Bóng rổ 3x3 đang vô cùng thịnh hành trong thế giới xoay quanh trái bóng cam vào thời điểm này. Từ những sân chơi 3x3 phong trào ngày được mở rộng đến các giải đấu chuyên nghiệp, tất cả đều cho thấy sức hút của bóng rổ 3x3 đang trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Hãy cùng tìm hiểu về 12 điều cơ bản của luật bóng rổ 3x3, dựa trên cập nhật mới nhất đến từ FIBA - Liên đoàn bóng rổ thế giới.

1. Sân và bóng:

Sân đấu bóng rổ 3x3 chuẩn có kích thước 15m x 11m (rộng x dài) với vạch kẻ tương đương với mặt sân bóng rổ 5x5 truyền thống. Điều này bao gồm vạch ném phạt (cách rổ 5,8 mét), vòng 2 điểm (cách rổ 6,75 mét) và vòng tròn nhỏ ngay dưới rổ (được gọi là no-charge zone).

Ở các sân thi đấu không đủ điều kiện làm sân bóng rổ 3x3 riêng biệt, các trận đấu có thể diễn ra ở nửa sân 5x5.

Bóng thi đấu 3x3 có kích thước của bóng số 6, nhưng mang cân nặng của bóng số 7 theo tiêu chuẩn của FIBA.

Sân thi đấu 3x3 chuẩn FIBA.

2. Đội hình thi đấu:

Bóng rổ 3x3 có đội hình chuẩn bao gồm 3 cầu thủ chính thức và 1 cầu thủ dự bị. Mỗi đội bắt buộc phải có tối thiểu 3 cầu thủ thì trận đấu mới được phép bắt đầu.

3. Thời gian thi đấu và giới hạn điểm số:

Mỗi trận sẽ được diễn ra trong 10 phút "thời gian chết", đồng nghĩa với việc đồng hồ sẽ chỉ chạy khi bóng ở trong cuộc.

Giới hạn về điểm số sẽ ở mức 21 điểm và chỉ được tính trong thời gian thi đấu chính thức.

Nếu hai đội có tỷ số hoà sau 10 phút thi đấu, hiệp phụ sẽ diễn ra với thời gian thi đấu 5 phút. Đội giành chiến thắng sẽ là đội ghi được 2 điểm trong hiệp phụ trước hoặc là đội dẫn điểm sau khi hết 5 phút thi đấu.

4. Cách tính điểm:

Mỗi tình huống dứt điểm thành công bên trong vòng 6,75 mét sẽ được tính 1 điểm.

Mỗi tình huống ném rổ thành công từ ngoài vòng 6,75 mét sẽ được tính 2 điểm.

5. Đồng hồ ném rổ (shot clock):

Đồng hồ ném rổ sẽ là 12 giây thay vì 24 giây như bóng rổ 5x5. Luật liên quan đến khởi động lại shot clock của bóng rổ 3x3 tương tự với bóng rổ 5x5.

Nếu trên sân không có đồng hồ ném rổ, trọng tài sẽ báo các cầu thủ khi đồng hồ ném rổ còn 5 giây.

Hình ảnh từ giải bóng rổ 3x3 Vô địch quốc gia năm 2019 diễn ra tại Đà Nẵng.

6. Trọng tài:

Trận đấu bóng rổ 3x3 có 1 hoặc 2 trọng tài điều khiển trên sân và từ 1 đến 3 trọng tài bàn để vận hành 3 nhiệm vụ bao gồm ghi biên bản trận đấu, cập nhật bảng điểm và cập nhật đồng hồ thi đấu.

7. Cách thức thi đấu:

- 9.1: Sau mỗi lần ghi điểm hoặc ném phạt thành công, đội bị ghi điểm sẽ tiếp tục trận đấu bằng cách dằn bóng ra ngoài vòng 6,75 mét hoặc chuyền bóng từ ngay khu vực dưới rổ.

Khi đội bị ghi điểm đưa bóng ra và đang đứng ở dưới vòng “no-charge zone”, đối phương sẽ không được phép phòng thủ.

- 9.2: Sau mỗi tình huống dứt điểm hoặc ném phạt không thành công, nếu đội tấn công đoạt được bóng (offensive rebound) thì họ sẽ được tiếp tục dứt điểm mà không cần phải di chuyển ra ngoài vòng 6,75 mét. Nếu đội phòng thủ đoạt được bóng thông qua defensive rebound hoặc steal, họ sẽ phải đưa bóng ra ngoài vòng 6,75 mét trước khi tiếp tục thi đấu (dằn bóng hoặc chuyền bóng ra).

- 9.3: Trọng tài sẽ đưa bóng cho cầu thủ của một trong hai đội để bắt đầu trận đấu bằng cách giao bóng cho đối phương. Vị trí giao bóng ở ngay đầu vòng 6,75 mét, trực diện với bảng rổ.

- 9.4: Trong các trường hợp phải đưa bóng ra ngoài vòng 6,75 mét, cả hai chân của cầu thủ kiểm soát bóng đều phải ở bên ngoài vòng mới được tính. Một trong hai chân còn ở trong vòng hoặc chạm lên vòng 6,75 mét sẽ không được tính.

- 9.5: Trong trường hợp tranh bóng (jump ball), đội phòng thủ sẽ luôn là đội được kiểm soát bóng trong tình huống tiếp theo.

Hình ảnh từ giải bóng rổ 3x3 Vô địch quốc gia năm 2019 diễn ra tại Đà Nẵng.

8. Hội ý:

Mỗi đội sẽ có 1 lần hội ý cho cả trận đấu. Mỗi lần hội ý sẽ kéo dài 30 giây và chỉ được gọi khi bóng chết.

9. Quyền kiểm soát bóng:

Đội sở hữu đợt tấn công đầu tiên sẽ được quyết định bằng cách tung đồng xu.

10. Thay đổi người:

Việc thay người sẽ được thực hiện bởi bất kỳ đội bóng nào ngay sau khi bóng chết (bóng ra biên, phạm lỗi...) và phải có hành động check-ball để trận đấu bắt đầu lại.

Theo luật của FIBA, cầu thủ vào sân thay người phải có tiếp xúc về thể xác với cầu thủ được thay ra. Việc thay người chỉ được diễn ra ở đường biên đối diện với bảng rổ và không cần chỉ thị hay thao tác ám hiệu nào từ các trọng tài.

(Còn tiếp kỳ 2: Cách thức tính lỗi đồng đội, tư vấn của FIBA về cách chia bảng và tính điểm khi tổ chức giải).