Hành trình đến vị trí á quân của Phoenix Suns mùa giải trước có rất nhiều điểm sáng, mang đến bởi các cá nhân nổi trội. Một trong số đó là DeAndre Ayton, cầu thủ được mang về bằng lượt pick đầu tiên tại NBA Draft 2018.

Trong mùa giải thứ 3 thi đấu tại NBA, trung phong sinh năm 1998 đã có sự phát triển vượt bậc, đáng chú ý nhất là sự linh hoạt trong cả tấn công lẫn phòng ngự.

Xuyên suốt vòng Playoffs, DeAndre Ayton ghi trung bình 15.8 điểm cùng 11.8 rebounds, 1.0 blocks mỗi trận và là chủ nhân của cú alley-oop mang về chiến thắng vô cùng ấn tượng tại Game 2 chung kết miền.

Nhìn lại pha bóng DeAndre Ayton mang chiến thắng về cho Phoenix Suns tại chung kết miền Tây:

Có thể thấy Ayton quan trọng như thế nào với Phoenix, nhất là sau thời điểm đội bóng này mang về Chris Paul. Nhiều chuyên gia đánh giá rằng trung phong người Bahamas sẽ sớm được gia hạn hợp đồng với mức lương khủng. 

Cá nhân DeAndre Ayton tin rằng mình xứng đáng với hợp đồng gia hạn trị giá lên đến hơn 200 triệu đô la Mỹ, con số mà những cầu thủ như Luka Doncic, Trae Young, Shai Gilgeous-Alexander hay Michael Porter Jr vừa được nhận.

Nhưng trong một diễn biến khá bất ngờ, ký giả uy tín Adrian Wojnarowski đưa tin rằng Suns đang không quá mặn mà với việc mang đến cho Ayton một bản hợp đồng gia hạn có giá trị lớn.

“Các nguồn tin của tôi cho biết cuộc thương thảo giữ Phoenix Suns và người đại diện của Ayton đã chậm lại. Chủ sở hữu đội bóng cho rằng giá trị của Ayton không ngang tầm với nhóm cầu thủ đặc biệt kia (ám chỉ nhóm Luka Doncic, Trae Young… được nhận hợp đồng gia hạn tối đa lên đến hơn 200 triệu đô)”.

Đây là một thông tin dễ gây tổn thương cho DeAndre Ayton, nhất là sau giai đoạn thăng hoa nhất cả trên khía cạnh cá nhân lẫn tập thể tại Playoffs 2021.

Riêng tại NBA Finals, Ayton đã thi đấu trong hết khả năng của mình. Anh là sự kết hợp hoàn hảo với Devin Booker và đặc biệt là Chris Paul, chấp nhận dứt điểm ít hơn để hỗ trợ hết mình cho các đồng đội. 

Đổi lại là tỷ lệ FG của anh cải thiện khá rõ rệt, nhất là ở cự ly trung bình. Ở những lúc phong độ tấn công của có dấu hiệu trồi sụt, trung phong người Bahamas lại tỏa sáng trong khâu phòng ngự.

Theo thống kê, Finals MVP Giannis Antetokounmpo có tỷ lệ FG thấp nhất (48.4%) khi bị Ayton phòng thủ, thấp hơn nhiều so với mức trung bình 70% khi đối đầu với các cầu thủ Suns khác.

Nhưng có vẻ chừng ấy là chưa đủ với ban lãnh đạo Phoenix Suns. Cần phải nhắc đến rằng đang được điều phối bởi ông chủ nhiều tai tiếng Robert Sarver, người từng có nhiều quyết định sai lầm khi không giữ chân các tài năng trẻ từ khi mua lại đội bóng vào năm 2004.

Với hạn chót để thương thảo đang đến gần (ngày 19/10 theo giờ Việt Nam), đôi bên sẽ cần đi đến thỏa thuận. Nếu không, DeAndre Ayton sẽ có thể trở thành cầu thủ tự do có điều kiện (restricted free agent) vào mùa hè năm sau.

Suns phần nào đó vẫn nắm trong tay quyền kiểm soát nhờ điều kiện đi kèm với Ayton. Nếu trung phong 23 tuổi được đề nghị bởi đội bóng khác, Phoenix sẽ có thể giữ Ayton lại bằng cách ký một hợp đồng có giá trị tương tự.

Nhưng nhìn chung, việc không gia hạn vào thời điểm này sẽ phần nào ảnh hưởng đến tinh thần của trung phong người Bahamas.

Nhìn lại highlights mùa giải 2020-21 của DeAndre Ayton