Dù ít đụng độ nhau tại các giải đấu lớn, nhưng mỗi trận đấu giữa Anh và Slovakia (trước đây là Tiệp Khắc) luôn mang lại rất nhiều cảm xúc cho NHM bởi sự kịch tính, gay cấn và những bước ngoặt quan trọng phát sinh từ đây.

Lần đầu tiên hai đội chạm trán nhau là lượt trận cuối cùng của bảng C ở vòng chung kết World Cup 1970 được tổ chức tại Mexico. Khi đó, Brazil đã giành một suất vào vòng tứ kết ở bảng đấu này với chiến thắng 3-2 trước Romania ở trận đấu tại lượt trận cuối diễn ra vào ngày 10/06/1970 .

Một ngày sau, Anh và Tiệp Khắc cũ đối đầu với nhau trong một trận đấu mà Anh chỉ cần hòa cũng sẽ đi tiếp, trong khi Tiệp Khắc buộc phải giành chiến thắng với cách biệt ít nhất là 4 bàn mới có vé vào vòng trong. Và công bằng mà nói thì khả năng để các cầu thủ Tiệp Khắc hoàn thành mục tiêu trên là cực khó.

Đừng quên rằng khi đó Anh vẫn là đương kim vô địch thế giới với dàn hảo thủ như Gordon Banks, Bobby Moore, Bobby Charlton, ... Trước trận đấu với Tiệp Khắc, đội tuyển Anh cũng đã giành chiến thắng trước Romania trong ngày ra quân và chỉ chịu thất bại tối thiểu trước đội tuyển Brazil được đánh giá là một trong những đội bóng mạnh nhất lịch sử bóng đá thế giới với những "quái nhân" như Carlos Alberto,  Tostao, Jairzinho và đặc biệt là Pele.

Trong đó, thủ môn Gordon Banks đã thi đấu vô cùng nổi bật với nhiều tình huống cứu thua cho đội nhà. Tiêu biểu là pha bay người cản phá cú đánh đầu vô cùng hiểm hóc của Pele mà sau này được bình chọn là "Tình huống cứu thua hay nhất lịch sử".

Video pha cứu thua kinh điển của Gordon Banks tại World Cup 1970

Vậy Đội tuyển Tiệp Khắc đã có sự chuẩn bị như thế nào để có thể ghi 4 bàn vào lưới một thủ môn xuất sắc như Gordon Banks? Họ thua cả 2 trận đã đấu tại bảng C trước Romania và Brazil, nhận đến 6 bàn thua và chỉ ghi được 2 bàn và là đội có thành tích kém nhất trong sô 4 đội ở bảng đấu này. Chính vì thế, không nhiều người dám tin các cầu thủ Tiệp Khắc có thể ghi đến 4 bàn vào lưới thủ môn Gordon Banks, chưa kể đến việc phải giữ sạch lưới.

Và thực tế đã chứng minh nhận định của số đông là hoàn toàn chính xác. Đội tuyển đã giành chiến thắng tối thiểu với pha làm bàn của Allan Clarke để tiễn Tiệp Khắc, đồng thời lách qua khe cửa hẹp để tiến vào vòng tứ kết khi xếp thứ 2 ở bảng đấu sau Brazil.

Video trận Anh 1-0 Tiệp Khắc tại vòng bảng World Cup 1970

Đến World Cup 1982 được tổ chức tại Tây Ban Nha, lại là người Anh gieo nỗi sầu cho cho đội tuyển Tiệp Khắc. Ở lượt đấu thứ 2 bảng D vòng 1, "Tam Sư" vượt qua Tiệp Khắc nhờ 2 bàn thắng của tiền đạo Trevor Francis và một tình huống đốt lưới nhà của hậu vệ Jozef Barmos.

Trận thua này khiến Tiệp Khắc đánh mất vị trí thứ 2 ở bảng đấu vào tay đội tuyển Pháp (mới giành chiến thắng đậm 4-1 trước Kuwait) và buộc phải thắng chính đối thủ trực tiếp này ở lượt đấu cuối nếu không muốn xách về nước ngay sau vòng bảng đầu tiên.

Trevor Francis (áo trắng) ghi bàn giúp đội tuyển Anh vượt qua Tiệp Khắc tại World Cup 1982

Nhưng rốt cuộc thì Tiệp Khắc cũng chỉ có được một trận hòa trước người Pháp nhờ bàn thắng muộn màng từ chấm phạt đền của huyền thoại Antonin Panenka. Họ đành ngậm ngùi rời giải, trong khi Pháp nối gót Anh tiến vào vòng hai.

