Trong nhiều năm nay, đã có không ít tranh cãi giữa các fan hâm mộ võ thuật về Lý Tiểu Long. Một trong số đó là về khả năng địa chiến - grappling của huyền thoại võ thuật.

Khi đề cập về Lý Tiểu Long, đa số sẽ nói về tốc độ, về những cú đấm, cú đá sắc bén. Nhưng như thế chắc chắn chưa đủ để một người như Chủ tịch UFC Dana White tôn xưng Lý Tiểu Long là "cha đẻ của MMA". MMA, trừ đánh đứng ra, còn phải vật, phải khóa siết, phải xử lý những tình huống địa chiến nữa. 

Vậy khả năng địa chiến - grappling của huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long rốt cuộc tốt đến mức nào?

Từ những bộ phim tài liệu cũng như những bộ phim mà Lý Tiểu Long đã đóng, có lẽ không ít người sẽ cảm giác rằng huyền thoại họ Lý hoàn toàn có thể kéo đối thủ xuống đất và xử lý những tình huống địa chiến.

Những fan hâm mộ "hardcore" hơn thế sẽ đưa ra những trích dẫn từ cuốn "Con đường Triệt Quyền Đạo" (Tao of Jeet Kune Do) được xuất bản năm 1975. 

Trong cuốn sách ấy, ngoài những đòn đánh đứng, Lý Tiểu Long còn đưa ra những chiêu địa chiến mà ông học tập từ Judo và Jiu-jitsu; gồm cả những đòn thế mà fan MMA ngày nay có thể thấy rất quen tai như Guillotine, Neck crank, Armlock, Double Armlock,...

Những trích dẫn từ cuốn "Con đường Triệt Quyền Đạo" (Tao of Jeet Kune Do) cho thấy Lý Tiểu Long có nghiên cứu về địa chiến (1)

Những trích dẫn từ cuốn "Con đường Triệt Quyền Đạo" (Tao of Jeet Kune Do) cho thấy Lý Tiểu Long có nghiên cứu về địa chiến (2)

Những trích dẫn từ cuốn "Con đường Triệt Quyền Đạo" (Tao of Jeet Kune Do) cho thấy Lý Tiểu Long có nghiên cứu về địa chiến (2)

Vấn đề là bằng ấy lý do có thể chứng minh rằng Lý Tiểu Long cũng chẳng "thua chị kém em" trong lĩnh vực địa chiến?

Có lẽ là không. 

Thông qua những tài liệu mà huyền thoại họ Lý để lại, ta có thể thấy được rằng mặc dù Lý Tiểu Long có quan tâm đến địa chiến, nhưng ông không coi trọng chúng là bao. 

Thông qua những tài liệu mà huyền thoại họ Lý để lại, ta có thể thấy được rằng mặc dù Lý Tiểu Long có quan tâm đến địa chiến, nhưng ông không coi trọng chúng là bao.

Trong tổng cộng 208 trang của cuốn "Con đường Triệt Quyền Đạo", Lý Tiểu Long chỉ dành 8 trang cho Wrestling, Judo và Jiu-jitsu. 

Trong cuốn "Phương Pháp Cận Chiến của Lý Tiểu Long" (Bruce Lee's Fighting Method) - một tác phẩm được coi là sản phẩm chiếm nhiều tâm huyết nhất của huyền thoại họ Lý - Lý Tiểu Long thậm chí còn chẳng đề cập chút gì đến grappling.

Có lẽ có một người có thể giải thích vì sao Lý Tiểu Long lại không quá coi trọng grappling. Đó là Gene LeBell - một trong những võ sư Judo đầu tiên ở Mỹ, người từng giúp siêu sao Ronda Rousey nổi lên trong làng Judo.

Gene LeBell và Bruce Lee trong bộ phim "The Green Hornet" vào năm 1966

Trở lại quá khứ một chút, Gene LeBell không chỉ nổi danh trong lĩnh vực Judo mà ông còn là diễn viên đóng thế kiêm người huấn luyện cho nhiều ngôi sao võ thuật hàng đầu, như Lý Tiểu Long và Chuck Norris. Vừa là người bạn, vừa là người thầy, hầu hết kỹ thuật Judo mà Lý Tiểu Long học được đến từ LeBell. 

Theo Gene LeBell, mặc dù Lý Tiểu Long tỏ ra rất ấn tượng trước những hiệu quả mà kỹ thuật địa chiến có thể mang lại, huyền thoại họ Lý không cho rằng một môn võ "toàn vật" với "co kéo" sẽ có nhiều khán giả theo dõi. 

Bởi vậy, ngoại trừ việc tham khảo những đòn quăng ngã và khóa siết bắt mắt, Lý Tiểu Long không đầu tư quá nhiều vào grappling.

Gene LeBell (trái) cùng Ronda Rousey

"Grappling? Tôi vẫn nhớ Bruce nói rằng wrestling chuyên nghiệp, hay "mấy cái môn co kéo khác" sẽ chẳng bao giờ thu hút nổi khán giả. Cậu ấy cho rằng các đô vật dành quá nhiều thời gian trầy trật để nắm, kéo mới kiểm soát được đối thủ," Gene LeBell, lúc này đã hơn 80 tuổi, móm mém trả lời trong một phỏng vấn vào năm 2014.

"Cậu ấy nói cái gì đó đại loại như 'wrestling tẻ ngắt ra, người ta sẽ chuyển kênh khác thôi'. Tôi đang nghĩ giả sử mà Bruce còn sống đến giờ này để xem WWE - chương trình nổi tiếng bậc nhất trên TV bây giờ - thì cậu ấy sẽ nói gì nhỉ?"