Những thách thức của bóng rổ Việt Nam dưới góc nhìn Phó Chủ tịch Lê Hoàng Anh
BÓNG RỔ VIỆT NAM CHUYỂN MÌNH NHỜ TỰ "RẠN VỠ"
Ông Lê Hoàng Anh – Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn Bóng rổ Việt Nam (VBF) ví von bóng rổ cũng như các môn thể thao ở Việt Nam nhiều năm qua như quả trứng gà, được ấp ngày qua ngày nhưng chờ mãi không thấy chú gà con nào nở ra.
Bởi lẽ “gà mẹ” có nhiều trứng quá nên ấp mãi không thành con được, hoặc cũng có quả trứng ở vị trí đắc địa giữa lòng mẹ đã thành hình gà con nhưng cứ ngúc ngoắc trong “vỏ bọc” mà không thoát ra và lớn lên được.
Nói về giai đoạn chuyển mình từ 2015 đến nay, trong đó có dấu mốc SEA Games 2019, ông Lê Hoàng Anh nhiều lần nhấn mạnh về sự “rạn vỡ” một cách chủ động của bóng rổ Việt Nam. Đó là tư duy mạnh dạn, chủ động để rạn nứt, phá vỡ, thoát ra khỏi vỏ trứng. Việc này bắt đầu từ cuối năm 2015 và cần được tiếp tục duy trì. Bóng rổ phải tiếp tục chủ động để làm rạn vỡ mới phát triển được, rạn vỡ càng nhanh, càng tốt, rạn vỡ trong kiểm soát để không đổ vỡ.
Ông Lê Hoàng Anh nhớ lại: "Khi chúng tôi nhận bàn giao từ nhiệm kỳ trước là 5 không và 1 có. 5 không đó là không tiền, không tài sản, không con người, không tài liệu, không muốn bàn giao, 1 có là có con dấu. Với hiện trạng như vậy cùng số vốn bằng không, nội lực yếu, uy tín thấp thì bắt đầu từ đâu và như thế nào để giải quyết được cả 3 vấn đề trên?
Chúng tôi xác định phải bắt đầu từ cái mới, một giải đấu mới, khác biệt và chuyên nghiệp để giải quyết những vấn đề trên. Nhưng thách thức rất lớn, có thể nói là khó có thể vượt qua khi VBF tất cả đang là số 0 và số âm.
May mắn là Chủ tịch VBF Nguyễn Bảo Hoàng với tầm nhìn, uy tín của mình quy tụ được một số doanh nhân chia sẻ quan điểm phát triển, cùng VBF thiết lập nên VBA – Giải Bóng rổ Chuyên nghiệp Việt Nam theo mô hình thể thao, giải trí, chuyên nghiệp; lập nên các CLB chuyên nghiệp là doanh nghiệp.
Trong những năm qua, VBA đã và đang làm rất tốt sứ mệnh của mình, tạo ra sự thay đổi tích cực cho phong trào bóng rổ, thúc đẩy sự phát triển đa dạng các trung tâm đào tạo bóng rổ, các giải bóng rổ; là trợ lực quan trọng cho các ĐTQG; tạo môi trường rèn giũa, nâng cao năng lực chuyên môn của lực lượng giám sát, trọng tài… VBA đã và đang là đầu kéo cho bóng rổ Việt Nam."
NỐT TRẦM VÌ DỊCH BỆNH COVID-19
Phó Chủ tịch VBF đánh giá 2 năm vừa qua, ảnh hưởng từ dịch bệnh COVID-19 đã tạo một nốt trầm đối với bóng rổ Việt Nam sau sự thăng hoa ở SEA Games 2019. Tác động tiêu cực từ dịch COVID-19 là đa chiều, đa tầng, đứt gãy, khó lường. Bóng rổ Việt Nam cũng như vậy và thậm chí trầm trọng hơn các môn thể thao khác.
Hàng loạt tỉnh thành thực hiện giãn cách xã hội thời gian qua cũng chính là các địa phương có phong trào bóng rổ tốt như Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Cần Thơ… khiến mọi hoạt động liên quan gồm thi đấu, tập luyện… đều đóng băng.
