Một tài năng bóng rổ Trung Quốc nói tiếng Anh gần như hoàn hảo, ngấu nghiến chiếc bánh mì kẹp thịt gà cay Chick-fil-A bất cứ khi nào có cơ hội, và không muốn nghe những tranh luận về lý do tại sao Michael Jordan lại giỏi hơn LeBron James.

"LeBron là GOAT", đó là ý kiến của Zeng Fanbo, tài năng gần đây đã từ bỏ cam kết từ Gonzaga để ký với đội bóng NBA G-League, Ignite - đội bóng mới được thành lập vào năm ngoái để cung cấp cho những cầu thủ trẻ ưu tú thêm lựa chọn để thay thế cho bóng rổ cấp đại học.

Vào một buổi chiều thứ Năm đầy nắng tại trụ sở tại Walnut Creek của Ignite, Zeng vừa quay xong một video với một trang web chuyên về giày sneaker xa xỉ. Một trong những điểm thu hút lớn của Ignite là tăng cơ hội tiếp thị đi kèm với việc trở thành một cầu thủ chuyên nghiệp.

Mặc dù Zeng không được các tuyển trạch viên NBA đánh giá cao như các đồng đội Jaden Hardy, Michael Foster, Scoot Henderson và Dyson Daniels, anh có lẽ lại nổi tiếng hơn. Hộp thư trên Instagram của Zeng chứa đầy tin nhắn từ người hâm mộ Trung Quốc, những người hy vọng anh ấy có thể trở thành Yao Ming tiếp theo. 3 tháng trước dịp sinh nhật lần thứ 19, Zeng đã công bố một hợp đồng tài trợ giày béo bở.

Các công ty có trụ sở tại Trung Quốc hầu như không quan tâm rằng đại dịch COVID-19 đã khiến anh gần như không thi đấu trận nào trong gần hai năm. Hơn 1 thập kỷ kể từ khi Yao Ming giải nghệ, Trung Quốc - thị trường quốc tế hàng đầu của NBA - đã tuyệt vọng trong việc tìm ra bất cứ ai đủ sức có được vị thế toàn cầu của thành viên Sảnh Danh Vọng Naismith.

Ước tính có khoảng 300 triệu người chơi bóng rổ ở Trung Quốc, nhưng chỉ có 6 cầu thủ nước này đặt chân đến NBA, và Yao Ming là người duy nhất có được sự nghiệp đáng chú ý. Zhou Qi, lượt chọn vòng hai của Rockets vào năm 2016, là cầu thủ duy nhất sinh ra ở Trung Quốc được xướng tên tại NBA Draft kể từ khi Yao giải nghệ. Cao tới 2m16 nhưng thiếu hụt sức mạnh, Zhou hoàn toàn lép vế trong 19 trận đấu tại đội bóng cũ của Yao Ming trước khi trở về nhà.

Không giống như Princepal Singh, người có mặt tại Ignite mùa trước phần lớn nhờ vào sự chú ý của giới truyền thông về gốc gác Ấn Độ, Zeng là một tài năng hàng đầu. Với sải tay dài 2m11, đôi tay dứt điểm mềm mại dưới rổ, động tác ném mượt mà cùng sức bật ấn tượng, tay ném người Trung Quốc là tuyển thủ bốn sao tại trường dự bị đại học Windermere ở ngoại ô Orlando trước khi anh về nhà hồi tháng 3 năm 2020 vì đại dịch.

Những cú úp rổ của Zeng đã nhận được hàng trăm nghìn lượt xem trên YouTube. Huấn luyện viên trưởng Jason Hart của Ignite hầu như chưa được theo dõi anh luyện tập cùng đội, nhưng ông đã thấy đủ từ các bài tập cá nhân của Zeng để để dành cho anh một vai trò đáng kể trong đội hình.

