5 sai lầm phổ biến mà người mới tập MMA nên tránh
Đâu là những sai lầm phổ biến mà người mới tập MMA thường mắc phải? Có cách nào để tránh được những sai lầm này hay không?
Chỉ mới xuất hiện tại Việt Nam vài năm, nhưng võ tổng hợp MMA tạo ra một sức hút khá lớn, đón nhận nhiều bạn trẻ tham gia tập luyện. Nếu như đầu những năm 2010, hầu như không có sự hiện diện của các phòng tập MMA nào trên phạm vi cả nước thì đến nay đã có không ít bạn trẻ tự tin cho biết họ đang tập luyện môn võ thuật đối kháng hiện đại bậc nhất thế giới.
Thoạt nhìn bộ luật của các giải đấu Võ tổng hợp, người tập có thể thấy rằng MMA có rất ít luật, rất ít hạn chế. Tuy nhiên điều này không khiến MMA trở thành một môn thể thao dễ dàng cho người mới. Vẫn còn những lỗi sai hết sức phổ biến mà người mới tập MMA thường mắc phải, ví dụ như 5 sai lầm thường gặp dưới đây.
1. Tập nhiều môn võ thì tự động sẽ giỏi MMA?
MMA bao hàm đủ loại chiêu thức từ nhiều môn võ khác nhau, chủ yếu được chia làm 3 thành phần:
+ Đánh đứng (Striking): bao gồm những đòn đấm, đá từ Muay Thái, quyền Anh, Karate, Taekwondo, Tán thủ, Pencak Silat, Thiếu Lâm, Vịnh Xuân,...
+ Vật (Wrestling): gồm những cách kềm chế đối phương bằng nắm, kéo, đè, nhưng không được trực tiếp đấm đá như vật Greco-Roman, vật tự do (Freestyle wrestling),...
+ Khóa siết (Grappling): gồm những cách khống chế đối thủ bằng cách quật ngã xuống sàn (takedown), thay đổi vị trí trên-dưới (transition), khóa (clinch), siết (submission hold) như Brazilian Jiu-jitsu, Judo,...
Khái niệm "võ tổng hợp" khiến nhiều người nghĩ đơn giản rằng một người đã có căn bản từ nhiều môn võ khác nhau, như một bạn trẻ từng tập Thiếu Lâm, Karate, và võ vẽ được vài cước Taekwondo chẳng hạn, là mặc nhiên sẽ thông hiểu MMA.
Trên thực tế, đây là một quan niệm sai lầm. Với kinh nghiệm võ thuật phía trước, bạn trẻ ấy quả thật có tiền vốn trong những pha đánh đứng Striking. Tuy nhiên, MMA không chỉ bao gồm đánh đứng, mà còn cả kỹ thuật vật và khóa siết nữa.
Cũng cần nói thêm rằng võ sĩ không phải chỉ học hai, ba môn võ bất kỳ là đánh MMA được, mà buộc phải tập luyện cả những thành phần kể trên, kèm theo các bài tập thể lực.
2. Lơ là các kỹ thuật địa chiến
Sai lầm đầu tiên thường sẽ dẫn đến sai lầm thứ hai. Điều này không đáng trách, khi mà khái niệm MMA và địa chiến còn là những khái niệm rất mới trong làng võ Việt Nam. Bản thân những cú đấm hay những pha trao đổi đòn cũng có vẻ bắt mắt hơn, nhanh hơn, mạnh hơn, thu hút sự chú ý hơn các kỹ thuật địa chiến.
Nhưng chỉ chăm chăm vào tập đấm, tập đá, tập di chuyển mà bỏ qua hẳn thành phần vật - khóa siết thì là một sai lầm rất lớn.
"Dưới mặt đất, các võ sĩ đánh đứng hoàn toàn bất lực. Cú đá không còn sử dụng được, cú đấm - ở tư thế nằm dưới không có lực hông tiếp sức - trở nên yếu ớt và nhanh chóng bị các võ sĩ Brazilian Jiu-jitsu kết thúc bằng những đòn khóa siết," Anh Trần Đoàn Linh, một trong những người tiên phong về Brazilian Jiu-jitsu tại Hà Nội từng chia sẻ.
"Các võ sĩ quen thuộc Brazilian Jiu-jitsu có thể chủ động kéo đối phương xuống đất để bắt đầu một trận địa chiến với khả năng chiến thắng rất lớn. Ngược lại, các võ sĩ đánh đứng lại không thể xốc nách bắt đối thủ đứng lên để đấu bằng những đòn đấm đá."
Đó là lý do mà những người mới tập MMA không nên lơ là các kỹ thuật địa chiến. Kể cả những võ sĩ nổi tiếng đánh đứng trên võ đài như Conor McGregor hay Martin Nguyễn cũng vẫn tập khóa siết đều đặn như một phần tất yếu trong khóa tập huấn của họ.