Các trung tâm đào tạo bóng rổ, các doanh nghiệp hoạt động liên quan đến bóng rổ từ đào tạo, tập luyện, tổ chức thi đấu, cung cấp dịch vụ, trang thiết bị về bóng rổ đều đóng cửa, tạm dừng hoạt động và thậm chí phá sản.
Nhiều lao động, kể cả VĐV, HLV, trọng tài mất thu nhập…Các giải đấu bóng rổ quốc gia sử dụng ngân sách nhà nước do cơ quan quản lý nhà nước tổ chức đã phải tạm hoãn. Ông Lê Hoàng Anh chia sẻ, dù đã có những chỉ đạo nghiên cứu để tổ chức theo mô hình “cách ly, khép kín” để đạt được “trạng thái bình thường mới” và giải ngân ngân sách được phân bổ nhưng tính khả thi của việc tổ chức các giải đấu này trong 3 tháng còn lại của năm 2021 là rất thấp.
Mặc dù giải ngân chính là nguồn động lực rất lớn, bởi kết quả giải ngân thấp sẽ ảnh hưởng đến việc quyết định phân bổ dự toán ngân sách năm sau, nhưng định mức chi của nhà nước cho tổ chức giải đấu là rất thấp, trong khi đó tổ chức xã hội và doanh nghiệp không thể chung tay vì chưa có được sự minh bạch trong sử dụng ngân sách tổ chức giải.
Đối với VBA 2021 việc giải đấu không thể đến đích cũng gây thiệt hại rất lớn cho BTC và các ông chủ đội bóng. Tuy nhiên Phó Chủ tịch VBF khẳng định: "Với tư duy của chúng tôi thì trong nguy có cơ, phải biến khó khăn, thách thức ấy thành động lực phát triển. Trong khó khăn mới thật sự cần quyết tâm, bản lĩnh, sáng tạo để đi trước và mở đường."
VBA 2021 là giải đấu lần đầu tiên có sự góp mặt của ĐTQG nhằm chuẩn bị cho mục tiêu đổi màu huy chương tại SEA Games 31 trên sân nhà. Dù không diễn ra trọn vẹn, giải đấu vẫn giúp ĐTQG duy trì thể lực cũng như thử nghiệm các chiến thuật mới trong thời gian tập trung tại VBA Bubble ở Nha Trang (Khánh Hòa).
Hiện tại, bóng rổ là một trong số ít các ĐTQG hoạt động hoàn toàn dựa vào nguồn lực xã hội hóa và thời gian duy trì đội đang bị kéo dài so với kế hoạch do SEA Games 31 buộc phải lùi thời gian tổ chức sang năm 2022. Ông Lê Hoàng Anh cũng nhấn mạnh, việc duy trì đội trong thời gian dài là khó khăn và có nhiều thách thức, nhất là trong bối cảnh của dịch COVID-19 hiện nay.
Theo Phó Chủ tịch VBF trong giai đoạn khó khăn hiện tại, bóng rổ Việt Nam rất cần sự hỗ trợ của cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể là vai trò quan trọng của Tổng cục Thể dục Thể thao. VBF cố gắng huy động nguồn lực đầu tư cho ĐTQG, không có nghĩa là không cần nguồn lực từ nhà nước. Việc cấp ngân sách cho các đội tuyển, các môn thể thao rất cần hoàn thiện nguyên tắc, tiêu chí, định mức gắn với kết quả đầu ra và quan trọng là minh bạch, công khai trên cổng thông tin điện tử của ngành.
Theo ông Lê Hoàng Anh những sự thay đổi này sẽ kích hoạt được niềm tin, sự đầu tư của xã hội cho thể thao nói chung và bóng rổ nói riêng, giải quyết được nhiều vấn đề căn cơ cho sự phát triển, phá vỡ những “vỏ trứng” giúp “đàn gà con” sớm trưởng thành, lập được những mục tiêu lịch sử tiếp theo.