Bi hài chuyện thuê dùng chuyên gia ngoại của TTVN: 50 triệu đồng, kiếm đâu người giỏi?
Cựu VĐTG taekwondo, lương tháng cũng chỉ 2.700 USD
Taekwondo Việt Nam từng có mối quan hệ đặc biệt với nôi Hàn Quốc nên luôn thuê được những ông thầy đẳng cấp hàng đầu thế giới cho ĐTQG với mức chi phí được hỗ trợ tối đa. Thế nhưng, tình thế đã hoàn toàn khác và môn này xoay đủ cách cũng chỉ có được những ông thầy loại khá. Đơn giản vì không HLV tên tuổi nào chịu sang làm việc với mức thu nhập khoảng 50 triệu đồng/tháng, trong khi họ lại có nhiều sự lựa chọn. Lần cuối cùng các võ sỹ Việt được dẫn dắt bởi một ông thầy đẳng cấp cao đã từ cách đây 4 năm, với nhà cựu VĐTG Kim Jae Sik, người đã chấp nhận nhận hưởng lương 2.700 USD/tháng (trước thuế) coi như một bước thử nghiệm đầu tiên trong sự nghiệp HLV của mình. Đáng nói hơn, mức 2.700 USD dành cho ông Kim đã là cao nhất trong số các chuyên gia ngoại (ngoài bóng đá) ở thời điểm ấy, thuộc diện được ưu tiên đặc biệt. Nó cũng tiếp tục được taekwondo Việt Nam duy trì cho tới tận bây giờ.
Dù sao taekwondo còn đỡ khó khăn hơn khi có thể dựa vào xứ Hàn, các môn khác trầy trật trong việc tìm kiếm chuyên gia ngoại, thậm chí bất lực với nguồn kinh phí quá thấp. Ngay cả cử tạ, môn trọng điểm số 1 kể từ năm 2008 sau tấm HCB Olympic, chưa bao giờ thuê được một ông thầy ngoại xứng tầm, cũng bởi mức chi trả 2.500 -3.000 USD. Tương tự, các môn thế mạnh khác như bắn súng hay thể dục dụng cụ cũng chỉ đang có các chuyên gia nhận lương trên dưới 2.000 USD.
Sự bó buộc này xuất phát từ việc TTVN vẫn đang áp dụng quy định chung của nhà nước cách đây 20 năm với mức tối đa 1.300 USD/tháng, không phù hợp với đặc thù và đòi hỏi của giai đoạn hiện nay. Thực tế, để trả 2.000 hay 3.000 USD, ngành thể thao đã phải vất vả vận dụng và cân đối từ nhiều nguồn. Trong khi đó, không phải Liên đoàn – Hiệp hội nào cũng tự chủ được như VFF để chi trả một phần kinh phí thuê chuyên gia, mà đều phải trông chờ cả vào sự bao cấp.
Tụt hậu ngay ở khu vực ĐNÁ
Trước đây, mức lương trả cho chuyên gia ngoại của TTVN phần nào có có thể tương đối đảm bảo. Chỉ có điều, qua hàng thập kỷ không có gì thay đổi, nó đã trở nên quá bất cập và tụt hậu xa ngay so với mặt bằng chung khu vực, nhất là trong bối cảnh mức đầu tư cho thể thao thành tích cao của thế giới đã nâng lên một tầm mức mới. Việt Nam chỉ còn có thể thuê được những ông thầy ở mức trung bình hoặc khá, chứ không “với” tới được người giỏi. Tất nhiên, cũng có một vài gương mặt xuất sắc, đơn cử ở bắn súng, thể dụng dụng cụ gắn bó lâu dài và đóng góp lớn với thu nhập khiêm tốn, nhờ vào quan hệ hay khả năng vận động của từng môn hay điều kiện riêng của chính họ.
Hiện tại, môn nào cũng có thể thuê dùng chuyên gia ngoại, miễn là trong “khung”. Một vài môn không nhất thiết phải có do chỉ là môn có thể cạnh tranh ở SEA Games hay HLV trong nước có thể đảm đương nhưng cũng cố “đua” bằng được. Ngược lại, nhiều môn cần có các chuyên gia giỏi, thậm chí ở trình độ hàng đầu thế giới, lại đang bó tay.
Hà Thảo
Chỉ tính riêng cấp độ ĐTQG, trung bình mỗi năm ngành thể thao đang thuê dùng 35-40 chuyên gia ngoại, trong đó có khoảng gần một nửa đến từ Trung Quốc. Mức lương trả cho các chuyên gia xê dịch trên dưới 2.500 USD, một số ít nhận 3.000 USD. Nếu không tính HLV Miura, người đang hưởng lương cao nhất là HLV người Latvia, Ivancikov (cựu vô địch châu Âu môn karatedo) với mức 4.000 USD/tháng.
Ông thầy Asep Suharno, cựu HLV trưởng ĐTQG Indonesia, từng đào tạo nên nhiều nhà vô địch thế giới và Olympic là chuyên gia có đẳng cấp cao nhất từng sang Việt Nam làm việc, với mức lương “khủng” nhất tính đến thời điểm này ở một môn ngoài bóng đá: 5.000 USD/tháng. TP.HCM đã thuê ông sang trực tiếp dẫn dắt tay vợt số 1 Việt Nam Nguyễn Tiến Minh trong 2 năm.
Cách đây vài năm, bóng bàn Việt Nam từng có nhà tài trợ chấp nhận chi 5.000 USD/tháng để thuê một chuyên gia tên tuổi người Trung Quốc. Thế nhưng, lời đề nghị với mức lương “khủng” ấy đã bị lập tức bị ông chuyên gia từ chối với lý do đã nhận lời làm việc tại Singapore với mức lương 7.000 USD/tháng. Sau khi sang Singapore một thời gian, chuyên gia nói trên lại chuyển sang Anh làm việc khi được trả tới 17.000 USD/tháng.
