Kamaru Usman sinh ra tại Auchi, Nigeria. Cha anh là một cựu quân nhân Nigeria còn mẹ là giáo viên. Ngoài Kamaru, trong gia đình còn có người anh trai cả Kashetu Usman là cầu thủ bóng đá và người em út Mohammed Usman cũng theo nghiệp võ sĩ MMA.

Kamaru Usman dành 8 năm sinh sống tại Nigeria, rồi cùng gia đình chuyển đến định cư tại Texas, Mỹ.

Khởi đầu gian nan

Tuổi thơ của những đứa trẻ ở Mỹ là được chăm sóc và đến trường, thì đối với những đứa trẻ tại Nigeria đó lại là một điều quá xa xỉ. Trẻ em tại đây phải vật lộn để tìm kiếm những bữa ăn hàng ngày, sống sót và sinh tồn trước sự khắc nghiệt của cuộc sống.

Kamaru Usman không phải một ngoại lệ. Lên 5 tuổi, mỗi ngày anh phải đi bộ xa hàng dặm cùng với người bà ngoại để có thể bê những xô nước sạch về làng. Trong những năm tháng này, Usman không một lần được gặp mặt cha – người đang vất vả lao động tại Mỹ mong một ngày gia đình sẽ có cuộc sống tốt đẹp hơn.

“Tôi nhớ rất rõ mọi thứ phải làm để có thể sống sót.” – Usman chia sẻ.

“Tôi nhớ tất cả mọi thứ, nhớ cái sự hối hả sớm chiều của mẹ khi phải gánh ba chúng tôi cùng một lúc.”

Cuộc sống tại Mỹ

Năm 8 tuổi, Kamaru Usman cùng gia đình chuyển sang định cư tại Texas, Mỹ. Là một người dân nhập cư da màu, anh gặp rất nhiều khó khăn trong việc hòa nhập. Thứ tốt nhất giúp Usman có thêm những người bạn chính là tham gia thi đấu thể thao.

Kamaru Usman tham gia đấu vật tại trường trung học và có được thành tích 53 trận thắng, 3 trận thua. Anh còn giành được Huy chương Đồng tại giải vô địch đấu vật Texas. Usman cũng từng thi đấu với tay đấm MMA lừng danh Jon Jones tại giải vô địch vật Quốc gia.

Lên đại học, Kamaru Usman tiếp tục thể hiện được tài năng đấu vật của mình khi 3 năm liên tiếp nằm trong top 3 quốc gia, 2 lần được vào tới vòng chung kết. Anh đã trở thành nhà vô địch NCAA Hạng II tại hạng 174lbs, kết thúc mùa giải với thành tích đáng nể 44 thắng, 1 thua và 30 trận thắng liên tiếp.

Usman nhờ vậy mà được mời đến Trung tâm Huấn luyện Olympic Hoa Kỳ, cùng với hy vọng sẽ gia nhập đội tuyển thi đấu tại Olympic 2012. Nhưng không may sau đó, anh bị dính chấn thương. Phải từ bỏ mục tiêu Olympic, Usman chuyển sang sự nghiệp MMA từ đây.

Biệt danh “The Nigerian Nightmare” (Cơn ác mộng Nigeria) được trao tặng cho Kamaru Usman bởi ngôi sao bóng bầu dục Mỹ Christian Okoye. Usman đã sử dụng biệt danh này trong suốt sự nghiệp MMA của mình.

Dấu mốc thay đổi cuộc đời

Kamaru Usman bắt đầu tập luyện MMA chuyên nghiệp từ năm 2012. Với nền tảng thể lực tốt cộng với kỹ năng đấu vật đã tích lũy được, anh mau chóng giành được thành tích 5-1 tại các giải đấu nhỏ.

Năm 2015, Kamaru Usman đã tham gia một chương trình truyền hình do UFC tổ chức, mang tên The Ultimate Fighter 21. Tại đây, anh đối đầu và giành chiến thắng tuyệt đối trước Michael Graves, người hiện đang giữ danh hiệu vô địch Welterweight tại TitanFC.

Trận đấu chung kết của chương trình, Usman chạm mặt Hayder Hassan và giành được chiến thắng khóa siết ngay trong hiệp thứ 2. “Cơn ác mộng Nigeria” đã nhận được danh hiệu cho màn trình diễn xuất sắc “Performance of the Night”, đồng thời ký được hợp đồng đầu tiên với UFC.

Khi chính thức trở thành võ sĩ UFC, sự nghiệp của anh còn trở nên rực rỡ hơn nữa, “Cơn ác mộng Nigeria” càn quét tất cả những đối thủ anh gặp mặt, dù cho họ nhận được sự đánh giá cao hơn.

Đả bại Rafael dos Anjos, Kamaru Usman chính thức giành được 9 trận thắng liên tiếp và nhận tấm vé vào trận tranh đai với nhà vô địch thời điểm đó là Tyron Woodley, người đã có gần 3 năm nắm giữ ngôi vương. Bị đánh giá thấp hơn, Usman vẫn giành một chiến thắng áp đảo khi cho nhà vô địch “nếm đủ” suốt 5 hiệp đấu.

Tính đến nay, Kamaru Usman đã có thành tích 17 trận thắng, 1 trận thua. Nhưng từ khi gia nhập UFC, Usman bất bại với 12 trận thắng liên tiếp. Anh chưa từng bị ai vật xuống sàn và cũng chưa từng bị đấm ngã.

