Không phải ngẫu nhiên mà các nền văn hóa đều xem tuổi 30 là cột mốc quan trọng. Phương Đông đặt tiêu chuẩn "tam thập nhi lập" cho mỗi cá nhân. Phương Tây gọi tên "The big 3-0" để nhấn mạnh tầm quan trọng thời điểm tuổi trẻ bồng bột kết thúc. Ở cái tuổi 30, ta đã đi qua non nửa cuộc đời, đã đến lúc định hình lại bản thân, kiểm lại những được mất tuổi trẻ và nhìn về con đường phía trước.

Tuy nhiên, chính thời điểm này, trừ những ai hài lòng với cuộc sống đang có, đa số sẽ phải đối diện hai khả năng. Hoặc nhận ra mình không thể hoàn thành các mục tiêu trước đó, hoặc, phổ biến hơn, ta có vẻ đã chạy đúng lộ trình, nhưng ta lo sợ khi dành phần còn lại của cuộc đời chỉ để đi theo đúng cái lộ trình định sẵn đó. Lúc này, cái con người đã bước sang ngưỡng 30 tuổi ấy có còn dám thay đổi, có còn dám liều lĩnh? 

Câu hỏi tương tự có lẽ cũng đang diễn ra trong tâm hồn nhà vô địch gốc Việt của chúng ta, Martin Nguyễn. 

Trong suốt những năm tháng tuổi 20, có thể nói Martin Nguyễn đã nếm đủ cả ngọt bùi lẫn đắng cay ở đấu trường MMA chuyên nghiệp.

Dính chấn thương và không thể thi đấu bóng bầu dục, Martin Nguyễn đã rẽ hướng sang MMA, với trận đấu chuyên nghiệp đầu tiên vào năm 2012, lúc anh 23 tuổi.

"Tôi bắt đầu bước chân vào phòng tập võ sau 2 năm nghỉ thi đấu vì gặp vài chấn thương khi chơi bóng bầu dục," Martin kể lại. "Thời điểm đó tôi nặng 86kg - siêu béo. Luyện tập Jiu-jitsu trong một năm, tôi tham dự một giải khóa siết Gracie, giành giải ba và rất thỏa mãn với những gì mình đã thể hiện. Tôi có mặt trong một giải đấu nữa trước khi bước chân vào giới MMA nghiệp dư."

"Ngay khoảnh khắc mà trọng tài giờ tay tôi lên và công bố chiến thắng trong trận MMA đầu tiên, tôi đã biết tôi yêu MMA. Không một cảm xúc nào có thể so sánh với sự hưng phấn trong khoảnh khắc vinh quang ấy."

Martin Nguyễn tiếp tục có một khởi đầu rất thành công khi thi đấu MMA với chuỗi 4 trận chuyên nghiệp và 2 trận nghiệp dư toàn thắng, trong đó chỉ 1 trận nghiệp dư Martin chiến thắng bằng tính điểm.

Những tưởng sự nghiệp của Martin Nguyễn sẽ tiếp tục thuận buồm xuôi gió, nhưng vào năm 2015, Martin hụt mất cơ hội giành đai vô địch đầu tiên khi để mình bị kết liễu bởi đòn siết cổ sau Rear-Naked Choke trong trận đấu với gã "Rắn Hổ Mang nước Nga" Marat Gafurov. Cú ngã đầu đời ấy còn thấm thía hơn, bởi Martin phải nhận thua chỉ sau chưa đầy một phút thượng đài.

"Tôi đã nhận được rất nhiều bài học về cách kiểm soát tâm lý của mình sau trận đấu đó. Tôi đã tự tạo áp lực lên chính mình, nên nói tôi đã thua trận từ trước khi bước vào lồng đấu cũng không sai," Martin không đổ lỗi cho thời gian chuẩn bị ngắn ngủi để đối mặt với Marat Gafurov, khi anh chọn lựa việc đối đầu với võ sĩ Dagestan chỉ trong đúng một ngày.

"Dẫu sao trận thua đó cũng đã khiến tôi thay đổi theo chiều hướng tốt đẹp hơn. Mọi người biết đấy, thời điểm đó tôi từng bất bại, kể cả khi thi đấu nghiệp dư lẫn khi chuyển sang thi đấu chuyên nghiệp. Áp lực giữ nguyên thành tích bất bại rất nặng nề. Nhưng cuối cùng thì tôi cũng thoát khỏi nó."

Phải mất thêm hai năm nữa để Martin giành lại quyền tranh đai vô địch cho bản thân, nhưng toàn bộ quãng thời gian chờ đợi đó là hoàn toàn xứng đáng. Bởi lần này, sự nghiệp của chàng võ sĩ gốc Việt đã thực sự thăng hoa. 

Tháng 8/2017, nhà vô địch gốc Việt đánh bại Marat Gafurov bằng KO để đăng ngôi vô địch hạng Featherweight. Tháng 11/2017, Martin tiếp tục hạ KO Eduard Folayang, giành lấy chiếc đai vô địch thứ hai. Thất bại bằng tính điểm không đồng thuận trước Bibiano Fernandes hồi tháng 3 đã khiến Martin đứt mạch thắng 6 trận liên tiếp, nhưng đến tháng 5, Martin vẫn bảo vệ đai Featherweight thành công trước Christian Lee.

