Lưỡng tính là từ dùng để mô tả tình trạng cơ thể tồn tại những đặc điểm sinh học của cả nam và nữ. Trong thể thao, đây là vấn đề rất nhạy cảm và còn nhiều tranh luận.
Từ Caster Semenya…
Trong thể thao, các VĐV chỉ được phép tranh tài với một giới tính được xác định rõ ràng. Đó là vấn đề tưởng chừng đơn giản, hóa ra phức tạp. Cứ mỗi khi một sự kiện thể thao nào đó đến gần, những cuộc tranh luận xung quanh việc một VĐV giống "nam giới" được thi đấu ở nội dung của nữ, như trường hợp của Caster Semenya, lại nổi lên.
Còn nhớ cách đây 3 năm, Caster Semenya là cái tên khiến truyền thông tốn không ít giấy mực về vấn đề giới tính của cô. Tại Giải điền kinh VĐTG 2009 tại Đức, sau khi giành HCV ở cự ly 800m (bỏ xa người thứ 2 tới 20m), VĐV người Nam Phi này đã không được tham dự buổi họp báo dành cho nhà vô địch mà ngay lập tức bị Liên đoàn Điền kinh quốc tế (IAAF) đưa đi kiểm tra để xác định giới tính thật.
Sau hơn 11 tháng điều tra, IAAF kết luận cô là người lưỡng tính với kết quả xét nghiệm cho thấy Semenya có lượng testosterone (hormone nội tiết nam) cao gấp nhiều lần mức bình thường ở cơ thể nữ, đồng thời không có tử cung và ống dẫn trứng.

Trong khi IAAF chưa biết xử trí ra sao thì ở Nam Phi, Chính phủ và người dân phản đối kịch liệt việc làm của IAAF, cho rằng đó là hành động “phân biệt đối xử”, đi trái với tinh thần Olympic. Trước làn sóng phản ứng dữ đội, IAAF cuối cùng đã phải cho phép cô quay trở lại thi đấu quốc tế vào tháng 7/2010.
Kể từ thời điểm đó, rất nhiều cuộc kiểm tra giới tính ở các mức độ khác nhau diễn ra hàng năm, từ việc kiểm tra phụ khoa, nhiễm sắc thể cho đến việc xét nghiệm hormone gần đây… Tất cả nhằm xác minh xem một VĐV có đủ tiêu chuẩn thi đấu quốc tế hay không.
Cũng qua vụ việc của Semenya, việc kiểm tra testosterone được coi như một biện pháp để xác định VĐV đó có mắc chứng Hyperandrogenism hay không (nữ giới có hàm lượng hormone nam cao quá mức).
Đến tháng 4/2011, IAAF đưa ra bộ luật mới cho phép những VĐV nữ có Hyperandrogenism được thi đấu, nếu lượng testosterone dưới mức 10n mol/L. Nếu vượt quá ngưỡng trên, VĐV đó sẽ phải điều trị hormone để giảm xuống mức bình thường theo quy định của IAAF.
… đến chiến thắng lịch sử của Dutee Chand
Điều luật mới này đã vấp phải rất nhiều tranh cãi khi nhiều người cho rằng chỉ dựa vào lượng testosterone để kết luận một VĐV nữ có được thi đấu hay không là thiếu công bằng và cơ sở khoa học.
Đỉnh điểm của vấn đề này đến vào tháng 7/2014 khi nữ VĐV chạy nước rút Dutee Chand đột ngột bị loại khỏi Đại hội thể thao khối Thịnh vượng chung. IAAF cho rằng Dutee vi phạm quy định Hyperandrogenism với lượng hormone nam cao quá mức cho phép. Thậm chí, Ủy ban Olympic châu Á (OCA) còn kết luận Dutee là… nam và hủy bỏ mọi thành tích của cô. Dutee bị sốc và từng suýt tự tử.
Sau khi bình tâm trở lại, Dutee đã gửi đơn kiện lên Tòa án trọng tài thể thao (CAS). Cô nói rằng mình không đáng bị trừng phạt vì những yếu tố sinh học vốn từ lúc sinh ra đã vậy, và cho rằng đây là bộ luật “trọng nam, khinh nữ”.