"Cậu ấy cực kỳ tài năng", Hart nói về Zeng sau chưa đầy 3 tuần có mặt ở Walnut Creek. "Cậu ấy là một tiền phong đa kỹ năng với động tác dứt điểm xuất sắc đến khó tin. Trình độ của cậu ấy nằm ở ngưỡng rất cao. Tôi rất hào hứng với tài năng này".

Các quan chức NBA cũng vậy! Trung Quốc đã trở thành ưu tiên hàng đầu của giải đấu kể từ năm 1987, khi Chủ tịch David Stern lúc bấy giờ đề nghị để Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc phát sóng miễn phí các trận đấu. Trong những thập kỷ tiếp theo, Trung Quốc trở thành nguồn doanh thu quan trọng nhất của NBA bên ngoài Hoa Kỳ, với hơn 200 nhân viên ở Thượng Hải, Bắc Kinh và Hong Kong.

Mối quan hệ thân thiết này rơi vào khủng hoảng cách đây 2 năm, khi Chủ tịch đương nhiệm của NBA, Adam Silver đã từ chối sa thải Giám đốc Điều hành của Houston Rockets khi đó là Daryl Morey bất chấp dòng tweet ủng hộ biểu tình ở Hong Kong của ông này. Thêm một ngôi sao khác ở cấp độ Yao Ming có lẽ sẽ làm xoa dịu mối quan hệ căng thẳng giữa đôi bên

Nhiều người Trung Quốc thừa nhận rằng nền bóng rổ của họ đã dựa quá lâu vào di sản của Yao, coi thường các vấn đề với hệ thống thể thao nhà nước và dẫn tới những ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của môn thể thao quốc dân.

Không giống như Mỹ, nơi các cầu thủ được tuyển chọn từ các đội trẻ, các giải đấu trung học và đại học, Trung Quốc có các trường năng khiếu tuyển sinh các em nhỏ từ 4 tuổi trở lên. Chiều cao là một tiêu chí quan trọng để người Trung Quốc chọn lựa tài năng, nhưng chiều cao không đảm bảo cho tương lai - đặc biệt là trong thời đại mà các giải đấu chuyên nghiệp hàng đầu đang có hướng tới phong cách đa vị trí, đề cao tốc độ và kỹ năng.

Tại Vòng loại Olympic diễn ra ở Victoria, Canada hồi tháng 7, đội tuyển Trung Quốc để thua Canada và Hy Lạp tổng cộng 55 điểm mặc dù có lợi thế chiều cao rõ rệt so với cả hai đối thủ. Người hâm mộ Trung Quốc hy vọng rằng Zeng, người trải qua giai đoạn trung học ở Mỹ thay vì tiếp tục chương trình bóng rổ thanh thiếu niên ở Bắc Kinh, sẽ là một hình mẫu mà các tài năng trẻ hàng đầu khác của đất nước có thể noi theo.

Là con duy nhất của hai cựu cầu thủ bóng rổ chuyên nghiệp, Zeng Fanbo thần tượng Yao Ming trong thời thơ ấu ở Cáp Nhĩ Tân - một thành phố ở đông bắc Trung Quốc nổi tiếng với du lịch mùa đông hơn là thể thao. Ở tuổi 11, Zeng đã tự mình di chuyển hơn 1.000 cây số về phía tây nam đến Bắc Kinh, nơi anh ở ký túc xá và tập luyện cùng đội trẻ của Beijing Ducks tại CBA.

Sau 3 năm ở đó, Zeng Fanbo cùng một vài người bạn cùng trang lứa được chọn tham dự Học viện Bóng rổ Hoa Kỳ - một chương trình cho phép các cầu thủ gốc Á học tiếng Anh trong khi thích nghi với hệ thống đào tạo cơ sở của Hoa Kỳ. Trong 12 tháng tiếp theo, Zeng đã học được cách phòng ngự và di chuyển không bóng trên một sân tập ở bang Oregon, nơi có treo một biểu ngữ về hình tượng lý tưởng của anh, Yao Ming.

