“Tôi chọn làm số 2”

Sau khi gặp vấn đề về sức khoẻ, huyền thoại Marco van Basten đã bất ngờ từ chức HLV trưởng AZ Alkmaar để chuyển sang đảm nhiệm công tác huấn luyện.

Trò chuyện với Sky Sport, van Basten chia sẻ thẳng thắn về công việc trong vai trò mới. Ở tuổi 50, van Basten nói ông chưa từng phải hối hận vì bất cứ điều gì. Ông cho biết: “Là HLV trưởng quả thật chẳng dễ dàng chút nào. Vị trí trợ lí khiến tôi cảm thấy an nhàn hơn. Tôi cực kỳ thoải mái và thấy thích công việc này. Tôi cảm thấy vai trò của mình hoàn toàn khác và tôi được tự do hơn rất nhiều. Bây giờ đóng góp của tôi cho đội bóng có ích hơn trước. Tôi muốn được làm việc trên sân cùng các cầu thủ. Tôi thích tập hợp họ lại và giảng giải về những tình huống trên sân.”

Người ta hay nói nghề huấn luyện giống như chất gây nghiện vậy. Những người làm công việc này đều nói họ muốn được nghỉ ngơi và dành thời gian cho gia đình nhưng sau đó ai cũng muốn quay trở lại với làm việc. HLV nào cũng muốn có chế độ đãi ngộ tốt hơn hoặc được dẫn dắt một CLB lớn hơn. Các trợ lí thì đều muốn một ngày sẽ lên làm HLV trưởng. Điều đó thể hiện tham vọng cũng như mục tiêu phấn đấu của mỗi người. Marco van Basten đã không chọn con đường ấy.

Trong môi trường bóng đá, chỉ những người thật sự can đảm mới dám tiết lộ những điểm yếu của mình. Đó chính là điều mà Marco van Basten đã làm. Được tin tưởng giao cho vai trò HLV trưởng của AZ Alkmaar nhưng áp lực công việc đối với ông là quá lớn. Và van Basten đã quyết định chọn vai trò số 2.

Kết thúc buồn của huyền thoại

Đã 21 năm kể từ vô địch Châu Âu cùng AC Milan, đến tận bây giờ ông vẫn tự nhận mang trong mình 1 nửa dòng máu Italia. 2 chức vô địch Châu Âu liên tiếp cùng Milan (mùa 1988/89 và 1989/90) là điều mà ¼ thế kỷ sau vẫn chưa một đội nào tái lập được. Danh hiệu QBV thứ 3 năm 1992 đưa ông sánh ngang với Johan Cruyff và Michel Platini.

Một năm sau đó, ở tuổi 28 – độ tuổi đẹp nhất trong đời cầu thủ thì với van Basten đó lại là chơi trận chung kết C1 cuối cùng trong đời. Những pha tắc bóng của các hậu vệ Serie A khiến ông mắt cá chân của ông bị tổn thương nghiêm trọng. Nhưng ông không cho rằng đó là nguyên nhân chính: “Tôi không có thù hằn gì với họ cả. Vấn đề của tôi đến từ những tên lang băm kìa. Từ lúc bọn chúng chạm vào người tôi, từ thời điểm đó tôi không bao giờ có thể trở lại được nữa.”, trong lời nói của ông vẫn còn sự cay đắng.

Dù vậy, người hâm mộ vẫn mãi lưu giữ những ký ức về một trong những tiền đạo hay nhất kỷ nguyên hiện đại. Khi được hỏi về bàn thắng lịch sử ở Euro 1988, cú volley giúp Hà Lan vô địch một giải đấu lớn duy nhất cho đến giờ, ông trả lời thản nhiên: “Chuyện đó xảy ra cũng lâu lắm rồi. Tất nhiên bạn cũng cần phải có cả sự may mắn. Có những khoảnh khắc chỉ xảy ra 1 lần trong đời.”

Không có duyên với băng ghế huấn luyện

Từ lâu đã tồn tại quy luật bất thành văn đó là 1 cầu thủ xuất sắc sẽ không thể trở thành HLV giỏi và có lẽ van Basten là một minh chứng cho nhận định đó. Phong cách huấn luyện của ông hoàn toàn trái ngược với người đồng hương Louis van Gaal – người được mệnh danh là “Tulip thép” và trong quá khứ điều này đã dẫn đến những xung đột không đáng có.

