Kun Khmer còn có tên gọi là Pradal Serey, là môn võ thuật có nguồn gốc từ Campuchia. Theo tiếng Campuchia, Kun là võ, Khmer có nghĩa là người Khmer - vì vậy tên gọi Kun Khmer hiểu đơn giản là "võ thuật của người Khmer", một cách gọi tương tự với Muay Thái của Thái Lan, Muay Lào của Lào.
Kun Khmer bắt nguồn từ Đế quốc Khmer vào năm 802 sau Công Nguyên và được sử dụng trong quân đội. Trong thời đại này, quân đội Khmer tập luyện các kĩ thuật chiến đấu có và không có binh khí - sau này được hệ thống vào môn võ Kun Khmer. Các hình thức sơ khai của Kun Khmer trong quân đội và chiến tranh đã được ghi chép qua những bức phù điêu, khắc đá tại các ngôi đền cổ Bayon, Banteay Chhmar và Angkor - tuy nhiên sau này phần lớn bị phá hủy trước các cuộc xâm lăng của người Xiêm (Thái Lan).
Kun Khmer sở hữu hệ thống kĩ thuật sử dụng các đòn đấm - đá - chỏ - gối và ôm ghì (clinch) dể tấn công, quật ngã đối thủ. Đặc biệt, các võ sĩ Kun Khmer được biết tới nhờ khả năng áp dụng các đòn tay và cùi chỏ nhiều hơn những môn võ tương đồng trong khu vực như Muay (Thái Lan, Lào), Leth Wei (Myanmar).
Trước khi được hiện đại hóa, các võ sĩ Kun Khmer thi đấu trong các hố/bãi đất trống sau mỗi mùa thu hoạch tại các lễ hội, đền chùa, tuyển chọn cho quân đội hay biểu diễn trước hoàng gia. Võ sĩ thi đấu với tay trần, dây thừng quấn tay hoặc thậm chí sử dụng vỏ sò bọc khớp ngón tay để tay sát thương.
Sau khi thực dân Pháp xâm lược Campuchia cuối thế kỉ 19, môn võ này dần được thể thao hóa theo Quyền Anh phương Tây với găng thi đấu, võ đài dây và các hiệp đấu tính giờ (3 hiệp 5 phút).
Sau thời kì thống trị của chủ nghĩa Khmer Đỏ, Kun Khmer dần được hồi sinh và phát triển thông qua các giải đấu, với sự tham gia của hệ thống truyền thông quốc gia.
Hiện tại, Kun Khmer được quản lý bởi Liên đoàn Quyền Anh Campuchia (Cambodia Boxing Federation) được thành lập năm 1961. Các võ sĩ, trọng tài, giải đấu đều phải có giấy phép của CBF để tham gia mọi hoạt động.
Ngoài lãnh thổ Campuchia, Kun Khmer đã thành lập được một số liên đoàn tại các quốc gia như Pháp, Đức, Australia, Tây Ban Nha, Italia. Các hoạt động nằm trong chương trình bảo tồn và phát triển môn võ Kun Khmer, hướng tới đưa vào chương trình thi đấu các đại hội thể thao quốc tế và hệ thống thi đấu chuyên nghiệp.
Tranh cãi xung quanh Kun Khmer bắt nguồn từ sự thống trị của Đế quốc Khmer trong quá khứ ở một vùng rộng lớn kéo dài từ lãnh thổ Thái Lan, Campuchia, Nam Lào và miền Tây Nam Bộ của Việt Nam ngày nay. Đặc biệt, các quốc gia như Thái Lan và Lào ngày nay chịu ảnh hưởng nhiều từ văn hóa Khmer cổ.
Do đó, người Khmer khẳng định các môn võ thuật đối kháng hiện nay ở khu vực bán đảo Đông Nam Á đều có nguồn gốc từ môn võ Kun Khmer. Dù vậy, những chứng tích thô sơ trong văn hóa võ thuật Kun Khmer phần lớn đã bị phá hủy trong các cuộc xâm lăng của người Xiêm thuộc vương quốc Ayuthhaya (Thái Lan) vào thế kỉ 15.
Năm 1995, trong cuộc họp ASEAN, Campuchia đã đề xuất một tên gọi chung cho các phong cách võ thuật ở khu vực là "võ Sovannaphum" hoặc "võ thuật Đông Nam Á (SEA Martial Arts)". Trong tiếng Khmer, sovannaphum là "vùng đất vàng" hay còn được gọi là suvarnabhumi trong tiếng Thái, cách đặt tên này được đề xuất với mục tiêu thống nhất tên gọi các hình thức võ thuật tương đồng nhau.