Một trong những giám đốc của USBA đã kết nối Zeng với trường dự bị đại học Windermere ở bang Florida, nơi có khoảng 100 học sinh nội trú Trung Quốc. Ở tuổi 15, anh chỉ có thể bập bẹ một ít tiếng Anh, bối rối trước những quyết định của chính mình và vật lộn với sự khác biệt về mặt thể chất.

Nhưng nhiều tháng trôi qua, Zeng bắt đầu cảm thấy thoải mái hơn. Bạn bè gặp anh vào bữa sáng vào mỗi thứ Bảy để thảo luận về các lớp học, phim ảnh và bóng rổ. Khi tài năng người Trung Quốc cảm thấy nhớ nhà, huấn luyện viên trưởng Brian Hoff của trường Windermere đã an ủi anh.

"Áp lực đối với cậu ấy khi còn là một đứa trẻ tuổi teen không giống bất cứ điều gì mà bất kỳ ai trong chúng ta từng trải qua", Hoff nhận định. "Có một chút bất công. Nhưng đồng thời, Fanbo là một đứa trẻ rất mạnh mẽ về tinh thần. Mỗi khi nói chuyện, tôi đều khuyến khích cậu ấy tiếp tục rèn luyện và quên đi những khó khăn".

Vào năm thứ hai trên đất Mỹ, Zeng trở thành một trong những cầu thủ hàng đầu bang Florida - một tiền phong đa năng, ném 47% từ cự ly 3 điểm, trung bình 2,6 block mỗi trận và nhận một loạt lời mời của các trường đại học. Khi đại dịch buộc Windermere Prep phải đóng cửa vào mùa xuân năm đó, Zeng, giống như nhiều học sinh nội trú Trung Quốc, trở về nhà.

Chuyến về thăm nhà tưởng chừng chỉ kéo dài một tháng lại trở thành kỳ nghỉ kéo dài một năm rưỡi. Không thể trở lại Mỹ vì hạn chế đi lại, Zeng buộc phải học trực tuyến, giao tiếp với các huấn luyện viên đại học qua email và tập luyện với đội tuyển quốc gia Trung Quốc.

Mặc dù đã cam kết với ĐH Gonzaga vào tháng 11 năm ngoái, nhưng tay ném người Trung Quốc bắt đầu cân nhắc lựa chọn của mình khi trợ lý huấn luyện viên Tommy Lloyd, người tuyển mộ anh cho đội Bulldogs, trở thành huấn luyện viên trưởng của ĐH Arizona vào mùa xuân. Người đại diện của Zeng đã liên hệ với Chủ tịch NBA G-League Shareef Abdur-Rahim, và ông đề nghị Zeng chuyển tới Ignite với bản hợp đồng trị giá sáu con số.

Nhiều tuyển trạch viên NBA tin rằng đó là bước đi đúng đắn cho Zeng Fanbo - không chỉ vì anh có thể tận dụng tốt hơn sức hấp dẫn toàn cầu của mình với tư cách là một cầu thủ chuyên nghiệp, mà bởi vì tài năng 19 tuổi có thể được thi đấu nhiều hơn. Gonzaga có lẽ là ngôi trường giàu nhất tại NCAA, và họ coi Zeng là một dự án kéo dài ba đến bốn năm. Tuy nhiên, các huấn luyện viên của Ignite muốn cho anh cơ hội để xuất hiện ở NBA Draft ngay vào mùa hè 2022.

Để điều đó xảy ra, Zeng Fanbo phải bổ sung cơ bắp đáng kể và đánh bại những người đàn ông trưởng thành ở G League - cùng lúc phải đáp ứng kỳ vọng của các quan chức NBA và quốc gia đông dân nhất thế giới.

"Tôi không thể đại diện cho toàn bộ Trung Quốc", Zeng trả lời khi được hỏi về cảm giác  khi trở thành niềm hy vọng bóng rổ lớn tiếp theo của Trung Quốc. "Nó quá lớn đối với tôi".

Highlight màn trình diễn của tài năng trẻ 18 tuổi cao 2m11 Zeng Fangbo