 Sau khi Tiệp Khắc tan rã,  đội tuyển Slovakia cũng không thể phá được cái dớp thất bại trước người Anh. Tính đến trước trận đấu vào đêm nay, đội bóng của Marek Hamsik thua cả trong 3 lần đối đầu với người. Trong đó, ngoài trận giao hữu vô thưởng vô phạt vào tháng 03/2009 thì chính đội tuyển Anh đã góp phần không nhỏ trong việc khiến Slovakia không thể vượt qua vòng loại EURO 2004.

Video Beckham ghi bàn vào lưới Slovakia tại vòng loại EURO 2004

Tuy nhiên, không phải cuộc đối đầu nào với người Anh cũng là những kỷ niệm buồn của đội tuyển Tiệp Khắc. Ngày 30/10/1975, đội bóng của Antonin Panenka vượt qua người Anh ngay trên sân nhà với tỷ số 2-1 để san bằng điểm số với đối thủ tại vòng loại EURO 1976.

Một tháng sau, Tiệp Khắc tận dụng cơ hội đội tuyển Anh bị Bồ Đào Nha cầm chân để chính thức cướp ngôi đầu bảng cùng tấm vé dự vòng chung kết của giải đấu tại Nam Tư từ đối thủ sau chiến thắng đậm 3-0 trước đảo Síp.

Đáng nói hơn nữa là trong lần duy nhất vượt mặt người Anh, đội tuyển Tiệp Khắc đã có chức vô địch EURO đầu tiên và cũng là duy nhất trong lịch sử của họ.

Đội tuyển Tiệp Khắc vô địch EURO 1976 sau chiến thắng trước Anh tại vòng loại

Sau khi vượt qua vòng loại, Panenka và đồng đội tiếp tục vượt một đội bóng khác đến từ Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là đội tuyển xứ Wales tại tứ kết. Thậm chí, ngay cả Hà Lan với đội trưởng Johan Cruyff cũng bị những cầu thủ này khuất phục tại bán kết.

Bước vào trận chung kết, đội tuyển Tiệp Khắc tiếp tục thi đấu thăng hoa để dẫn trước đội thủ Tây Đức được đánh giá cao hơn họ đến tận 2 bàn chỉ sau 25 phút bóng lăn. Kịch tích của trận đấu được đẩy lên đỉnh điểm khi tiền đạo Bern Hoelzenbein ghi bàn gỡ hòa và buộc hai đội phải bước vào loạt đấu súng. Tại đây, huyền thoại Antonin Panenka đã thực hiện một pha sút phạt đền lịch sử để mang về vinh quang cho đội nhà.

Và thật trùng hợp khi hôm nay, ngày 20/06/2016 lại chính là kỷ niệm 40 năm ngày Đội tuyển Tiệp Khắc vô địch EURO 1976. Chắc chắn, đây sẽ là điểm tựa tinh thần không thể tuyệt vời hơn dành cho Marek Hamsik trước cuộc đối đầu với đội tuyển Anh vào đêm nay. Và người có trách nhiệm truyền tinh thần chiến đấu máu lửa của các cầu thủ Tiệp Khắc tại EURO 1976 cho các cầu thủ Slovakia không ai khác ngoài HLV trưởng Jan Kozak, nhân chứng sống tại giai đoạn huy hoàng nhất trong lịch sử bóng đá Tiệp Khắc.

HLV Jan Kozak là "nhân chứng sống" trong chức vô địch EURO 1976 của đội tuyển Tiệp Khắc

Trên thực tế, ông Kozak cũng chỉ được triệu tập vào đội hình đội tuyển Tiệp Khắc tham gia các trận đấu chuẩn bị cho vòng chung kết EURO 1976 được tổ chức tại Nam Tư. Nhưng chỉ như vậy thôi cũng đã là quá đủ để HLV trưởng của đội tuyển Slovakia cảm nhận trọn vẹn tinh thần chiến đấu của các cầu thủ Tiệp Khắc và niềm tự hào về chức vô địch châu Âu duy nhất trong lịch sử của đội bóng nước này. Và hãy tin rằng nếu

"Tôi được biết đến chiến công lịch sử này thông qua những thước phim tư liệu chiếu trên truyền hình", hậu vệ Dusan Svento của đội tuyển Slovakia chia sẻ, "Đó là một khoảnh khắc vô cùng ý nghĩa sẽ tiếp thêm động lực cho chúng tôi trong trận đấu quan trọng với đội tuyển Anh vào hôm nay".

Tiệp Khắc và Anh chạm trán nhau tổng cộng 10 lần. Anh thắng đến 7 trận, hòa 2 trận và chỉ thua duy nhất 1 trận.