Vì sao Djokovic dễ dàng thống trị tennis 2015?
Sự suy yếu của “Big 4”
Nhóm “Big 4” trong tennis gồm 4 tay vợt: Novak Djokovic, Andy Murray, Roger Federer và Rafael Nadal. Ngoài Djokovic tiếp tục có những bước tiến về mọi mặt, 3 người còn lại đều không có nhiều thay đổi đáng kể, nếu như không muốn nói là đi xuống so với chính họ.
Dĩ nhiên, không thể phủ nhận Federer và Murray đều có những công nhất định trong năm 2015. Trong khi FedEx “hồi xuân” ở tuổi 34, là tay vợt đánh bại được Djokovic đến 3 lần thì Murray cũng lần đầu tiên kết thúc năm ở vị trí số 2 thế giới và giúp VQ Anh vô địch Davis Cup sau 79 năm. Mặc dù vậy, cả Federer và Murray hiếm khi được đánh giá “đồng cân đồng lạng” với Djokovic ở mùa giải này.
Với , mọi chuyện cũng là lẽ tự nhiên. Huyền thoại người Thụy Sĩ đang ở bườn kia sườn dốc của sự nghiệp, thời đỉnh cao của anh đã đi qua từ hơn 5 năm trước. 3 chiến thắng của Federer trước Djokovic trong năm chỉ mang tính nhất thời. Thực tế, Federer cũng đôi lần tái hiện được hình ảnh khiến anh trở thành tay vợt vĩ đại nhất lịch sử nhưng điều này không diễn ra thường xuyên do tuổi tác và thể lực đã đi xuống nghiêm trọng của FedEx.
Trong năm vừa rồi, Federer hay bị loại sớm khi để thua những đối thủ yếu hơn như Andreas Seppi (vòng 3 Úc mở rộng), Nick Kyrgios (vòng 2 Madrid Open), Albert Ramo-Vinolas (vòng 2 Thượng Hải)… điều rất hiếm xảy ra khi FedEx ở đỉnh cao. Dù muốn hay không cũng phải thừa nhận rằng, Federer giờ chỉ còn là cái bóng của chính mình.
Thành viên khác của “Big “4 là . Sau khoảng thời gian hơn 2 năm (2012-2014) tiến bộ vượt bậc dưới thời HLV Ivan Lendl (điển hình là việc giành 2 Grand Slam và 1 HCV Olympic), Murray tuy vẫn giữ được phong độ ổn định nhưng quan trọng nhất, anh lại không có cải thiện lớn nào về cú quả và lối chơi, mà ở thể thao đỉnh cao nói chung, đứng im cũng đồng nghĩa với thụt lùi.
Lối đánh cuối sân dựa trên bộ chân chuẩn mực vẫn có thể khiến đối thủ thấp hạng hơn e sợ nhưng khi gặp những tay vợt tinh quái, đặc biệt là Djokovic, Murray thường là kẻ chiến bại.
So với năm 2013, mùa giải mà Murray vượt qua Djokovic để vô địch Wimbledon, các thông số của Murray vẫn giữ được độ ổn định cao trong năm 2015 như tỉ lệ giành chiến thắng (84% so với 83%), giao bóng 1 ăn điểm (đều 75%), giành break (44% so với 45%)… nhưng nên nhớ, Murray phải chịu sự hành hạ bởi chấn thương lưng trong suốt năm 2013. Có nghĩa là, khi ở trạng thái sung mãn nhất, Murray cũng chưa cho thấy sự tiến bộ nào và càng không được xếp “ngồi cùng mâm” với Djokovic, hay thậm chí là Federer.
Còn với , tay vợt 29 tuổi đã có mùa giải thực sự đáng quên. Lần đầu tiên trong 1 thập kỷ, tay vợt người TBN không giành được Grand Slam và Master 1000 nào trong 12 tháng. Nadal cũng lần đầu kể từ năm 2005 bị văng khỏi Top 4 trên BXH ATP. Là một trong những tay vợt chăm đánh giải nhất năm (23 giải) nhưng Nadal chỉ giành được 3 danh hiệu nhỏ (2 giải 250 và 1 giải 500) với tỉ lệ thắng/thua là 61-20.
Dù chỉ lớn hơn Djokovic 1 tuổi nhưng đỉnh cao của Nadal cũng đã là khoảng 5 năm trước, thời điểm mà “Bò tót” Rafa tỏ ra “vô đối” ở mọi mặt sân.