Tháng 7/2015, CAS xử Dutee thắng kiện, chiến thắng lịch sử đối với một vụ việc về giới tính trong thể thao. Phán quyết của CAS chỉ rõ: Không có đủ bằng chứng cho thấy testosterone cải thiện thành tích thi đấu của các nữ VĐV và đình chỉ điều luật Hyperandrogenism của IAAF. CAS yêu cầu IAAF thay đổi phương pháp xét nghiệm cũng như quy định về giới tính.
CAS ra hạn cho IAAF 2 năm (đến năm 2017) để tìm thêm những bằng chứng thuyết phục hơn về phương pháp kiểm tra đang thực hiện. Nếu không đưa ra được chứng cớ nào rõ ràng, phương pháp hiện tại phải bị hủy bỏ.
Như vậy, trong khoảng thời gian trên, Semenya, Dutee và những VĐV lưỡng tính khác sẽ được phép tham dự các giải đấu mà không cần phải điều trị để giảm lượng testosterone.
5 VĐV lưỡng tính đáng chú ý khác trong thể thao
Maria Patino: Patino là VĐV vượt rào của Tây Ban Nha trong thập niên 1980. Patino được công nhận là nữ ở giải VĐTG năm 1983, nhưng lại quên đem theo giấy chứng thực này ở Đại hội thể thao đại học thế giới năm 1985 ở Nhật Bản.
Patino không đấu giải đó với lý do chấn thương, nhưng thực chất là vì kết quả kiểm tra y tế nhập nhằng và cô được khuyên rời giải. Hai tháng sau, Patino choáng váng khi biết mình không vượt qua bài kiểm tra do bị xác định là nam giới.

Cô bị chẩn đoán mắc hội chứng nữ hóa tinh hoàn (AIS). Hội chứng này khiến người nhiễm tuy có hình dáng là nữ nhưng lại mang gen nam giới.
Patino đã khiếu nại lên IAAF vì cho rằng điều này không làm cô có thêm lợi thế thi đấu. IAAF sau đó đã gỡ bỏ lệnh cấm nhưng Patino cũng không kịp dự Olympic 1988.
Santhi Soundarajan: Sau khi giành HCB nội dung 800m tại Asian Games 2006 ở Qatar, Santhi đã bị gọi đi kiểm tra cơ thể. Một ngày sau, Santhi bị loại khỏi giải đấu mà không hiểu vì sao. Chỉ cho đến khi cô xem bản tin như tất cả mọi người mới biết mình bị IAAF loại do không phải là một người phụ nữ thực sự.

Giống Patino, Santhi nhiễm chứng AIS. Tuy nhiên, thay vì đứng lên đấu tranh như Patino, Santhi lại phẫn uất và chỉ có may mắn mới giúp cô thoát chết sau khi uống thuốc độc tự tử.
Zdenek Koubek (Zdenka Koubkova ): Năm 1934, VĐV điền kinh Koubek gây chú ý khi từ chối tham dự buổi kiểm tra y tế trong một nghiên cứu về ảnh hưởng của thể thao lên cơ thể phụ nữ.
Trước đó, nữ VĐV này đã bị nghi ngờ về giới tính khi rời bỏ Liên đoàn Điền kinh nữ của Tiệp Khắc, dù vừa mới lập kỷ lục thế giới ở nội dung chạy 800m. Năm 1935, Zdenek phẫu thuật chuyển giới thành nam và đổi tên.
Edinanci Silva: Sinh ra với cả bộ phận sinh dục nam và nữ, Silva đã trải qua ca phẫu thuật vào giữa năm 1990 để có thể được thi đấu với tư cách một nữ võ sĩ judo.
Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) cho phép Silva đại diện cho Brazil tham dự Olympic 1996 ở Atlanta. Silva không giành được huy chương nào năm ấy, nhưng đã đạt được HCĐ giải VĐTG sau đó 1 năm .
Stella Walsh: Đây là một trong những VĐV lưỡng tính nổi tiếng và giàu thành tích nhất dù phần lớn cuộc đời, chẳng ai nghi ngờ Walsh là phụ nữ đích thực.