Trước đây, khi Louis van Gaal còn giữ vai trò Giám đốc kỹ thuật ở Ajax, lúc đó van Basten là trợ lí huấn luyện của đội B. Có lần Zlatan Ibrahimovich đã dám thách thức cả van Gaal nhưng sau đó tiền đạo người Thuỵ Điển đã chịu “xuống nước” sau khi nhận được lời khuyên từ van Basten. Theo lời Ibra thì: “Tôi cũng chẳng biết nên nghe theo lời của huyền thoại bóng đá hay người chưa từng giành được danh hiệu nào.” Nên biết van Basten chính là thần tượng từ hồi bé tí của Ibra.

Có thể, ông không có tính cách của vị thuyền trưởng nhưng không thể phủ nhận ông có một bộ óc tuyệt vời. Cách nhìn nhận về trận đấu của ông khiến cho gã kiêu ngạo như Ibra cũng phải thán phục. Ông giải thích: “Vì tôi đã từng làm việc cùng Rinus Michels, Johan Cruyff, Arrigo Sacchi và cả Fabio Capello.”

“Sacchi thực sự rất giỏi. Ông ấy luôn yêu cầu đội bóng kiểm soát cuộc chơi. Cái tài của ông ấy là tạo nên một tập thể gồm các cầu thủ xuất sắc nhưng vô cùng kỉ luật. Làm việc theo nhóm là yếu tố then chốt. Bạn phải luôn tâm niệm nếu làm tốt công việc của mình thì sẽ giúp ích được cho đội bóng, điều đó thật sự quan trọng. Còn Michels thì lại giống như 1 vị tướng hơn.”

“Tôi nghĩ người mà tôi học hỏi được nhiều nhất đó là Cruyff. Bất kể lúc nào ông cũng nói về chiến thuật. Tôi nghĩ điều đó sẽ giúp ích rất nhiều, đặc biệt đối với những cầu thủ trẻ. Với tôi, ông ấy là người thầy tuyệt vời nhất. Dĩ nhiên là tôi cũng đã từng nói chuyện với rất nhiều những HLV xuất sắc khác. Mỗi người trong số họ lại có phong cách huấn luyện riêng.”

Khi nhận nhiệm vụ nắm ĐTQG năm 2004, ông không ngần ngại “trảm” hàng loạt công thần như Edgar Davids, Patrick Kluivert hay Clarence Seedorf và đặt niềm tin vào những cầu thủ còn rất trẻ và chưa từng có kinh nghiệm. Vào thời điểm đó, có thể xem quyết định của van Basten là sự kì quặc, nhưng sau này khi ở Ajax, Heereeveen và AZ ông đã chứng minh cách làm của mình là đúng.

Nỗi trăn trở và tâm huyết

“Cái khó ở giải Hà Lan là cứ sau mỗi năm, HLV lại phải làm quen với những người mới toanh. Cứ mỗi mùa, khoảng 40% cầu thủ của giải hoặc bị bán, hoặc tự mình ra đi hoặc rơi vào những trường hợp khác. Vì thế các HLV lại phải bắt đầu mùa giải mới từ con số 0. Xây dựng lại đội bóng là việc rất khó khăn. Giai đoạn đầu của công việc này có thể khiến bạn hao tổn rất nhiều năng lượng.

Chúng tôi đã có nhiều cuộc thảo luận xung quanh vấn đề này. Khi mà bạn và cầu thủ đã làm việc cùng nhau khoảng 1 năm, mọi việc sẽ dễ dàng hơn nhiều. Bạn cũng không còn phải diễn đạt nhiều như trước đó nữa. Nhưng nếu mỗi năm lại phải xắn tay lên làm lại, các HLV sẽ có thêm nhiều kinh nghiệm hữu ích hơn.”

AZ Alkmaar là người hưởng lợi nhất khi van Basten chuyển về làm công tác đào tạo. Không bị tác động bởi ngoại cảnh, ông có thể tập trung vào việc huấn luyện cho các cầu thủ. Khi được hỏi nếu có lời đề nghị đến từ 1 đội bóng lớn, van Basten thổ lộ: “Hiện tại tôi đang cảm thấy rất hạnh phúc ở đây. Nếu đến một đội bóng lớn, tôi có thể truyền lại cho các em kinh nghiệm và kiến thức mà mình có. Nhưng ngược lại, làm việc cùng những cầu thủ lớn cũng sẽ là áp lực rất lớn và điều đó có thể sinh ra nhiều vấn đề.”

HOA VINH (theo Sky Sport)