Trước khi hoàn tất cú đúp HCV khi chiến thắng ở nội dung 200m tối qua, hôm thứ Bảy tuần trước VĐV người Jamaica Elaine Thompson-Herah đã bảo vệ thành công chiếc HCV ở đường chạy 100m nữ với thành tích 10 giây 61'', đồng thời phá kỷ lục Olympic sau 33 năm được nắm giữ bởi Florence Griffith Joyner (10 giây 62'').

Có tới VĐV thi chung kết 100m nữ đã chạy dưới 11 giây. Ngay cả người về thứ 3, Shericka Jackson với thông số 10 giây 76'' là người đoạt HCĐ nội dung 100m với thành tích tốt nhất từng ghi nhận cho vị trí này trong lịch sử Olympic.

1 ngày sau đó, Lamont Marcell Jacobs cũng phá kỷ lục của chính anh, về đích với thành tích 9,80 giây để trở thành người đàn ông chạy nhanh nhất thế giới trên đường chạy 100m. Chiến thắng của Jacobs là một bất ngờ lớn đối với rất nhiều người hâm mộ cũng như các chuyên gia.

Thành tích của Jacobs và Thompson-Herah có đóng góp không nhỏ đến từ đường chạy của Sân vận động Quốc gia Nhật Bản tại Olympic Tokyo và nhân vật có tên là Andrea Vallauri, giám đốc công ty Mondo, công ty chuyên thiết kế những đường chạy cho Olympic.

Truyền thông từng gọi Vallauri là "người đe dọa các kỷ lục điền kinh", bởi những đường chạy mà ông cùng công ty mang đến cho những cuộc đua hàng đầu thế giới.

Để chuẩn bị cho Thế vận hội hè 2021, công ty Mondo đã mất gần 3 năm để nghiên cứu mặt sân được sử dụng tại Olympic Tokyo: Từ thử nghiệm các vật liệu, pha trộn các công thức và hàng loạt thí nghiệm khác nhau. Mondo cũng hỏi ý kiến của các VĐV và cho họ chạy thử trên đường chạy mới này.

Tiếp nhận các phản hồi, những người thiết kế đường chạy tiếp tục thí nghiệm tại nhà máy của Mondo được đặt tại Alba (Torino, Italia) trước khi ra mắt sản phẩm hoàn chỉnh.

Kết quả cho thấy, bề mặt của SVĐ Olympic Tokyo có độ đàn hồi đáng kinh ngạc, giúp hoàn trả lại năng lượng cho đôi chân của các VĐV không thua gì "một chiếc bạt nhún lò xo".

Sydney McLaughlin, ngôi sao số 1 tại đường chạy 400m rào nữ cho biết: "Bạn có thể cảm nhận độ nảy một cách rõ rệt. Một vài đường chạy sẽ hấp thụ sức bật và chuyển động của bạn, nhưng đường chạy này thì khác hẳn, thậm chí nó còn tiếp sức cho bạn. Kỷ lục thế giới là hoàn toàn khả thi. Nhưng tôi sẽ không để ai vượt qua và tự mình thiết lập nó."

McLaughlin tin rằng kỷ lục thế giới mới sẽ được thiết lập trên đường chạy này và sáng ngày hôm nay, chính cô đã phá kỷ lục thế giới và Olympic với thành tích 51.46.

Trong khi đó, người phụ nữ chạy nhanh nhất hành tinh Thompson-Herah chia sẻ: "Nếu tôi không ăn mừng sớm trước khi cán đích, việc xô đổ cả kỷ lục thế giới 10 giây 49'' của Griffith Joyner là hoàn toàn có thể".

Rõ ràng, cả Andrea Vallauri và nhiều ngôi sao điền kinh đều tin rằng, đường chạy đóng một vai trò rất lớn cho thành tích của các VĐV.

