Theo chân đội tuyển marathon và đi bộ ở Siem Reap

Bay từ Hà Nội sang Siem Reap tối 4/5/2023, tôi có vài đêm tại đây để theo chân đội marathon và đi bộ của đội tuyển điền kinh Việt Nam tham dự SEA Games 32. Từ lúc nào, tôi trở thành một thành viên của đội, được nghe, chia sẻ và cùng làm nhiều việc với đội một cách tự nhiên nhất.

Tổ chạy marathon có 4 VĐV là Hoàng Nguyên Thanh, Trịnh Quốc Lượng cùng hai cô gái trẻ Lê Thị Tuyết và Nguyễn Thị Ninh. 4 tuyển thủ nhóm này có đến 3 HLV, đảm bảo công tác huấn luyện chuyên biệt và thấu hiểu nhất có thể cho từng học trò của mình.

Hoàng Nguyên Thanh (Bình Phước) được HLV Trần Đoàn Minh Thiện chỉ đạo. Hai thầy trò tự chủ động trong việc lên giáo án và thực hiện. Lê Thị Tuyết (Phú Yên) cũng có HLV riêng là ông Nguyễn Tuấn Anh. Trong khi đó, Trịnh Quốc Lượng và Nguyễn Thị Ninh do HLV Nguyễn Tuấn Viết phụ trách. Thầy trò tự tập luyện và thường chỉ gặp nhau ở bữa ăn tối trong ngày.

Tổ đi bộ có 4 tuyển thủ là chị em ruột Nguyễn Thị Thanh Phúc và Nguyễn Thành Ngưng cùng Võ Xuân Vĩnh và Nguyễn Thị Vân do HLV Trần Anh Hiêp phụ trách. Nhóm VĐV này đã quá quen thuộc với nhau khi đều đang ăn tập ở Đà Nẵng.

Cả hai đội chuyển vào khách sạn do BTC chỉ định vào 4/5/2023, hai ngày trước cuộc đua. Trước đó, tổ marathon sang Siem Reap từ 19/4/2023 còn đi bộ sang ngày 26/4/2023. Khi trước vào khách sạn theo quy định, các tổ tự túc việc thuê chỗ ở, nấu ăn và di chuyển.

Xe máy và tuk tuk là những phương tiện di chuyển quen thuộc tại đây. Trong ngày đua, HLV Tuấn Viết còn “cân ba” hai học trò Quốc Lượng và Vân Nguyễn ra điểm thi đấu từ 2 giờ 30 sáng cho kịp thời gian chuẩn bị.
Trong những ngày ở đây, tôi được cùng ăn, đi họp chuyên môn và di chuyển đến các địa điểm thi đấu cùng đội…

Chăm sóc những điều nhỏ nhất để các học trò toàn tâm thi đấu

Để các học trò có điều kiện thi đấu tốt nhất, các HLV đã phải chuẩn bị những phương án để phòng BTC không chuẩn bị. HLV Tuấn Viết sốt sắng đi mua khăn mặt nhỏ để các học đắp làm mát trong ngày thi đấu. Tìm kiếm một hồi, tôi nảy ra ý tưởng mượn khăn tại khách sạn. Dĩ nhiên “dẻo mỏ” chút là mượn được, nhưng với điều kiện “mượn 10 khăn, trả đúng, thiếu một cái, phạt 5 đô”.

Việc chuẩn bị đồ uống riêng, thùng đá ướp lạnh đồ cũng được các HLV tìm cách có đủ từ đêm trước thi đấu. BTC cũng đã có phương án hỗ trợ để các HLV dễ dàng di chuyển đến các bàn tiếp nước riêng cho mỗi quốc gia. Theo quy định, mỗi bàn đặt đồ uống riêng chỉ có tối đa 2 người đứng. Đường chạy 4 vòng lặp của marathon có hai điểm đặt đồ uống riêng là km4 và km8.

Với tổ đi bộ thi đấu lúc chiều 6/5/2023 thì công tác chuẩn bị cũng không quá khác biệt. Do đường thi đấu đi bộ chỉ là 500m mỗi chiều nên việc bố trí các trạm nước rất thuận tiện.

Thi đấu hết mình và thành quả đạt được

Nếu xét về chỉ tiêu, tổ marathon đã không hoàn thành khi hai chỉ tiêu HCV cho Hoàng Nguyên Thanh và Lê Thị Tuyết đều chưa đạt được. Thanh chỉ giành HCĐ marathon với thành tích 2:35:49, sau VĐV Agus Prayogo (Indonesia, 2:33:27) và Arlan Estobo Arbois (Philippines, 2:33:27). Trịnh Quốc Lượng nỗ lực hết mình về hạng 6 (2:41:36).

Mặc dù không bảo vệ được tấm HCV đã giành được ở SEA Games 31 năm ngoái, nhưng Hoàng Nguyên Thanh đã không đổ lỗi cho những điều kiện ngoại cảnh. Chàng trai sinh năm 1995 nói sau cuộc đua: “Tôi gửi lời xin lỗi đến người hâm mộ và những ai yêu mến mình. Thất bại hôm nay là do tôi thi đấu dưới sức và cũng do đối thủ mạnh hơn. Tôi hứa sẽ làm lại ở kỳ SEA Games tới, sẽ giành chiến thắng”.

