cao Minh Phát cùng đồng đội tin rằng cánh của tới ONE Championship không còn xa.
12 đại diện xuất sắc nhất đến từ tất cả các khu vực sẽ góp mặt tại Thành Đô để cùng tranh tài tại Mid-Season Invitational 2024.
Matias Rojas, người nhiều năm chơi bóng ở Argentina, đã chính thức trở thành là đồng đội mới của Lionel Messi tại Inter Miami.
Bảo trì FO4 ngày 20/2 FC Online sẽ tiến hành bảo trì máy chủ để sửa chữa một số lỗi trong game. Webthethao.vn sẽ cập nhật thời gian bảo trì mới nhất.
Kết quả bóng đá futsal châu Á 2024 hôm nay. Cập nhật kết quả bóng đá futsal châu Á 2024 mới nhất.
Để chuẩn bị cho giải U20 vô địch châu Á, 19 thành viên đội tuyển bóng chuyền nam U20 quốc gia sẽ được triệu tập gồm 3 thành viên ban huấn luyện và 16 VĐV.
Lịch thi đấu, trực tiếp giải Cầu lông Câu lạc bộ các tỉnh, thành, ngành toàn quốc năm 2024 - tranh cúp Thành Công hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải Cầu lông Câu lạc bộ các tỉnh, thành, ngành toàn quốc năm 2024 - tranh cúp Thành Công mới nhất.
Webthethao cập nhật link trực tiếp giải bóng chuyền hạng A quốc gia 2024 ngày 24/4 với tâm điểm là trận đấu muộn giữa Trà Vinh và BTL CSCĐ.
3 trận boxing đỉnh cao mà tâm điểm là màn so găng nóng bỏng Anthony Joshua vs Tyson Fury sẽ "buộc phải diễn ra" theo ý muốn từ "ông trùm" Turki Alalshikh.
Cập nhật kết quả 67 trận đấu giải bóng chuyền hạng A quốc gia 2024 diễn ra từ ngày 20/4 tới 2/5 tại Quảng Nam.
Cập nhật lịch thi đấu bóng đá VCK U23 châu Á 2024 của U23 Việt Nam hôm nay mới nhất. Xem lịch thi đấu, lịch trực tiếp tứ kết U23 châu Á 2024 của U23 Việt Nam chính xác trên Webthethao.
HLV Hoàng Anh Tuấn gợi nhắc về nỗi đau của U23 Iraq về thất bại trước U23 Thái Lan ở vòng bảng khi U23 Việt Nam đối đầu với đội bóng này ở tứ kết U23 châu Á 2024.
Lịch thi đấu, trực tiếp billiards World Pool Masters năm 2024 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải billiards World Pool Masters năm 2024 mới nhất.
Lịch thi đấu, trực tiếp cầu lông Thomas Cup và Uber Cup năm 2024 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải cầu lông Thomas Cup và Uber Cup năm 2024 mới nhất.
Trực tiếp đua xe đạp Cúp truyền hình TPHCM 2024 hôm nay 24/04. Link xem trực tuyến chặng 19 Cúp truyền hình TPHCM 2024 lộ trình 97,5 km từ Đà Lạt đi Bảo Lộc (Lâm Đồng).
Không có bất ngờ khi U23 Việt Nam nhận thất bại trước U23 Uzbekistan; qua đó xếp nhì bảng D và gặp đối thủ U23 Iraq ở tứ kết VCK U23 châu Á 2024.
LeBron James dẫn đầu dàn cầu thủ Los Angeles Lakers nói về công tác trọng tài sau thất bại cay đắng tại Game 2, loạt trận NBA Playoffs 2024 trước Denver Nuggets.
HLV Fabio Capello đã đưa ra những suy nghĩ của mình về việc đánh giá tài năng đối với Lionel Messi và Cristiano Ronaldo, 2 siêu sao bóng đá thế giới.