Theo ước tính của Vallauri, đường chạy trị giá 1,5 triệu USD tại Olympic Tokyo sẽ cải thiện 2% thành tích của các VĐV. Để phá vỡ các kỷ lục vốn chỉ được ngăn cách bằng phầm trăm hay thậm chí phần nghìn giây, con số 2% cải thiện kể trên là quá đủ để tạo nên sự khác biệt.

Mondo có thể là cái tên khá xa lạ với đông đảo các người hâm mộ thể thao, nhưng lại được đông đảo các VĐV đỉnh cao biết đến, đặc biệt là ở bộ môn điền kinh. Trong suốt 20 năm qua, hơn một nửa kỷ lục thế giới đều đã thiết lập trên đường chạy được thiết kế bởi công ty này.

Đường chạy mà Mondo thiết kế không chỉ hỗ trợ cho các chân chạy mà còn giúp các VĐV cải thiện thành tích của mình ở các nội dung giậm nhảy. Sau khi kết thúc vòng loại nội dung nhảy xa, VĐV người Brazil Samory Fraga đã tin rằng sẽ có kỷ lục thế giới mới với đường chạy này. Và điều đó đã xảy ra vào ngày chủ nhật.

Yulimar Rojas, VĐV người Venezuela đã giành HCV Olympic nội dung nhảy xa 3 bước với thành tích 15,67m, thiết lập kỷ lục Olympic và thế giới mới sau 26 năm.

Tất nhiên, vẫn có những VĐV dù cải thiện thành tích của mình trên đường chạy mới này những cũng đã thừa nhận "nó tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là nguy cơ chấn thương".

VĐV chạy nước rút Jimmy Vicaut cho biết, luyện tập trên đường chạy này tương đối nguy hiểm bởi nó có thể dễ dàng khiến các VĐV bị chấn thương cơ, trong khi VĐV Gavin Smellie phải thay đổi phương thức tập luyện để thích nghi.

Gavin Smellie, VĐV người Canada chia sẻ: "Tôi cảm thấy cơ thể đau nhức, đặc biệt là vào thời điểm 1 ngày sau khi luyện tập trên đường chạy này." Điều này buộc Smellie phải đặt lịch luyện tập sớm hơn 24h00 trước khi thi đấu để anh có thêm thời gian hồi phục.

Trong khi đó, chân chạy của Vương Quốc Anh, Dina Asher-Smith cũng thừa nhận đường chạy này khiến các chấn thương trở nên trầm trọng hơn. Và chỉ 1 ngày sau đó, Enoch Adegoke, VĐV người Nigeria đã phải bỏ cuộc trên đường chạy 100m. Anh bị chấn thương gân kheo sau 20m xuất phát đầu tiên.

Sự phát triển về công nghệ trên đường chạy cũng như các mẫu thiết kế giày cũng đi kèm với những câu hỏi: Liệu các VĐV có nên bị giới hạn từ các sự hỗ trợ của công nghệ? Hay liệu có công bằng khi những kỷ lục mới được thiết lập nhưng lại khiến các VĐV phải chịu nhiều rủi ro hơn?

Phần lớn các VĐV đều có phản hồi tích cực với đường chạy mới tại Olympic Tokyo. Họ sẵn sàng mạo hiểm bản thân để tạo ra những cột mốc thành tích đỉnh cao mới trong sự nghiệp của mình.

Còn với Andrea Vallauri, nhiệm vụ của ông và Mondo chỉ đơn giản là tạo ra một mặt sân để các VĐV có thể cải thiện thành tích và phá vỡ giới hạn của bản thân, dù họ tập luyện thi đấu ra sao và họ là ai. 

"Nếu chiếc lốp xe có thể dùng cho mọi chiếc xe đua F1, điều đó sẽ tạo ra sự cạnh tranh công bằng, hấp dẫn", Vallauri ví von so sánh khi nhắc đến đường chạy Olympic ông và Mondo luôn tự hào đã tạo ra.