Tuy nhiên, các quốc gia khác đặt biệt là Thái Lan đã không đồng ý vì muốn giữ nét đặc trưng trong tên gọi của riêng mình. Đặc biệt khi người Thái Lan đã dành nhiều công sức phát triển Muay Thái trở thành môn thể thao vươn tầm thế giới, nền tảng của nhiều môn võ thuật hiện đại như Kickboxing hay MMA.
Năm 2005, trong lần đầu tiên Thái Lan đưa Muay Thái vào chương trình thi đấu SEA Games, Campuchia đã không gửi võ sĩ thi đấu như một cách phản đối tên gọi Muay Thái. Mãi tới năm 2017 tại kì SEA Games 29 ở Malaysia, Campuchia mới cử võ sĩ tham gia thi đấu Muay Thái và giành huy chương Vàng đầu tiên.
Vào tháng 1/2023, Kun Khmer chính thức được đưa vào chương trình thi đấu SEA Games 32 (từ ngày 5 tới 17/5) theo đề nghị của nước chủ nhà Campuchia, thay thế cho môn Muay Thái đã xuất hiện ở 6 kì đại hội trước đó.
Trước đó, tên gọi Kun Khmer (Muay) được đề xuất vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của dư luận Campuchia với lý do dễ gây hiểu lầm với hai môn võ láng giềng là Muay Thái và Muay Lào.
Sau đó, việc loại bỏ Muay trong tên gọi đã vấp phải sự phản đối của Thái Lan. Liên đoàn Muay Thế giới đã kêu gọi tẩy chay, cảnh báo cấm các võ sĩ thi đấu Kun Khmer tại SEA Games 32 không được tham gia các giải đấu thuộc hệ thống của mình trong năm 2023.
Sau quá trình thảo luận, Thái Lan đã tuyên bố nhượng bộ, không cản trở quá trình tổ chức môn Kun Khmer tại SEA Games 32 để tránh các tranh chấp quốc tế, tuy nhiên chưa rõ lệnh cấm với các võ sĩ Muay Thái ở những quốc gia khác tham gia thi đấu tại đại hội tới có được triển khai hay không?
Dư luận xoay quanh tên gọi "Kun Khmer" tại SEA Games 32 giữa Campuchia và Thái Lan đã trở nên nóng hơn khi Liên đoàn Muay Thế giới lên tiếng.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 35 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu Fulham vs Crystal Palace.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng 33 La Liga, bao gồm cuộc đối đầu Atletico Madrid vs Bilbao.
Code FO4 từ giải đấu FC Pro Masters được tổ chức tại Hàn Quốc. Hãy nhập ngay những mã code FC Online để nhận nhiều phần thưởng hấp dẫn trong game.
Inter Miami của Lionel Messi sẽ gặp đội xếp cuối bảng miền Đông New England và huấn luyện viên của họ bi quan: "Gần như không thể ngăn cản được."
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng 34 Serie A, bao gồm cuộc đối đầu Juventus vs AC Milan.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 35 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu Everton vs Brentford.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 35 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu Aston Villa vs Chelsea.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 35 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu Newcastle vs Sheffield United.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 35 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu MU vs Burnley.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đã đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu thuộc vòng 35 Ngoại hạng Anh, bao gồm cuộc đối đầu West Ham vs Liverpool.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng 33 La Liga, bao gồm cuộc đối đầu Las Palmas vs Girona.
Link xem trực tiếp trận bóng đá futsal Việt Nam vs Kyrgyzstan thuộc VCK futsal châu Á 2024. Cập nhật kênh phát sóng, link trực tuyến futsal Việt Nam vs Kyrgyzstan lúc 16h00 ngày 26/4.
Lịch thi đấu, trực tiếp giải Cầu lông Câu lạc bộ các tỉnh, thành, ngành toàn quốc năm 2024 - tranh cúp Thành Công hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải Cầu lông Câu lạc bộ các tỉnh, thành, ngành toàn quốc năm 2024 - tranh cúp Thành Công mới nhất.
Kết quả bóng đá futsal châu Á 2024 hôm nay. Cập nhật kết quả bóng đá futsal châu Á 2024 mới nhất.
Từ việc dẫn đầu trong khâu ghi điểm "clutch" ở Regular Season, Stephen Curry đã trở thành Clutch Player of The Year của NBA mùa giải 2023-24.
Ngày thi đấu thứ nhất của giải billiards danh giá World Pool Masters 2024 khép lại khi 3 trong 5 tuyển thủ châu Âu ở Mosconi Cup đã giành quyền dự vòng tứ kết.
Trực tiếp giải billiards World Pool Masters năm 2024 hôm nay. Cập nhật link xem trực tuyến billiards World Pool Masters mới nhất.
