Rất gần nhưng lại rất xa. Thầy trò HLV Gareth Southgate tưởng chừng đã giải mã được đội tuyển Ý bằng hiệp 1 đầy ấn tượng. Thế nhưng, thế trận từ tay Tam Sư đã chuyển về phía đoàn quân của HLV Roberto Mancini. 

Từng sự thay đổi người của Azzurri đều mang đến tầm ảnh hưởng lớn đến lối chơi của Ý và cuối cùng, họ trở thành ông vua EURO 2021 nhờ kinh nghiệm, bản lĩnh của một nhà vô địch.

Vậy đội tuyển Anh đã thua trên thế thắng như thế nào? Và người Ý đã lật ngược thế cờ ra sao để ép Tam Sư gục ngã từ hiệp 2, hiệp phụ đến loạt sút luân lưu?

TUYỂN ANH TỪ THỐNG TRỊ ĐẾN THẤT BẠI

Có một điều sẽ còn được bàn tán trong thời gian tới đó là tuyển Anh đã gục ngã như thế nào theo chiều dài trận đấu. 

Họ đã có bàn mở tỷ số từ phút thứ 2, tiếp lửa cho mục tiêu kiểm soát hoàn toàn thế trận trong hiệp một. Ở 45 phút thi đấu đầu tiên, Tam Sư là đội chơi tốt hơn, quyết liệt hơn và có bài trí chiến thuật hợp lý hơn so với Italia. 

Nhưng sang hiệp 2, thầy trò HLV Southgate đã để Ý trở lại cuộc chơi một cách nhanh chóng, đánh mất thế trận vào tay đối thủ.

Rất khó để áp đảo hoàn toàn đối thủ trong một trận cầu lớn như chung kết EURO, nơi cả hai đội đều có sức mạnh riêng biệt về cả chiến thuật và tinh thần. Nhưng có vẻ tuyển Anh đã có tâm lý tiêu cực để dẫn đến thất bại.

Theo các chuyên gia, 45 phút hiệp 1 là khoảng thời gian Southgate để lại rất nhiều dấu ấn đậm nét về chiến thuật. 

Ông lựa chọn sơ đồ 3-4-3 và áp đảo Italia trong suốt 20 phút đầu tiên. Dàn hậu vệ áo thiên thanh đã không thể kiềm tỏa những pha bóng bùng nổ của Kieran Trippier và Luke Shaw.

Nếu chơi chắc chắn và tận dụng cơ hội tốt hơn, Anh hoàn toàn có thể ghi thêm ít nhất 1 bàn thắng để tạo cách biệt an toàn.

Bộ đôi trung vệ khá lớn tuổi của Italia là Leonardo Bonucci cùng với Giorgio Chiellini đã không thể theo kịp nhịp độ tấn công của Anh, thường xuyên bị kéo giãn bởi các đường luân chuyển bóng.

Bên cạnh đó, họ cũng phản ứng khá chậm và bị hút quá nhiều vào Harry Kane, yếu tố dẫn đến bàn mở tỷ số từ rất sớm.

Vì bị áp đảo về cả chiến thuật lẫn tinh thần, Italia đã không để lại bất kỳ ấn tượng nào trong vòng 30 phút đầu tiên của trận đấu. Phải từ phút thứ 35 đến hết hiệp 1, họ mới chơi khởi sắc hơn và tạo bước đệm nhỏ để bứt phá trong hiệp 2.

BẬC THẦY ROBERTO MANCINI

Nếu Gareth Southgate giành chiến thắng trong cuộc đấu trí hiệp 1 thì Roberto Mancini lại vượt trội trong toàn bộ phần còn lại của trận đấu.

Trong 10 phút cuối hiệp 1, Italia bắt đầu cầm bóng nhiều hơn và tự tin hơn, giúp những cái tên như Emerson Palmieri hay Giovanni Di Lorenzo bứt lên từ tuyến dưới. Song song đó, Federico Chiesa và Lorenzo Insigne có nhiều pha bứt tốc để đón các đường chuyền dài của Chiellini.

Điểm khác biệt giữa khoảng thời gian này và toàn bộ hiệp 2 là Italia đã tìm được một lỗ hổng trong đội hình 5 hậu vệ, bao gồm hai cầu thủ cánh chơi thấp của tuyển Anh.

Vì Southgate đã cho các học trò co cụm đội hình lại, Tam Sư bị mất lợi thế ở tuyến giữa và tạo điều kiện cho tiền vệ Jorginho khuấy đảo. Tận dụng tối đa cơ hội, tuyển Ý tràn lên và chiếm lĩnh các khoảng không ở phần sân đối phương. 

Sự thay đổi đầu tiên đến vào phút thứ 55 khi Mancini đưa 2 cầu thủ mới vào sân, nổi bật là Domenico Berardi vào thay Immobile.

Điều này cho phép Insigne bó vào trong để tạo thêm áp lực lên hàng thủ của Southgate. Đội hình vốn rất cứng cáp và chỉ để lọt lưới đúng 1 bàn qua 5 trận đấu bỗng dưng lung lay trước sức ép lớn của Azzurri.

