Khi James Harden phải nghỉ ngơi, Trevor Ariza, Eric Gordon và Ryan Anderson cần thi đấu nỗ lực hơn nữa để khỏa lấp khoảng trống mà người đội trưởng để lại.

Houston Rockets đang có khởi đầu không đến nỗi nào với 8 chiến thắng sau 13 game đầu tiên và đang cùng với Memphis Grizzlies đứng ở vị trí thứ 4 khu vực miền miền Tây.

Trong số những cầu thủ của Rockets, để lại dấu ấn đậm nét nhất vẫn là James Harden, người đang trải quả một trong những mùa giải hay nhất sự nghiệp. Kể từ đầu giải, Harden ghi trung bình mỗi game 28,5 điểm, 12,8 kiến tạo và 8,2 rebound, trong đó tỷ lệ TS% (chỉ số đo hiệu quả ném bóng của một cầu thủ) lên đến 62,4%.

Một thống kê khác cũng cho thấy ảnh hưởng của Harden lên lối chơi của Rockets là cực lớn. Trung bình mỗi trận, Rockets sở hữu bóng khoảng 18,2 phút thì riêng bóng trong tay Harden đã là 9,3 phút, chiếm hơn 50% thời gian tấn công của đội bóng. Không có cầu thủ nào ở NBA có thông số này lớn như của Harden.

Theo dõi biểu đồ thể hiện số điểm các cầu thủ Rockets tạo ra trong mùa giải này, có thể thấy đội bóng ở Houston đang quá phụ thuộc vào Harden. Sự tỏa sáng của Harden là quan trọng nhưng chưa đủ. Đội trưởng Rockets cần thêm sự trợ giúp của đồng đội, đặc biệt ở các pha tấn công.

Theo giới phân tích, chỉ cần Trevor Ariza, Eric Gordon và Ryan Anderson thể hiện tốt hơn, Rockets có thể tự tin nghĩ tới vòng Play-off với lợi thế sân nhà.

Trevor Ariza

Ariza vẫn đang ném tốt, bằng chứng là tỷ lệ ghi 3 điểm đạt 38,6%, song đó cũng gần như là tất cả những gì anh làm được. Cầu thủ 31 tuổi cho đến lúc này của mùa bóng mới chỉ có 4 pha ghi điểm mà không cần đồng đội hỗ trợ.

Vẫn biết Ariza không phải mẫu cầu thủ rê dắt lên rổ ghi điểm nhưng con số trên quả thật vẫn đáng thất vọng. Nên nhớ ở mùa năm ngoái, Ariza có 85 tình huống tự mình ghi điểm trong 81 game, nghĩa là hơn 2 điểm mỗi trận.

Ariza dường như đang chơi có phần an toàn hơn so với mùa trước, thời điểm mà anh không ngần ngại tấn công trực diện, sẵn sàng đột phá và lên rổ sau 1 đến 2 pha đập bóng. Năm ngoái, Ariza đạt tỷ lệ 0,6 FG từ những pha dẫn bóng lên rổ (gần 1 quả/1 trận), trong khi năm nay, anh mới ghi được đúng 1 tình huống dẫn bóng lên rổ sau 12 game.

Trong những trận đấu vừa qua, Ariza mỗi khi có bóng thường ném ngay lập tức hoặc chuyền lại cho đồng đội, rất hiếm khi anh sử dụng động tác giả để tạo khoảng trống. Bởi vậy mà anh đang bỏ qua một phương án ghi điểm dễ dàng ngay khu vực dưới bảng rổ. Nhiều người cho rằng thêm chút mạnh mẽ và tốc độ có thể giúp Ariza ghi nhiều hơn 1-2 điểm/trận cho Rockets.

Eric Gordon

Một trong những mục tiêu chính mà Rockets đưa Gordon về mùa hè qua với bản hợp đồng 4 năm trị giá 53 triệu USD là giúp Harden giảm bớt gánh nặng. Quả thực, Gordon đang làm khá tốt nhiệm vụ của mình khi góp công trong 177 điểm của đội bóng, chỉ xếp sau Harden.

Mặc dù vậy, Gordon vẫn chưa thực sự đáp ứng được kỳ vọng của Rockets, đội bóng đang mải miết tìm kiếm giải pháp mỗi khi Harden nghỉ thi đấu. Với Gordon, việc ra sân không có sự hỗ trợ của Harden có những mặt tốt và chưa tốt. Trung bình 36 phút, Gordon tuy tăng khả năng ghi điểm (17,8 lên 20,1) nhưng kiến tạo lại giảm (2,7 xuống 2,2) và số lần mất bóng tăng gấp 4 lần (1,1 lên 4,7).

Những thống kê khác của Gordon cũng có xu hướng sa sút. Dù tỷ lệ “usage” (chỉ số đánh giá chất lượng cầu thủ) tăng từ 19,6 lên 29,7% nhưng thực tế tỷ lệ kiến tạo (phần trăm mà đồng đội tận dụng thành công các pha kiến tạo) của Gordon giữ nguyên mức 11,5%, trong khi tỷ lệ kiến tạo sau mỗi 100 pha tấn công giảm (14,3% xuống 8,3%) và tỷ lệ ném bóng chỉ còn 51,1% so với 58,7% khi có Harden thi đấu.

Tất cả những thông số trên nói lên rằng: Gordan đang chơi có phần cá nhân thay vì hòa nhập thực sự vào lối chơi chung của toàn đội. Không ít tình huống ném hỏng của Gordan mà nếu quan sát tốt hơn, anh có thể vừa giúp Rockets tăng điểm, vừa có thể cải thiện chỉ số kiến tạo.

Gordan cần thay đổi cách chơi và cụ thể là thi đấu đồng đội hơn, bởi bỏ lỡ 1-2 pha bóng trong trận có thể khiến đội nhà mất 3 cho tới 4 điểm mỗi game.

Ryan Anderson

Một tân binh khác của Rockets là tiền phong chính Anderson, người đang dần cho thấy sự ăn ý với Harden. Khi cả 2 cùng xuất hiện trên sân, chỉ số tấn công của Rockets là 114,6, trong đó 47,1% những cú ném từ Anderson đến từ đường chuyền của Harden.

Vấn đề là khi Harden ngồi dự bị, Anderson cũng mất hút luôn trên sân, với hiệu quả ném bóng chính xác chỉ còn 25% và 16,7% khi ném 3 điểm.

Muốn cải thiện thông số này, Anderson xem ra cần tận dụng lối chơi post-up (đè người dẫn hoặc ném bóng) từng giúp anh ghi được 196 điểm trong 66 game, bình quân 1,005 điểm mỗi khi đội nhà có bóng ở mùa trước. Nói cách khác thì chỉ cần Anderson thi đấu xông xáo hơn, Rockets có thể kiếm thêm vài điểm ở mỗi trận.

Tất nhiên là thêm một vài điểm mỗi trận từ riêng Ariza, Gordon hay Anderson có lẽ chẳng đem lại những thay đổi to tát, song nếu gộp tất cả lại, điểm số của Rockets hứa hẹn được cải thiện đáng kể, đặc biệt quan trọng trong những thời điểm không có Harden trên sân.