Còn với Lê Thị Tuyết, cô gái tí hon nặng chưa tới 40kg thì đã nỗ lực hết mình và đã giành được tấm HCB marathon nữ đã là một kết quả không tồi. Tuy nhiên, so với kỳ vọng và mục tiêu ban đầu là giành HCV thì cô bé 19 tuổi vẫn còn nhiều hối tiếc: “Tôi đã thi đấu hết sức mình, nhưng không chỉ trời quá nóng, mà đối thủ cũng thi đấu rất tốt nữa. Tôi theo nhóm đầu phần lớn thời gian, cũng thời điểm bám theo VĐV Philippines để đua theo VĐV Indonesia. Nhưng cứ khi định đi lên trước là VĐV Indo không cho, chị ấy chạy rất tốt và khoảng hơn 1km thì không thể đuổi nổi”.

Tổ đi bộ hoàn thành chỉ tiêu HCV nữ của Nguyễn Thị Thanh Phúc. Bà mẹ một con dày dạn kinh nghiệm có được tấm HCV thứ năm sau 6 kỳ dự SEA Games. Em trai Nguyễn Thành Ngưng cũng đổi màu từ HCĐ lên tấm HCB đi bộ 20km nam. Cả hai chị em đã có một kỳ SEA Games đầy trải nghiệm thú vị. Cho đến khi… đi lẫy mẫu thử doping.

Hành trình gian nan và mệt mỏi chờ lấy mẫu thử doping

Nếu Thanh Phúc và Thành Ngưng phải đợi hơi lâu vào tối muộn 6/5/2023 thì trước đó vào buổi sáng, Lê Thị Tuyết cũng “đánh vật” với quy trình này sau khi giành HCB marathon nữ.

Kết thúc đường chạy vào khoảng hơn 9 giờ sáng, Tuyết được yêu cầu đi lấy mẫu nước tiểu. Chờ đợi rất lâu mà… “không có nhu cầu”, cô gái trẻ này tiếp tục phải uống thêm nước trong cả giờ chờ đợi.

Thủ tục đăng ký thông tin lấy mẫu thử doping cũng mất rất nhiều thời gian. Sau khi HLV Tuấn Anh và bác sĩ của đội cung cấp các thông tin về tất tần tật những loại thuốc mà Tuyết sử dụng thời gian qua, để BTC ghi vào biên bản… thì khâu chờ lấy mẫu và thực hiện quy trình này mới phức tạp.

Do cũng biết chút ít tiếng Anh, nên tôi được nhờ phiên dịch và làm chứng cho quá trình lấy mẫu thử doping cho Lê Thị Tuyết. Sau rất nhiều giải thích theo quy định, nhân viên phụ trách hướng dẫn cách lấy mẫu nước tiểu. Họ đưa ra 3 loại ống đựng với các kích cỡ khác nhau và VĐV phải lựa chọn.

Sau đó, một nhân viên nữ trực tiếp giám sát quá trình lấy nước tiểu của VĐV. Và tôi phải đứng cạnh bên ngoài để khi cần thì phiên dịch. Cái phòng nhỏ xíu, có một ô nhà vệ sinh di động này trở nên ngột ngạt hơn bao giờ hết, không chỉ do thời tiết 40 độ C mà còn ở áp lực về những thứ liên quan đến chất kích thích trong thể thao.

Nhất là khi đó, BTC vừa công bố danh tính 5 VĐV điền kinh Việt Nam dính doping từ SEA Games 31 ở Hà Nội năm ngoái. Lúc này, tôi cảm nhận được một phần áp lực mà các VĐV phải bước vào căn phòng lấy mẫu này.

Sau khi có đủ lượng nước tiểu cần thiết, nhân viên hướng dẫn các thủ tục tiếp theo một cách rất thận trọng. Họ không động vào bất kỳ dụng cụ nào, mẫu thử của VĐV, mà để VĐV phải tự làm. Họ đưa ra  3 chiếc hộp trắng để VĐV chọn ngẫu nhiên. Đây là hộp niêm phong chứa các mẫu nước tiểu.

Từ cách kiểm tra dấu niêm phong, tự mở, rót mẫu nước tiểu đến cách đóng chai… kiểm tra các thông tin khác đều được VĐV và người làm chứng thực hiện một cách rất cẩn trọng. Lần đầu tiên nhìn thấy các dụng cụ chứa các mẫu thử A và B của bộ xét nghiệm mẫu nước tiểu thử doping, tôi cũng hết sức “mở mắt”.

Và từ một biên tập viên thể thao theo đội, tôi trở thành một phần trong thủ tục này khi thông tin cá nhân, chữ ký của mình cũng xuất hiện trong các văn bản của quy trình lấy mẫu thử doping. Tôi nói đùa với các nhân viên của phòng “Doping Control” SEA Games 32 rằng: “Tôi không bao giờ muốn gặp lại các bạn đâu, không bao giờ nhé”…

Sau khoảng 3 tiếng vật vã chờ đợi thì các thủ tục có tính chất cực kỳ nghiêm túc này mới hoàn thành. Và vì không được phép quay chụp nên không có hình ảnh minh họa nào bên trong căn phòng lấy mẫu doping căng thẳng đó.