Sai lầm bắt đầu xuất hiện nhiều hơn trong cả phòng thủ và tấn công, trao thêm cơ hội lên bóng cho đội tuyển Ý để rồi bàn thắng đến vào phút thứ 67. Bonucci rất nhanh chân đưa bóng vào lưới sau một pha bóng hỗn loạn, quân bình tỷ số 1-1 và khiến các CĐV Anh lo lắng.

Bàn thua tại bán kết ở World Cup 2018 của tuyển Anh trước Croatia cũng đến vào thời gian này (phút thứ 68). Kịch bản trận đấu tương tự có lẽ vì cùng một HLV đang ngồi trên ghế nóng, đó là Gareth Southgate. 

Tam Sư năm ấy đã chơi hiệp 1 rất tốt, có bàn thắng dẫn trước nhưng sau đó thu đội hình về sơ đồ 5 hậu vệ và đánh mất thế trận. Màn “Deja Vu" hoàn hảo đến không ngờ đã xuất hiện. 

Tuyển Anh để trận đấu rơi vào tay Croatia và nhận thất bại 1-2 cay đắng trong hiệp phụ trên đất Nga. Còn vào rạng sáng nay, họ để Italia gỡ hòa 1-1 và sau đó gục ngã ở loạt sút luân lưu 11m đầy cay đắng.

SOUTHGATE ĐÃ RÚT KINH NGHIỆM, NHƯNG...

Trong thất bại cách đây 3 năm, HLV Southgate như chết cóng trước Croatia. Bài học cay đắng này đã giúp ông thay đổi và lập tức có sự điều chỉnh. 

Bukayo Saka được đưa vào sân và đội tuyển Anh trở về đội hình 4-3-3. Tuyển Anh đã vùng lên được một chút ở cuối hiệp 2 nhờ kiên nhẫn hơn ở các đường lên bóng, chờ đợi hai cầu thủ chạy cánh dâng cao và kéo giãn đội hình đối thủ.

Tuy nhiên về cuối trận, không có tiền đạo Anh nào tung ra nổi một chút sút trúng khung thành.

Sterling và Saka có những bước chạy ấn tượng nhưng kém hiệu quả, còn Harry Kane bị trung vệ kinh nghiệm Chiellini hóa giải hoàn toàn.

Tuyển Ý vốn đã tìm được cách hóa giải quân bài này ở cuối hiệp 1 nên lúc này họ đã đứng vững. 

Cộng thêm một chút tinh quái của Mancini khi thay toàn bộ 5 cầu thủ tuyến trên để duy trì thế pressing, Tam Sư đã dần bị đuối sức và bất lực với rất nhiều đường chuyền không có địa chỉ.

ĐT Anh sau khi thống trị hiệp 1 đã gục ngã, còn tuyển Ý kiểm soát hoàn toàn trận đấu từ hiệp 2 trở đi. Azzurri ép đối thủ phải chơi bằng nhịp độ mà họ áp đặt, khiến cầu thủ Anh trở nên tù túng về tâm lý vì nghĩ rằng họ hoàn toàn có thể vùng lên bất kỳ lúc nào.

Kết quả thì nhiều người đã biết, Anh không thực sự vùng lên được dù ông Gareth Southgate đã rút kinh nghiệm so với thất bại cách đây 3 năm.

NHẬN TRÁI ĐẮNG QUEN THUỘC TRÊN CHẤM 11M

Rất nhiều CĐV tin rằng thầy trò HLV Southgate sẽ xóa bỏ lời nguyền penalty, thế nhưng kịch bản diễn ra hoàn toàn ngược lại. 

Bên cạnh làn sóng chỉ trích, sẽ có rất nhiều người thắc mắc vì sao Southgate lại quyết định cho Jadon Sancho và Marcus Rashford nhận trọng trách đá 11m, đồng thời chỉ cho hai cầu thủ trẻ này vào sân ở phút cuối cùng hiệp phụ thứ hai.

Hai trụ cột về kinh nghiệm là Harry Kane và Harry Maguire đã có 2 cú đá hoàn hảo. Thủ thành Jordan Pickford cũng chơi rất xuất sắc khi vượt qua áp lực và cản phá thành công cú đá của Jorginho.

Nhưng điều khó hiểu nhất là Bukayo Saka, một tài năng trẻ mới 19 tuổi đã được giao cú sút luân lưu cuối cùng trong khi tuyển Anh còn Raheem Sterling, siêu sao Manchester City đã từng thực hiện thành công nhiều quả 11m dưới áp lực lớn. 

Dù thế nào đi nữa, đây là loạt sút luân lưu 11m không tốt của tuyển Anh. Họ đã vỡ vụn dưới áp lực, từ các cầu thủ đến cả chính ông Gareth Southgate.

Đội tuyển Anh đã thi đấu khá xuất sắc tại EURO 2021 dù thua tại trận chung kết. Southgate cũng để lại những dấu ấn nhất định khi bỏ ngoài tai mọi sự chỉ trích về lối đá hay cách sắp xếp đội hình.

Họ đã tiến lên một quãng khá rõ rệt so với World Cup 2018, nhưng Tam Sư sẽ cần phải hoàn thiện mình tốt hơn nữa để có thể chinh phục mục tiêu cuối cùng.