Đây chính là một “cơn ác mộng” thực sự khi hạ gục đến 5 trên 7 những cái tên “sừng sỏ” nhất tại hạng cân: Jorge Masvidal, Colby Covington, Tyron Woodley, Rafael dos Anjos, Leon Edwards.

“Tôi thích xem Kamaru đánh, một trong những anh chàng giỏi nhất ở bộ môn này. Những trận đánh của cậu ấy mang lại cảm giác tuyệt vời.”

“Cậu ta rất, rất thông minh. Mọi người đều nói về thể lực và kỹ năng, nhưng tôi cho rằng thứ tốt nhất mà cậu ấy đang sở hữu là trí tuệ… Mọi trận đánh của cậu ấy đều hoàn hảo, một võ sĩ tuyệt vời và tôi tin cậu ta sẽ trở thành người giỏi nhất nếu cứ tiếp tục như vậy.” – Huyền thoại Georges St-Pierre nhận xét về Kamaru Usman.

Mọi thứ anh trải qua trong những năm tháng ở Nigeria đã tạo nên một Usman mạnh mẽ như ngày hôm nay. Chịu đựng và vượt qua được nghịch cảnh, dù có khó khăn, đã là một yếu tố quan trọng giúp Kamaru Usman trở thành nhà vô địch.

Sự thành công lớn tại UFC này không những tạo cho Usman danh tiếng lớn, mà còn là thứ khiến cho người em trai – Mohammed Usman (thành tích 7 thắng, 1 thua) lấy làm động lực để từ bỏ nghề dược sĩ, đi theo con đường võ thuật này.

“Điều đó đã tạo động lực vô cùng lớn.” – Mohammed nói. “Mỗi lần tôi chứng kiến những thành công của anh ấy, tôi thấy chúng như là những hình mẫu vậy. Tôi được thấy anh ấy đã cố gắng thế nào, và nhận được những thành công ra sao. Nó là hình mẫu để học tập.”

Tình cảm lớn lao dành cho người cha trong tù

Năm 2009, cha của Kamaru Usman – Muhammed Usman bị bắt vì tội danh giả mạo liên quan đến y tế và chăm sóc sức khỏe. Ông sau đó đã nhận mức án 15 năm tù. Đây cũng là thời gian mà Usman đang tham gia đấu vật tại trường đại học và giành được danh hiệu vô địch NCAA hạng II.

Từ 2015 đến 2019, dành 11 trận thắng liên tiếp tại UFC, nhưng không lần nào Usman nhận được trận đấu pay-per-view (PPV). “Kỳ phùng địch thủ” Colby Covington đã có lần châm chọc rằng, Usman chỉ với tới được truyền hình cáp, chứ chưa đủ tầm nổi tiếng để có được những sự kiện PPV.

Nhưng ít ai biết rằng, Kamaru đã đề nghị để UFC làm vậy. Anh cho rằng nhà tù Seagoville – nơi bố anh bị giam, sẽ chẳng bao giờ bỏ tiền ra mua PPV để cho ông được theo dõi những trận đấu của con trai mình.

Mỗi lần Kamaru Usman thi đấu là trại giam lại trở nên thật sôi động. Mọi tù nhân, không kể tôn giáo, sắc tộc, họ cùng tụ tập lại để theo dõi và cổ vũ cho anh. Quản ngục cũng trở nên thật dễ chịu vì cảm kích trước tình cảm Usman dành cho người cha trong tù của mình.

Chiến đấu suốt từng ấy năm, Kamaru Usman tích lũy đủ số tiền bồi thường 1.3 triệu đô la, giúp cho cha anh được thả tự do sớm hơn 5 năm so với mức án đã nhận.

Khiêm tốn trước mọi đối thủ

Dù có thành tích rất tốt, Kamaru Usman luôn tỏ sự khiêm nhường và tôn trọng cho đối thủ. Điều anh quan tâm nhất, không phải trở thành một võ sĩ vĩ đại, hay người giỏi nhất, giỏi nhì… mà đơn giản là làm thế nào để ngày mai có thể giành chiến thắng trước tay đấm phía bên kia sàn đài.

“Nói thật, tôi không nhìn và cũng chẳng bao giờ nghĩ về nó.” – Usman khẳng định anh chưa bao giờ nghĩ đến việc trở thành một người giỏi nhất.

“Tôi chẳng bao giờ nghĩ đến những thứ vớ vẩn đó cả. Nhớ hồi trước, Tyron Woodley cũng cho rằng anh ấy là người vĩ đại nhất tại hạng bán trung. Tất nhiên anh ấy chỉ nói vậy nhưng tôi nghĩ đó không nên là thứ bạn tự đặt cho bản thân mình. Đó không phải là thứ mà tôi muốn nghĩ đến và sau đó nói rằng tôi thế này, tôi thế nọ.”

Vào ngày 14 tháng 2 sắp tới này, tại UFC 258, Kamaru Usman sẽ có cuộc chạm trán với tay đấm người Brazil Gilbert Burns. Cả hai đều đang sở hữu phong độ rất tốt sau chuỗi thắng dài tại hạng cân. Liệu Usman có vượt qua được thử thách và giữ vững ngôi vương lại trở thành một câu hỏi lớn được bàn tán trong suốt thời gian này.