Sinh ra ở Ba Lan nhưng chuyển đến Mỹ sống từ nhỏ, Walsh từng lập được nhiều kỷ lục quốc gia và 26 kỷ lục thế giới trong sự nghiệp. Nổi bật nhất là tấm HCV nội dung 100m tại Olympic 1932.
Năm 1980, bà bị bắn chết trong một vụ cướp trên đường phố ở Cleveland. Kết quả khám nghiệm tử thi cho biết bà là người lưỡng tính do một nhiễm sắc thể cực hiếm có tên “mosaicism” (hội chứng rối loạn nhiễm sắc thể nam nữ) gây nên. Ngoài ra, Walsh còn có cả bộ phận sinh dục nam.
Bình luận
Joe Rogan khẳng định HCV Vật Olympic - Gable Steveson sẽ làm rung chuyển hạng nặng UFC nhờ sức mạnh Olympic và tốc độ dị thường.
HLV Kim Sang Sik bất ngờ thông báo về việc U22 Việt Nam nghỉ tập trong ngày 5/12 ở SEA Games 33.
Cựu vương Brandon Moreno đối đầu tài năng trẻ Tatsuro Taira tại UFC 323, trận đấu có thể quyết định suất tranh đai flyweight năm 2026.
Bị loại khỏi trận giành danh hiệu tạm quyền - nơi cơ hội dành cho Paddy Pimblett và Justin Gaethje ở UFC 324, Tsarukyan cũng có kế hoạch cho riêng mình.
Volkanovski chia sẻ về UFC 325, trận tái đấu Diego Lopes ở Sydney và tin đồn giải nghệ, đồng thời tiết lộ trận đấu duy nhất có thể khiến anh đổi ý.
Joshua Van chia sẻ lý do xem Pantoja là flyweight vĩ đại nhất lịch sử trước thềm UFC 323, dù Demetrious Johnson sở hữu kỷ lục bảo vệ đai.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Newcastle vs Burnley thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Man City vs Sunderland thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Everton vs Nottingham thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Bournemouth vs Chelsea thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Leeds vs Liverpool thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Kết quả bóng đá nữ SEA Games 33 hôm nay. Cập nhật kqbd nam SEA Games 33 của đội tuyển Việt Nam mới nhất.
Lịch thi đấu, trực tiếp cầu lông Guwahati Masters năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp Giải cầu lông Guwahati Masters năm 2025 mới nhất.
Đội hình ra sân trận nữ Việt Nam vs nữ Malaysia diễn ra lúc 18h30 ngày 5/12 thuộc SEA Games 2025. Xem danh sách cầu thủ ra sân dự kiến trận nữ Việt Nam vs nữ Malaysia.
Trận hòa 1-1 đáng thất vọng của MU trước West Ham ngay tại Old Trafford ở vòng 15 Premier League đã khiến "Quỷ Đỏ" bỏ lỡ cơ hội lớn để chen chân vào Top 5.
Man Utd đã bỏ lỡ cơ hội cải thiện vị trí trên bảng xếp hạng khi bị West Ham cầm chân trên sân nhà với bàn thua vào những phút cuối.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Aston Villa vs Arsenal thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Sự vắng mặt của Marselino Ferdinan tại SEA Games 2025 do chấn thương gân kheo đã mang đến một cơ hội bất ngờ cho Rifki Ray Farandi.
Chuyên gia của Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Real Oviedo vs Mallorca thuộc vòng 15 La Liga - VĐQG Tây Ban Nha 2025/26.
Chuyên gia của Bild đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Mainz vs Monchengladbach thuộc vòng 13 Bundesliga - VĐQG Đức 2025/26.
Chuyên gia của Le Parisien đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Brest vs Monaco thuộc vòng 15 Ligue 1 - VĐQG Pháp 2025/26.
Lịch thi đấu bóng đá SEA Games 33 ngày 5/12 mới nhất. Xem lịch trực tiếp SEA Games 2025 môn bóng đá diễn ra tại Thái Lan chính xác nhất.
