HLV/Quản lý da đen: Không quota, không giúp đỡ
Thất bại của những Barnes, Ince (Anh), Kluivert, Reiziger (Hà Lan), Tigana, Kombouare (Pháp)… trên cương vị HLV/quản lý khiến người ta phân vân với 2 câu hỏi: Tại sao các cầu thủ vĩ đại thất bại trong việc trở thành một HLV/quản lý vĩ đại? Tại sao quá ít HLV/quản lý da đen trong bóng đá Anh? Trước tiên, ta hãy đề cập mối tương quan cầu thủ - HLV vĩ đại. Chẳng ai nghi ngờ tài năng của những cái tên kể trên, khi họ chơi bóng. Và chẳng có gì chứng minh cầu thủ da trắng có nhiều cơ sở thành công khi chuyển sang sự nghiệp huấn luyện. Diego Maradona và tuyển Argentina là ví dụ điển hình ở tầm cỡ thế giới. Roy Keane và Ipswich Town là câu chuyện ở tầm CLB. Và chẳng ngẫu nhiên khi Jose Mourinho nói “có một xu hướng các cựu cầu thủ chuyển sang làm BLV, bởi họ không bao giờ thua”. Làng báo thể thao Anh có không dưới 10 cầu thủ cực thành công trên sân cỏ, nhưng thất bại thảm hại trên cương vị HLV/quản lý.
Theo tờ The Times, tại Anh, chỉ có 31 HLV/quản lý người da đen được bổ nhiệm từ mùa 1992/93 đến nay. Và hiện tại, chỉ có 6 người đang làm việc ở 72 CLB thuộc hệ thống thi đấu. Điều gì vậy? Có một nhận thức tồn tại từ lâu, được thể hiện rõ nhất bởi cựu Chủ tịch Crystal Palace, Ron Noades, rằng: “Các cầu thủ da đen đem đến cho đội bóng chất kỹ thuật và khoảnh khắc bùng nổ, nhưng một HLV giỏi luôn biết rằng cần những cầu thủ da trắng để cân bằng, giúp đội bóng năng lực tổ chức và nhận thức chung”. Nhận thức này, đáng buồn, cũng lan cả sang giới BLV khi cho rằng các đội bóng châu Phi luôn có xu hướng chơi bóng “hoang dã”.
Người Anh nhận thức rõ và đang dự tính áp dụng một mô hình như luật Rooney, dành cho NFL tại Mỹ. Điều này sẽ được áp dụng từ mùa 2016/17. Vấn đề là những giải pháp, nếu được đề ra, vẫn chẳng liên quan gì tới “nhận thức tồn tại từ lâu” kia. Và tư duy “người da đen không là quản lý giỏi” hay việc một HLV da đen được bổ nhiệm chỉ vì họ được giúp đỡ bằng những bàn tay chính sách. Các cầu thủ da đen đã chứng tỏ năng lực tổ chức của mình, bên cạnh thiên phú sáng tạo, bùng nổ, dẻo dai, khỏe mạnh… không cần ai hỗ trợ. Thế nên, cách duy nhất đánh bại tư duy kia là dành cho HLV/quản lý da đen điều kiện cạnh tranh sòng phẳng. Không quota. Không giúp đỡ.