Thông tin cặp đấu, dự đoán và nhận định bóng rổ NBA Playoffs 2024, trận đấu giữa Miami Heat vs Boston Celtics lúc 6h00 sáng ngày 25/4.
Lịch Madrid Open 2024, giải đấu nằm trong hệ thống 9 giải thuộc ATP World Tour Masters 1000. Lịch thi đấu tennis Madrid Masters 2024 cập nhật mới nhất trên webthethao.vn.
Arsenal đã tạo ra cách biệt 3 điểm với đối thủ phía sau trong cuộc đua vô địch nhờ thắng đậm Chelsea. Tuy nhiên, họ chơi nhiều hơn Liverpool và Man City.
Đội hình dự kiến trận đấu giữa Everton và Liverpool thuộc vòng 34 Ngoại hạng Anh vào lúc 2h00 ngày 25/4. Cập nhật đội hình trận Everton vs Liverpool.
Bảng xếp hạng MLS mùa giải 2024 mới nhất. Xem BXH giải bóng đá nhà nghề Mỹ được Webthethao.vn cập nhật hôm nay chính xác.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng bán kết Coppa Italia, bao gồm cuộc đối đầu Atalanta vs Fiorentina.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 34 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu MU vs Sheffield United.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 34 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu Everton vs Liverpool.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 34 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu Crystal Palace vs Newcastle.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 34 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu Wolves vs Bournemouth.
Cập nhật thời gian reset rank Liên Quân S1 mùa 24: Vào tháng 1/2023, Xếp hạng Liên Quân mùa 24 sẽ kết thúc và bước sang mùa 1 của năm 2023.
Chỉnh sửa, tăng giảm sức mạnh Liên Quân 2023 mùa 1 trong phiên bản cập nhật Tu Di Giới của Liên Quân Mobile có gì đáng chú ý?
Dù mất 1,5 triệu đô la tiền cược vì thừa cân trọng lượng, nó vẫn chẳng thấm tháp gì với so với số tiền khủng Ryan Garcia kiếm được sau khi hạ Devin Haney.
Đội hình ra sân trận U23 Việt Nam vs U23 Uzbekistan diễn ra lúc 22h30 ngày 23/4 thuộc vòng bảng U23 châu Á 2024. Xem danh sách cầu thủ ra sân trận U23 Việt Nam vs U23 Uzbekistan.
Được ký hợp đồng từ năm 2020 nhưng mãi đến 2023 ngôi sao trẻ Trần Phi Hoàng Long mới có điểm số đầu tiên tại VBA và số phút vẫn chưa ổn định. Điều gì đã xảy ra?
Bản cập nhật LMHT 14.9 LOL sẽ thay đổi hitbox gameplay, di chuyển và click chuột, hứa hẹn tác động lớn tới meta của Liên Minh Huyền Thoại.
Một người đàn ông tham dự London Marathon 2024 theo cách chẳng ai dám thử, khi cứ chạy khoảng 1 dặm (1,6km) lại “uống trộm” một cốc rượu…
Quyết định "quay xe" vào phút chót của WBC khi để Devin Haney tiếp tục giữ đai dù thua Ryan Garcia đã bị cộng đồng Boxing chỉ trích mạnh mẽ.
Link xem trực tiếp trận bóng đá U23 Việt Nam vs U23 Uzbekistan thuộc VCK U23 châu Á 2024. Cập nhật kênh phát sóng, link trực tuyến U23 Việt Nam vs U23 Uzbekistan lúc 22h30 ngày 23/4.
Được chuyên gia dự đoán sẽ lọt vào nhóm 3 cầu thủ tranh nhau danh hiệu Defensive Player of The Year, nhưng bigman Anthony Davis đã bất ngờ vắng mặt trong danh sách đề cự.
Rajon Rondo vừa tuyên bố giải nghệ trong tuần qua, khép lại sự nghiệp NBA được nhiều người đánh giá là thành công của một ngôi sao lắm tài nhưng cũng nhiều tật.