Lịch thi đấu bóng đá nữ SEA Games 33 mới nhất. Xem lịch trực tiếp SEA Games 2025 môn bóng đá nữ diễn ra tại Thái Lan chính xác nhất.
Riftball – một trò chơi nhanh, sôi động và có nhiều nét giống pickleball, đang lan rộng khắp các bãi biển, trong đó có vùng biển ngập nắng của Destin trên Emerald Coast.
Cặp đôi vừa vô địch Super 300 tuần trước – Aaron Tai và Kang Khai Xing – tiếp tục chuỗi thắng ấn tượng, cùng với đồng hương Goh Boon Sze / Wong Vin Sean tạo nên một trận tứ kết nội bộ Malaysia, đảm bảo một suất vào bán kết cho đội tuyển nước này.
Ngôi sao cầu lông Kunlavut Vitidsarn và võ sĩ quyền Anh Janjaem Suwannapheng đã được chỉ định cầm cờ quốc gia Thái Lan tại Lễ khai mạc Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 33, diễn ra vào tuần tới tại Bangkok và Chon Buri (9-20 tháng 12).
Giải Billiards Mosconi Cup 2025 đã khởi tranh tại Cung điện Alexandra (Anh), nhưng mọi kịch tính dường như đã kết thúc ngay trong ngày mở màn.
Ngày 4/12 tại giải HBSF MIN Table 2025 chứng kiến những trận cầu đỉnh cao và đầy bất ngờ. Tất cả hứa hẹn một ngày chung kết (5/12) bùng nổ để xác định 4 ngôi vương.
Bạn có biết Excel esports thực sự tồn tại? Và Microsoft Excel World Championship (MEWC) 2025 vừa diễn ra tại Las Vegas vào đầu tháng 12?
Thông tin tiểu sử vận động viên Dương Thúy Vi - cô gái vàng của Wushu Việt Nam sẽ thi đấu ở SEA Games 33 tại Thái Lan.
Barry McGuigan nghi ngờ Anthony Joshua và Jake Paul có thỏa thuận hạn chế tấn công để tránh chấn thương nặng trong trận đấu trên Netflix.
Không chỉ là một trò chơi giải trí, Chaturanga còn là tấm gương phản chiếu chiến trận cổ đại, nơi mỗi quân cờ mang một tên gọi và vai trò đặc biệt.
Đội tuyển Trung Quốc tiếp tục thể hiện phong độ vượt trội khi lần lượt đánh bại Hàn Quốc và Pháp trong loạt trận ngày 4/12.
Vợt pickleball lai đang tạo ra cuộc cách mạng trên sân đấu. Tuy nhiên, hiệu quả của chúng phụ thuộc rất nhiều vào phong cách chơi của từng người.
Giám đốc huấn luyện Rexy Mainaky của BAM lạc quan rằng SEA Games 33 là cơ hội lịch sử để Malaysia thống trị các nội dung Đôi và đặc biệt là Đồng đội Nam, phá vỡ kỷ lục 50 năm.
Hầu hết người chơi pickleball đều xem khoảng không gian giữa baseline và kitchen như vùng “đất cấm”. Điều gì sẽ xảy ra nếu chính khu vực này lại mang đến lợi thế tấn công lớn nhất của bạn?
Beneil Dariush cân nhắc chuyển lên Welterweight sau khi thua knock-out trước Benoit Saint-Denis tại UFC 322 và gặp khó trong việc ép cân xuống 155 lbs.
Cặp đôi Chen Tang Jie / Toh Ee Wei (hạng 3 TG) không hề thấy áp lực, mà còn tràn đầy năng lượng khi nhận trách nhiệm Đồng đội trưởng đội tuyển cầu lông Malaysia tại SEA Games Thái Lan 2025.
Kamaru Usman phân tích cuộc đua tranh suất thách đấu Islam Makhachev tại Welterweight và lý giải vì sao Ian Machado Garry chưa xứng đáng.
Tay đua người Nhật Bản Yuki Tsunoda cho biết việc mất suất tại Red Bull mùa giải tới là "vô cùng khó khăn" nhưng anh vẫn quyết tâm trở lại đường đua Công thức 1.