3. Bỏ qua các bài tập Gym - tập tạ
Vẫn còn một quan niệm rất phổ biến trong giới võ rằng "tập Gym, tập tạ gây cứng cơ, cứng người", khiến người tập e sợ rằng tập gym, tập tạ thì sẽ khiến mình bị chậm đi, kém linh hoạt hơn khi tập võ tổng hợp.
Điều này không giải thích được tại sao trên thực tế, tất cả các võ sĩ đều tập Gym, thậm chí còn tập rất nặng để tăng cường thể lực. Những Mike Tyson, Buakaw, Conor McGregor, Jon Jones... vẫn tập thể hình đều đặn, có cơ thể săn chắc, cơ bắp cuồn cuộn nhưng những pha ra đòn vẫn chớp nhoáng, nhanh gọn chứ không hề bị "cứng cơ".
Vậy vấn đề nằm ở đâu?
Video Jon Jones tập Powerlifting:
Việc tập gym theo kiểu body building, cụ thể là các bài tập chỉ để phát triển kích cỡ cơ bắp, có ảnh hưởng một phần tới võ vì nó chủ yếu phát triển nhóm cơ chậm, sức mạnh. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến các cơ nhanh, trong khi tập võ vẫn cần tốc độ cùng với sự dẻo dai khéo léo.
Trừ phần đó, các bài tập khác như Powerlifting (tập tạ) để tăng sức mạnh và khối cơ; Weightlifting (nâng vật nặng) tăng sức mạnh và tốc độ cho cơ; Fitness vừa cung cấp sức bền, sự dẻo dai và khả năng bung sức là những bài tập rất tuyệt vời cho người học võ. Ngắn gọn lại, trong phạm vi luyện tập để khỏe hay tự vệ thì những bài tập Gym chẳng có hại gì.
4. Dậm chân tại chỗ
Sau những tuần đầu bước vào việc luyện võ, có rất nhiều lý do khiến người tập chững lại và dậm chân tại chỗ. Sợ gặp chấn thương. Sợ mệt. Sợ không tập được các kỹ thuật khó. Sợ "ăn hành" khi bước vào sân chơi lớn hơn.
Dậm chân tại chỗ có vẻ không phải là điều gì nguy hiểm, nhưng điều này sẽ khiến người tập không bao giờ tiến bộ. Dần dần, họ sẽ mất dần mục tiêu tập luyện và "trượt" khỏi phòng tập từ lúc nào chẳng hay.
Cách duy nhất để cải thiện vấn đề này là thay đổi bản thân mình. Liên tục đặt ra những mục tiêu cụ thể, ngắn hạn cho bản thân để tiếp tục cố gắng. Chịu khó đối luyện với thầy, với các bạn tập có trình độ cao hơn. Tìm kiếm những người bạn tập tích cực. Đừng sợ hãi, hãy thách thức bản thân mình thật nhiều để loại bỏ được các rào cản trên con đường luyện tập.
5. Quá nóng vội
Ngược lại với tuýp "dậm chân tại chỗ" là kiểu luyện tập kỳ vọng quá cao vào bản thân.
Không thiếu các bạn trẻ đổ mồ hôi sôi nước mắt, tập hùng hục như trâu húc mả, luôn hy vọng vào việc "hôm nay tôi đã tiến bộ thấy rõ so với hôm qua", tuân thủ chế độ ăn nghiêm ngặt và yêu cầu thật khắc nghiệt với bản thân.
Quả thât, một võ sĩ chuyên nghiệp, ví dụ như Georges St-Pierre, có những yêu cầu cực kỳ hà khắc với bản thân. Lượng ăn của GSP được tính bằng cốc đo. Anh tập 3 ca mỗi ngày, từ sáng đến đêm, với những bài tập thể lực khắc nghiệt bậc nhất.
Nhưng tiêu chuẩn phù hợp với St-Pierre chắc chắn không phù hợp với một người mới tập MMA được một hai tháng. Tập luyện quá dày, quá nặng ở thời điểm quá sớm sẽ chỉ dẫn đến chấn thương, mà điều này đôi khi sẽ đánh mất cả tương lai của người tập.
Vậy làm thế nào để biết liệu mình có đang tập quá sức? Người tập có thể theo dõi nhịp tim của bản thân ở một thời điểm nghỉ ngơi cố định trong ngày. Mức tăng 10 nhịp trên phút hoặc lớn hơn chứng minh rằng ngày hôm đó đã tập quá nặng. Không chỉ vậy, cũng nên dành thời gian nghỉ khi cảm thấy mình có sức ép tâm lý về việc tập võ.
Huấn luyện viên MMA nổi tiếng Javier Mendez - HLV của những võ sĩ UFC như Daniel Cormier, Khabib Nurmagomedov - nhận định rằng trong một, thậm chí đến 2 năm đầu tập MMA, các bạn trẻ không cần thiết phải vội vàng.
"Điều quan trọng nhất là giữ mình ở thể trạng tốt và tập luyện thường xuyên," Mendez nói. "Rồi điều gì phải đến cũng sẽ đến thôi."