Chỉ trong chưa đầy một năm, Martin Nguyễn đã thi đấu 5 trận - một con số cực kỳ đáng gờm so với các võ sĩ thông thường chỉ thi đấu 2-3 trận mỗi năm. Tiếc rằng, Martin Nguyễn đã tự phá hỏng sức khỏe của bản thân anh do lịch đấu quá cấp tập cùng ảnh hưởng từ những đợt tăng cân giảm cân liên tục.

Martin lần lượt vuột mất hai cơ hội tranh đai hạng Bantamweight trước Bibiano Fernandes và Kevin Belingon trong năm 2018. Chưa dừng lại tại đó, chàng võ sĩ gốc Việt tiếp tục gặp chấn thương đầu gối khá nghiêm trọng trong quá trình tập luyện wrestling. Anh bị rách dây chằng giữa (MCL) và dây chằng phía sau gối (PCL). Dây chằng trước (ACL) của Martin cũng bị giãn.

Chấn thương đầu gối ấy phá vỡ kế hoạch bảo vệ đai Lightweight của nhà vô địch gốc Việt, bởi vậy Martin đã quyết định từ bỏ chiếc đai Lightweight cho những võ sĩ xứng đáng hơn ở hạng cân này. 

"Việc thi đấu ở 3 hạng cân khác nhau là một cơ hội tuyệt vời, nhưng nó cũng đồng nghĩa với gánh nặng cơ thể cực lớn. Từ hạng Bantamweight lên Lightweight, mỗi lần phải đôn cân ép cân là một lần chúng tôi phải đẩy cơ thể của Martin đến mức giới hạn," HLV của Martin, ông Fari Salievski thừa nhận trong một phỏng vấn với Webthethao. 

"Tôi không hối tiếc quãng thời gian đó, tất cả những trận đấu vừa qua là một hành trình quá sức ấn tượng. Chúng tôi đã rất may mắn khi không gặp chấn thương nào với tần suất thi đấu dày như vậy, cho đến thời điểm hiện tại. Chấn thương bắt đầu xuất hiện, nó giống như việc cơ thể của võ sĩ bắt đầu gào lên kêu cứu trước sức ép của việc tập luyện vậy."

Buộc phải nghỉ dưỡng thương từ tháng 9/2018, giờ đây Martin Nguyễn sẽ chào đón trận đấu đầu tiên của tuổi 30 vào ngày 12/4 tới. Nhà vô địch gốc Việt sẽ bảo vệ đai vô địch trước cựu vương người Mông Cổ Narangtungalag Jadambaa tại sự kiện ONE: ROOTS OF HONOR tại Mall of Asia Arena, Manila, Philippines. 

Chưa tính đến chuyện Narangtungalag Jadambaa đang thể hiện phong độ rất tốt khi đã chiến thắng đến 6 trận trong số 8 trận đấu gần đây nhất, vấn đề quan trọng hơn là Martin Nguyễn sẽ thượng đài với phong độ như thế nào, với chiến thuật ra sao sau 8 tháng rời xa sàn đấu?

"Chấn thương đầu gối vừa qua là một trong những chấn thương tồi tệ nhất trong suốt sự nghiệp MMA của tôi," Martin Nguyễn thừa nhận khi được phỏng vấn. 

"Nhưng khi nhìn mọi việc theo một góc độ khác, khoảng thời gian này không hề lãng phí. Nó là một cơ hội để tôi có thể ngồi lại, suy nghĩ về những gì đã xảy ra trong các trận đấu ở hạng Bantamweight vừa qua; để tìm cách thích nghi và thay đổi phong cách chiến đấu cần thiết."

Đúng, "thay đổi" là điều mà không chỉ Martin muốn, mà khán giả cũng cực kỳ trông chờ. 

Trong những trận thua gần đây của Martin, ngoài vấn đề thể lực sụt giảm do phải thi đấu dưới mức cân nặng tự nhiên, còn một nhân tố nữa rất đáng nói, đó là chiến lược chịu đòn để canh thời điểm tung cú đấm phải sấm sét của Martin đã bị các đối thủ bắt bài. Đứng trước những địch thủ khôn khéo như Bibiano Fernandes hay sẵn sàng lăn xả như Kevin Belingon, chiến thuật chờ đợi cơ hội ấy hóa ra lại thành thụ động, buồn ngủ. Chẳng khán giả nào lại thích điều đó!

Không ai biết rõ bản thân hơn chính mình - Martin Nguyễn chắc chắn hiểu rõ nhược điểm của bản thân, nên anh mới nghĩ đến chuyện cần thay đổi phong cách thi đấu. Điều này đòi hỏi dũng khí rất lớn từ chàng võ sĩ đã bước sang ngưỡng cửa 30, nhất là khi những đòn đấm, những miếng bốc vật, những cung phản xạ đã ăn vào máu của Martin sau ngần ấy năm thi đấu. 

Nhưng nhà vô địch gốc Việt dám thay đổi đến mức nào? Anh có dám lăn xả để cống hiến những trận đấu gay cấn hơn, có tìm cách trui rèn kỹ thuật đánh đứng, hay trong một giấc mơ điên cuồng nhất, có dám đầu tư thêm về thể lực và wrestling để biến thành một Georges St-Pierre Châu Á? 

Chúng ta sẽ có câu trả lời vào tối 12/4, khi Martin Nguyễn gặp gỡ cựu vương Narangtungalag Jadambaa tại Philippines!