Chấn thương trong những mùa giải gần đây là nguyên nhân chính khiến phong độ của Rafael Nadal xuống dốc không phanh. Chưa cần nói đến các đối thủ trong nhóm “Big 4”, Nadal cũng đang vô cùng chật vật khi phải chạm trán các tay vợt được đánh giá thấp hơn rất nhiều. Những trận thua sớm trước những đối thủ vô danh, ít tên tuổi giờ đây không phải là điều xa lạ với Nadal.
Nếu như lối chơi dựa nhiều vào thể lực và thiên về phòng thủ của Rafa không có nhiều thay đổi, sẽ thật khó để “Vua đất nện” trở lại là đối trọng đáng kể trong nhóm bộ tứ.
Chưa có lớp kế cận xứng đáng
Những tài năng trẻ một thời từng được hi vọng sẽ lật đổ “Big 4” như Grigor Dimitrov, Milos Raonic, David Goffin, Bernard Tomic, Jerzy Janowicz, Ernests Gulbis giờ đang ở đâu? Trong khi Raonic vật lộn với chấn thương suốt mùa giải 2015, cặp đôi người Ba Lan Janowicz, Gulbis có lẽ đã phát triển tới hạn thì Dimitrov lại vướng bận nhiều vào cuộc sống hậu trường khi mới chia tay Sharapova.
Dường như việc bị đặt quá nhiều kì vọng khiến cho không ai thực sự bứt phá và vượt qua được ranh giới của chính mình. Điển hình là Bernard Tomic. Tay vợt hạng 18 thế giới đang phải hứng chịu nhiều chỉ trích vì lối sống thiếu điều độ với hình ảnh ăn chơi trác táng thường xuyên xuất hiện trên mạng xã hội cá nhân.
Để giờ đây, thế giới tennis đành hướng con mắt vào thế hệ mới hơn với những Borna Coric, Vasek Pospisil, Nick Kyrgios, Dominic Thiem hay Jack Sock. Trong số những cái tên kể trên, “sao mai” lắm tài nhiều tật Nick Kyrgios là cái tên được chú ý nhiều nhất. Mặc dù vậy, vẫn cần có thêm thời gian để những “mầm non” này có thể thách thức những tay vợt Top 10.
Nói về năm 2015 cũng không thể không nhắc đến Stan Wawrinka và Kei Nishikori. Những gì mà Wawrinka làm được đem lại chút hấp dẫn cho tennis trong 3 mùa giải gần đây. Mặc dù vậy, sau chiến thắng lịch sử ở Roland Garros 2015, Wawrinka không lọt vào chung kết bất cứ giải đấu lớn nào cùng phong độ cực kỳ bất ổn. Tay vợt người Thụy Sĩ mới chỉ dừng lại ở mức gây khó khăn chứ chưa bao giờ được coi là đối thủ xứng tầm với bộ tứ.
Với Nishikori, dù tay vợt người Nhật Bản có năm thứ 2 liên tiếp nằm trong Top 10 (thứ 8) nhưng so với năm 2014, mùa giải Nishikori đứng thứ 5, đây vẫn là một bước lùi. Chấn thương bắp chân là nguyên nhân chính khiến tay vợt người Nhật Bản không có được thể trạng và phong độ tốt nhất. Mặt khác, sự bất ngờ của Nishikori cũng không còn. Các tay vợt đã thi đấu cảnh giác với sự chuẩn bị kĩ càng hơn khi đối đầu với Nishikori.
Kết luận: Djokovic có mùa giải hay nhất trong sự nghiệp nhờ bản lĩnh và sự (gần như) hoàn hảo trong lối chơi. Tuy nhiên, điều không nhỏ góp phần làm cho các chiến thắng của Nole nhẹ nhàng hơn chính là việc Federer đã 34 tuổi, Murray 2015 vẫn là Murray của vài năm trước, Nadal đã hết thời và Wawrinka chưa bao giờ cùng đẳng cấp. Ngoài ra, sự xuống dốc của các tay vợt trẻ cũng khiến cho hành trình vinh quang của Djokovic bớt gập ghềnh hơn.
Sau trận chung kết Wimbledon 2015, Roger Federer, huyền thoại với 17 Grand Slam, đã phải thốt lên rằng đây là thời điểm của Novak Djokovic. Và với những gì đang diễn ra, việc năm 2016 Nole sẽ tiếp tục thống trị tennis thế giới là điều không quá bất ngờ.
