Vụ việc của Zion và mặt tối của bóng rổ NCAA: Đã không lương còn có nguy cơ huỷ hoại sự nghiệp
Ngôi sao bóng rổ đại học Duke là Zion Williamson đã gặp chấn thương đầu gối ở trận đấu kinh điển giữa Blue Devils và North Carolina sáng nay.
Chấn thương xảy đến khi Zion gặp tai nạn về chiếc giày bên trái (Nike PG 2.5 "Duke" PE). Trong lúc đặt trụ để chuẩn bị xoay người, giày của Zion đã bị rách làm đôi, khiến cho chân của anh lòi ra ngoài. Cú trượt chân làm đầu gối phải của Williamson bẻ ngược vào trong một chút, khiến tiền đạo được coi là tương lai của cả NBA tỏ ra đầy đau đớn.
Ống kính máy quay lúc này hướng thẳng về phía cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, người dự khán trận đấu đặc biệt này. Theo khẩu hình, người xem dễ dàng nhận thấy ông nói: "Chiếc giày của cậu ấy lủng rồi kìa".
Câu chuyện về chiếc giày Nike sẽ là vấn đề được bàn tán nhiều trong những ngày tới, nhưng chấn thương mà Zion Williamson gặp phải ở trận đấu này mang đến một câu chuyện khác.
Đây là điều mà Isaiah Thomas và Donovan Mitchell đã nhắc tới trong tweet ngay sau khi chứng kiến hình ảnh Zion phải tập tễnh rời sân.
"Hãy để những đứa trẻ này lên thi đấu tại NBA ngay sau khi tốt nghiệp trung học đi. Có quá nhiều nguy cơ tiềm tàng vì thi đấu tại bóng rổ đại học như vậy trong khi cậu ấy có đủ khả năng để trở thành cầu thủ chuyên nghiệp vào ngay lúc này.
Chỉ cần một chấn thương xảy ra, sự nghiệp thi đấu của một tài năng trẻ có thể sẽ bị vùi dập" - Isaiah Thomas chia sẻ.
Chấn thương của Williamson là hồi chuông cảnh báo mới nhất cho "điều luật X", thuộc thoả thuận Collective Bargaining Agreement (CBA) được thực hiện bởi NBA và hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp NBPA.
"Điều luật X" này nêu rằng: Một vận động viên bóng rổ người Mỹ nếu muốn tham dự NBA Draft buộc phải trên 19 tuổi và có ít nhất 1 mùa giải NBA trôi qua kể từ ngày VĐV này tốt nghiệp trung học (thường được gọi là "one-and-done" rule).
Cách mà các cầu thủ hay thực hiện để tuân thủ điều luật này là tham gia thi đấu 1 mùa giải ở cấp độ bóng rổ đại học, cao đẳng (thuộc hệ thống của NCAA) trước khi tuyên bố sẽ tham gia Draft vào khoảng tháng 4.
Điều luật này còn hiệu lực đến hết mùa giải 2023-24 với quyền từ bỏ vào cuối mùa giải 2022-23. Mặc dù vậy, nhiều khả năng "điều luật X" sẽ phải thay đổi trước thời hạn đó vì đang phải chịu quá nhiều áp lực từ không chỉ giới cầu thủ, truyền thông mà còn là các ngôi sao đang thi đấu tại NBA.
Nếu thay đổi, các cầu thủ trẻ sau khi tốt nghiệp trung học có thể đi thẳng lên NBA, điều đã từng được cho phép từ năm 1976 đến hết năm 2005. Không ít ngôi sao và các cầu thủ tại NBA đã thành công với nước đi này như LeBron James, Kobe Bryant, Tracy Mcgrady, Tyson Chandler hay Al Jefferson.
Nếu Zion Williamson gặp phải chấn thương tương tự khi thi đấu tại NBA, anh vẫn còn sự đảm bảo về cả mặt chữa trị chấn thương lẫn tiền bạc nhờ hợp đồng trị giá hàng triệu đôla với các đội bóng. Nhưng thay vào đó, vì còn là một cầu thủ nghiệp dư tại NCAA, Zion chỉ có thể nhận gói điều trị chấn thương từ đại học Duke và chẳng có hỗ trợ gì liên quan đến vật chất. Điều này hướng đến vấn đề tiếp theo trong luật của NCAA.
Với tư cách là cầu thủ nghiệp dư và thi đấu trong hệ thống NCAA, các cầu thủ không được phép sử dụng hình ảnh của mình để kiếm tiền. Điều này đồng nghĩa với việc họ sẽ không thể có thêm thu nhập từ quảng cáo, song song đó là phải thi đấu không lương cho các đội bóng tại NCAA.
Bóng rổ đại học, cao đẳng ở Mỹ là một trong những nguồn thu lợi nhuận khổng lồ. Bên cạnh tiền bản quyền truyền hình, giải đấu còn có những doanh thu cực lớn về bán vé, cá cược và các chiến dịch quảng cáo khác.
Nếu nhìn vào trận đấu dẫn đến chấn thương của Zion vào sáng nay, mức vé rẻ nhất để có thể vào sân không dưới 2.500 đôla. Con số này bị đẩy lên 3.000 đôla trong thời điểm còn cách 1 ngày diễn ra trận đấu, cái giá còn cao hơn cả vé để xem sự kiện thế thao lớn nhất năm tại Mỹ là Super Bowl (bóng bầu dục). Ở những hạng vé cao hơn, giá bán lên đến hàng nghìn đô và đắt nhất là 10.652 đôla theo ghi nhận của VividSeat.
Chỉ cần được "nhả ra" khỏi NCAA, Zion Williamson có thể bỏ túi hàng triệu đôla chỉ trong một nốt nhạc với hàng chục thương hiệu đang xếp hàng, mong muốn đưa anh thành gương mặt đại diện. Nike cũng là một trong số đó với tin đồn đang sẵn sàng bỏ 100 triệu đôla để ký hợp đồng với Williamson sau khi anh này đặt chân đến NBA.
Gần như chắc chắn, Zion sẽ trở thành cỗ máy kiếm tiền thực thụ và đã từng được so sánh với LeBron James thời điểm bước vào NBA năm 2003 bởi nhiều chuyên gia kinh tế.
Trở lại với chuyên môn bóng rổ, Zion Williamson cùng gói kỹ năng trăm năm có một của anh có thể thi đấu NBA ngay thời điểm này.
Đương nhiên, anh sẽ cần nhiều thời gian để hoà nhập, nhưng không ai dám phán rằng Zion sẽ "phế" ở giải đấu bóng rổ nhà nghề Mỹ nếu được ra sân nhiều ở các đội bóng nhỏ như Phoenix Suns, New York Knicks hay Atlanta Hawks.
Thế nhưng thay vì mài dũa kỹ năng và sống trong sung sướng tại NBA, Zion Williamson lại đang phải "làm từ thiện" ở NCAA, đối mặt với nguy cơ chấn thương ở từng lần ra sân một.
Chấn thương hôm nay của Zion sẽ là tiếng chuông cảnh tỉnh cho NBA và NBPA về thoả thuận CBA của họ. Không chỉ vậy, đây cũng là lời cảnh báo gửi đến bản thân Zion cùng gia đình của anh khi đang đánh cược cả sự nghiệp của mình ở bóng rổ đại học.
Không rõ chấn thương của Zion Williamson có mức độ nghiêm trọng thế nào, nhưng chắc hẳn nhiều chuyên gia đã bắt đầu nghĩ rằng Zion nên nghỉ thi đấu cho Duke. Đừng đánh cược bản thân mình nữa và chuẩn bị lên NBA ngay từ hôm nay đi.
