07h00 ngày 06/06, Mexico - Uruguay: Tầm nhìn từ “toàn cầu hóa”
Sau khi dành thời gian nghiền ngẫm về toàn cầu hóa cùng ảnh hưởng của hiện tượng này, Oscar Tabarez đã thức tỉnh Uruguay vừa trải qua 10 năm không danh hiệu.
“Gã khổng lồ” thức tỉnh
Đấy thực sự là một kỳ tích, dù bản thân lịch sử bóng đá của đất nước nhỏ bé này đã là một kỳ tích. Vì với vỏn vẹn hơn 3 triệu dân, Uruguay vẫn đủ sức trở thành cường quốc với ngôi vô địch Copa America đầu tiên năm 1916, vô địch Olympic các năm 1924, 1928 rồi vô địch luôn World Cup đầu tiên năm 1930.
Sau đó 20 năm, Uruguay lại vô địch World Cup mà không thua trận nào, trước lúc dừng bước ở bán kết năm 1954 trước “đội tuyển Vàng” Hungary. Nhưng từ đó, Uruguay bắt đầu sa sút. Sau khi bị chặn đứng ở bán kết World Cup 1970 rồi để Hà Lan đánh bật khỏi World Cup từ vòng bảng 1974, họ thậm chí không được dự VCK tới 5 trong 8 kỳ World Cup kế tiếp, mà có vượt qua vòng loại thì gần như cũng chẳng tạo ấn tượng đáng kể.
Ngay cả tại Copa America – nơi chẳng đối thủ nào vô địch nhiều hơn Uruguay, họ cũng không còn đáng sợ. Vì từ sau ngôi quán quân năm 1995, Uruguay luôn mãi sắm vai “người đến sau” trong cuộc đua giành danh hiệu. “Cơn khát” chỉ chấm dứt vào năm 2011, sau khi Uruguay vừa vào tới bán kết World Cup 2010, còn hiện dẫn đầu vòng loại World Cup 2018 khu vực Nam Mỹ sau khi dừng bước ở vòng 1/8 World Cup 2014 chỉ vì ảnh hưởng từ pha cắn người của cầu thủ đầu đàn Luis Suarez.
Bài học từ “toàn cầu hóa”
Đổi thay đó là thành quả của Oscar Tabarez, HLV vừa trở lại nắm Tuyển Uruguay từ 10 năm trước. Còn bản thân ông thừa nhận đấy là bài học rút ra được sau khi dành thời gian nghiền ngẫm về toàn cầu hóa cùng ảnh hưởng của hiện tượng này vào bóng đá Uruguay. Kết luận của ông là nguồn nhân lực của bóng đá Uruguay ở trong nước không còn phù hợp với tiêu chuẩn của bóng đá quốc tế nữa.
Nguyên nhân là do khi thị trường chuyển nhượng bóng đá thế giới mở ra, các nước nhỏ như Uruguay không còn khả năng giữ chân các “sao” nữa. Hậu quả là giải VĐ Uruguay hiện chỉ còn 3 loại cầu thủ: Những tài năng nhiều triển vọng, các “lão tướng” sắp treo giày và các cầu thủ thường thường bậc trung. Nói cách khác, ngay cả những cầu thủ hay nhất giải VĐ Uruguay vẫn chưa chắc đủ “trình” để đứng trong ĐTQG. Đồng thời, những tài năng trẻ sớm ra nước ngoài thi đấu có nguy cơ quên mất lối chơi truyền thống của bóng đá Uruguay.
Do đó, Oscar Tabarez đề ra một số giải pháp. Trước hết là nhắm vào các đội tuyển trẻ. Oscar Tabarez cùng các cộng sự chia nhau tìm kiếm tài năng trẻ hứa hẹn vươn tới đẳng cấp cao nhất. Tiêu chí hàng đầu mà họ chọn là “tốc độ”: Tốc độ di chuyển, tốc độ suy nghĩ, tốc độ thực hiện động tác kỹ thuật.
Đủ lực chinh phục Copa America Centenario
Sau khi được chọn, các cầu thủ trẻ ấy sẽ tham dự một khóa để nắm rõ đặc điểm truyền thống của Tuyển Uruguay, chẳng hạn như nước này chỉ giỏi sản sinh ra hậu vệ và tiền đạo xuất sắc, tiền vệ chủ yếu chỉ đánh chặn còn mẫu cầu thủ có kỹ thuật như Enzo Francescoli hiếm như mò kim đáy bể… Nắm rõ những yêu cầu ấy, các tài năng trẻ sẽ nỗ lực duy trì hoặc phát triển những đặc điểm ấy để dễ dàng hòa nhập vào lối chơi của Uruguay một khi được gọi vào ĐTQG.
Song song đó, Oscar Tabarez còn chú trọng chọn lựa lối chơi hiệu quả trước từng đối thủ, thay vì tìm cách áp đặt như ban đầu chủ định dùng 4-3-3 cho các đội tuyển ở mọi lứa tuổi, nhưng thất bại trước Peru tại Copa America đã khiến ông chóng xếp xó ý tưởng ấy. Kết quả là trên đường tiến tới bán kết World Cup 2010, Oscar Tabarez rất hài lòng khi biết trận nào đối thủ cũng cầm bóng nhiều hơn, song Uruguay đều dứt điểm nhiều hơn.
Với tính cách thực dụng và tầm nhìn xa như vậy, không lạ khi Oscar Tabarez luôn khẳng định vòng loại World Cup 2018 hiện là ưu tiên số 1 của Uruguay. Nhưng cũng chính vì thế, NHM phải chăng cần tự hỏi tại sao ông vừa triệu tập đội ngũ cực mạnh để dự Copa America Centenario, thậm chí sẵn sàng mạo hiểm để Luis Suarez ngồi chơi suốt vòng bảng? Có lẽ khi đưa ra quyết định như vậy, Oscar Tabarez tin tưởng Uruguay hiện có năng lực vô địch Copa America Centenario, mà trận ra quân gặp Mexico có thể xem là liều thuốc thử thích hợp nhất.