Ở giải chạy Gongga 100, một trong những giải chạy trail nổi tiếng nhất Trung Quốc được tổ chức ở khu vực phía Tây tỉnh Tứ Xuyên, người chiến thắng sẽ được nhận số tiền thưởng 3 vạn NDT (tương đương 5000 USD) dù bất kể nam nay nữ. Giải Nhì và giải Ba lần lượt nhận được tương ứng 3400 USD và 2300 USD. Thậm chí, những người hoàn thành giải này cũng "rủng rỉnh" túi ra về với số tiền 1200 NDT (180 USD).

Rất ít giải chạy trên thế giới mà VĐV chỉ cần hoàn thành trong thời gian qui định cũng được tiền như ở giải Gongga 100. Năm ngoái, các VĐV tham gia giải chạy bán marathon Hà Giang suýt chút nữa được hưởng liều "doping tiền" với điều kiện hoàn thành chặng đua 21km.

Phong cảnh ở núi Gongga

Tiền thưởng cao thu hút ngôi sao

Không chịu lép vế Gongga 100, giải Capstone 100 cũng ở tỉnh Tứ Xuyên, vung "tiền tấn" để hút khách. Top 3 nam, nữ giải này nhận được lần lượt các mức thưởng 10000, 5000 và 3000 USD. Đại diện BTC Capstone 100 nhận định: "Thương mại hóa và chuyên nghiệp hóa đang diễn ra ở các giải chạy trail của Trung Quốc". Chỉ có đầu tư nhiều tiền mới có thể thu hút được những chân chạy cừ khôi nhất quốc gia hơn 1 tỉ dân này.

Yao Miao (áo xanh), nữ VĐV phá kỷ lục Hong Kong 100 đầu năm nay, mỗi tháng kiếm được 30.000 NDT mỗi tháng

Shen Jiasheng, một trong những "ultra runner" nam xuất sắc nhất TQ chia sẻ: "Trung bình, tôi có được khoảng 20.000 NDT mỗi tháng nhờ tiền thưởng. Tôi không thể nào chạy giải hàng tuần được vì như thế không có thời gian hồi phục. Tôi thường chạy 2 giải mỗi tháng. Ở Trung Quốc, các VĐV nam ngày càng cạnh tranh gắt gao". 

Shen có thể tự tin chiến thắng ở bất kì giải chạy ultra nào ở Trung Quốc nhưng việc kiếm tiền thưởng cũng chỉ ở mức giới hạn nào đó. Yao Miao, bạn tập của Shen, người mới phá kỷ lục giải Hong Kong 100 của nữ, thu nhập tốt hơn một chút ở mức 30.000 NDT/tháng.

Ultra Gobi, giải chạy ultra 400km ở Trung Quốc, mới đây treo mức thưởng 10.000 USD cho ai phá kỷ lục giải hiện do Daniel Lawson nắm giữ (dưới 71 giờ). So với các môn thể thao khác, 10 ngàn đô-la Mỹ cho 70 giờ thi đấu đến cạn kiệt sức lực là khoản tiền quá "bèo bọt". Năm ngoái, để lập kỷ lục giải Daniel Lawson chỉ được ngủ có...45 phút trong 3 ngày.  

Trần Duy Quang, nhà vô địch VMM 100km 2017, sẽ tham dự giải UTMB năm nay

Châu Âu "bảo thủ"

Về thương hiệu, Gongga 100 hay Capstone 100 khó thể nào đọ với các giải như UTMB, Western States 100 nhưng về tiền bạc thì...ăn đứt.

Mức tiền thưởng của Gongga 100 cao gấp đôi mức tiền thưởng của giải UTMB mới công bố. Theo đó, Top 3 UTMB 2018 nhận được số tiền thưởng tương ứng 2000-1500-1000 Euro, các VĐV còn lại trong Top 10 đều có tiền thưởng. UTMB đưa ra mức tiền thưởng này dựa trên khảo sát đối với 260 VĐV ưu tú năm 2016. Tuy nhiên, ngay cả khi đã tăng tiền thưởng, một số VĐV vẫn cho là quá khiêm tốn so với giải chạy trail danh tiếng bậc nhất thế giới.

Michel và Catherine Poletti, những người sáng lập giải chạy trail UTMB, tỏ ra quan ngại khi giải thưởng trong các cuộc thi ultra marathon ngày một leo thang ở Trung Quốc. "Chúng tôi không thích thể thao chuyên nghiệp gắn với tiền bạc, vì điều này sẽ làm tăng nguy cơ các VĐV sử dụng doping. Chúng tôi tin tưởng mạnh mẽ vào thể thao nghiệp dư vì chúng tôi tin rằng đây là cách để giữ giá trị cốt lõi của thể thao. Chúng tôi bảo vệ thể thao nghiệp dư và không ủng hộ sự chuyên nghiệp hóa thể thao thông qua tiền bạc".

Ultra Gobi 400km trao giải thưởng 10.000 USD cho ai phá kỷ lục giải (dưới 71 giờ). Để lập kỷ lục, Daniel Lawson chỉ được ngủ có...45 phút trong 3 ngày chạy ròng rã hồi năm ngoái

Tiền không phải là tất cả

Theo quan điểm của Michel, một khoản tiền thưởng vừa đủ là phù hợp như những gì UTMB đã làm suốt nhiều năm qua. "Đó là sự ghi nhận công bằng giữa VĐV, BTC giải cũng như các bên liên quan để cùng tạo nên một sự kiện thành công. Giá trị đem lại cho các VĐV ưu tú khi tham gia UTMB không chỉ dừng ở tiền mà còn là hình ảnh quảng bá trên các phương tiện truyền thông và cơ hội thương lượng với các nhãn hàng".

Gediminas Grinius, người từng giành giải nhì UTMB và là nhà vô địch giải Ultra Trail World Tour, khẳng định tiền bạc không phải là động lực chính khi tham gia ở các cuộc thi chạy ultra trail. "Những người trong giới chạy trail thường có động lực bởi danh tiếng hơn là tiền bạc".

Nikki Kimball, người từng vô địch cả 3 giải chạy ultra danh tiếng: UTMB, Marathon des Sables, Western States 100, cho rằng chuyện tiền thưởng tăng có thể làm "suy thoái" cộng đồng chạy bộ. "Khoản tiền thưởng sẽ phải rất lớn để vấn nạn doping thịnh hành trong các giải chạy trail. Trong 2 thập kỷ thi đấu, tôi tin là không có ai đánh bại được tôi nhờ doping cả".

Michael Wardian, một "cây đa cây đề" của giới ultra trail cho biết: "Tôi tin vào những gì tốt đẹp nhất của con người. Kể cả khi giá trị tiền thưởng có lớn mấy chăng nữa, tôi tin rằng cộng đồng trail và ultra vẫn luôn là nhóm đối tượng có sự khác biệt".