Dù khả năng cạnh tranh ở hạng bán nặng vẫn còn, Jiri Prochazka không từ chối cơ hội xuống hạng để giành chức vô địch UFC thứ hai.
Từ việc thoát án phạt truất quyền thi đấu, Joel Embiid đã lấy lại sự bình tĩnh và tự tin để lập kỷ lục cá nhân mới tại NBA Playoffs, ghi đến 50 điểm ở Game 3.
Hướng dẫn cách nhập code FIFA Online 4: Cách nhập và nhận giftcode FO4 tháng mới nhất tháng 3/2024.
Cập nhật kết quả 67 trận đấu giải bóng chuyền hạng A quốc gia 2024 diễn ra từ ngày 20/4 tới 2/5 tại Quảng Nam.
Lịch thi đấu, trực tiếp cầu lông Thomas Cup và Uber Cup năm 2024 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải cầu lông Thomas Cup và Uber Cup năm 2024 mới nhất.
Lịch thi đấu, trực tiếp billiards World Pool Masters năm 2024 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải billiards World Pool Masters năm 2024 mới nhất.
Đội hình ra sân trận U23 Việt Nam vs U23 Iraq diễn ra lúc 0h30 ngày 27/4 thuộc tứ kết U23 châu Á 2024. Xem danh sách cầu thủ ra sân dự kiến trận U23 Việt Nam vs U23 Iraq.
Đội hình dự kiến trận đấu giữa Real Sociedad và Real Madrid thuộc vòng 33 La Liga lúc 2h00 ngày 27/4. Cập nhật đội hình trận Real Sociedad vs Real Madrid.
Cách đây một thập kỷ, ở Thomas Cup 2014, Kento Momota đã thể hiện hình mẫu ban đầu về thiên tài của mình và khiến cả thế giới phải ngưỡng mộ anh trong những năm tới.
Real Madrid ngày càng tiến gần hơn đến chức vô địch La Liga sau khi thắng Barcelona trong trận Siêu kinh điển. Vậy bao giờ họ có thể chính thức đăng quang?
Trực tiếp đua xe đạp Cúp truyền hình TPHCM 2024 hôm nay 26/04. Link xem trực tuyến chặng 21 Cúp truyền hình TPHCM 2024 từ Thủ Dầu Một đi Mỹ Tho (Tiền Giang) có lộ trình dài 112 km.
Man City đang có cơ hội tự định đoạt số phận trong cuộc đua vô địch Ngoại hạng Anh trước Arsenal và Liverpool. Vậy họ sẽ làm điều đó theo cách nào?
Arsenal đứng đầu bảng nhưng Man City đã áp sát bằng chiến thắng đậm trên sân Brighton, đẩy Liverpool xuống đứng thứ 3 trong cuộc đua vô địch.
Cole Palmer và các cầu thủ khác đã tạo nên cuộc đua ghi bàn hấp dẫn ở Ngoại hạng Anh, khiến Erling Haaland không còn nắm giữ thế độc tôn.
Báo chí Indonesia ca ngợi chiến tích của U23 Indonesia khi có tấm vé lịch sử vào bán kết U23 châu Á 2024; đồng thời ca ngợi về sự công tâm của đội ngũ trọng tài.
AS Roma đã làm tăng thêm hy vọng dự Champions League bằng bàn thắng quyết định ở phút bù giờ trước Udinese khi đá 18 phút còn lại.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng 33 La Liga, bao gồm cuộc đối đầu Real Sociedad vs Real Madrid.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả các trận đấu vòng 33 Serie A, bao gồm cuộc đối đầu Frosinone vs Salernitana.
U23 Indonesia tiếp tục thể hiện phong độ ấn tượng khi lấn át hoàn toàn U23 Hàn Quốc và có chiến thắng nghẹt thở để vào bán kết U23 châu Á 2024; tiến gần hơn đến giấc mơ tham dự Olympic 2024.
Là hạt nhân trong lối chơi của đội bóng và là người hùng trong mắt người hâm mộ bóng đá, 6 ICON TM mới sẽ tiếp tục cuộc phiêu lưu của mình trong FC Online.
Tìm hiểu về thẻ UT FO4, mùa thẻ mới Unexpected Transfer (UT) tập hợp vô số hảo thủ đã làm khuấy đảo trên sân và ngoài sân cỏ.
Bảo trì FO4 ngày 26/4. FC Online sẽ tiến hành bảo trì máy chủ để cập nhật thẻ mùa giải mới Unexpected Transfer cùng 2 ICON The Moment.
Để nhập vai vào tượng đài MMA Mark Kerr, tài tử Dwayne "The Rock" Johnson sẽ chuyển sang tập luyện MMA như một võ sĩ chuyên nghiệp.