Indian Super League (Kỳ 1): Kỳ tích nơi bóng đá “chết”

Tưởng chừng bóng đá “chết”

Để hình dung dấu ấn của ISL lớn tới mức nào, trước hết cần biết rằng ở Ấn Độ, bóng đá không phải là “Vua”. Tại đất nước đông dân này, cricket mới là số 1, tầm vóc lớn tới mức được ví ngang hàng với các tôn giáo. Trong bối cảnh ấy, diện mạo của bóng đá nước này ngay thời điểm ISL chào đời trông càng xấu xí. Trên bình diện quốc tế thì vào thời điểm ISL vừa khởi tranh ngày 12/10/2014, Tuyển Ấn Độ đứng thứ 158 trên BXH FIFA. Đến ngày 20/12/2014 lúc mùa bóng đầu tiên trong lịch sử của ISL khép lại, Tuyển Ấn Độ rơi xuống hạng 171, chỉ tụt thêm 1 bậc nữa là chạm tới vị trí thấp nhất trong lịch sử.

Bầu không khí của I-League, giải VĐQG Ấn Độ ngay lúc đó cũng ảm đạm chẳng kém. Đây là giải do LĐBĐ Ấn Độ (AIFF) quản lý, nhưng từ trên cho tới xuống các CLB đều không biết cách làm thế nào để vận hành đội bóng thật hiệu quả để có thể kiếm tiền từ bóng đá. Hậu quả là hầu hết các đội đều rơi vào cảnh thua lỗ, hoặc mấp mé ngưỡng ấy. Đáng buồn hơn nữa là sự tồn tại của các CLB hầu như chẳng đóng góp gì cho sự phát triển căn cơ của bóng đá Ấn Độ do hầu hết ngân sách đều dồn vào quỹ lương và phí chuyển nhượng, trong lúc công tác đào tạo trẻ hoặc nâng cấp cơ sở vật chất đều bị ngó lơ.

Vì vậy, không bất ngờ khi một số CLB buộc phải giải thể. Thoạt đầu, NHM còn sốc khi Mahindra United – CLB nổi tiếng nhất ở Mumbai buộc phải giải tán vào năm 2010. Đúng 1 năm sau, đến lượt JCT FC – CLB thành công nhất ở vùng Bắc Ấn cũng đành nói lời chia tay với bóng đá. Toàn bộ I-League rơi vào hoảng loạn. Tất cả đều hiểu bóng đá cần thay đổi ngoạn mục mới tìm được lối ra. Thế nhưng, AIFF bó tay. Các ông chủ CLB cũng bất lực. Nào ngờ, ngay đúng lúc tất cả đều cho rằng bóng đá không có đất sống ở Ấn Độ, ISL mang theo kỳ tích xuất hiện.

Làm mọi cách để thu hút

Khác hẳn mấy cái đầu cũ kỹ ở AIFF cùng I-League, những người điều hành ISL – một giải bóng đá mới của Ấn Độ vừa ra mắt năm 2014 – tin tưởng rằng nếu hàng triệu người Ấn đang yêu thích Premier League và cuồng nhiệt đón chào những trận cầu thượng đỉnh như Arsenal – Liverpool ở Emirates vừa qua, họ ắt hẳn cũng mong muốn được tận mắt chứng kiến các thần tượng chơi bóng trên sân cỏ Ấn Độ. Vậy là ban lãnh đạo Delhi Dynamos nhanh chóng hoàn tất vụ chuyển nhượng John Arne Riise, cựu hậu vệ của đội chủ sân Anfield. Tuy nhiên, cách làm của họ rõ ràng chẳng phải chỉ cho có lệ, khi người trao chiếc áo đấu của đội bóng mới cho cựu tuyển thủ Na Uy này chính là Ian Rush, một huyền thoại của Liverpool. Phải thừa nhận rằng phản ứng của Delhi Dynamos cực kỳ nhanh và phương pháp làm việc rất hiệu quả, vì trước trận cầu đinh khác giữa Man City – Chelsea mùa này, họ từng làm phi vụ rùm beng khác khi rước cựu tiền vệ Chelsea, Florent Malouda tới ISL.

Những quyết định thú vị ấy lý giải phần nào thành công rực rỡ của ISL ở mùa trước, khi Atletico de Kolkata lên ngôi vô địch trong mùa bóng có lượng khán giả bình quân mỗi trận lên tới hơn 26.000. Đây là thông số cao thứ 4 ở mọi giải VĐQG trên thế giới. Song song đó, lượng người xem truyền hình của mỗi trận đấu đã lên đến 29 triệu. Những thông số choáng ngợp ấy khiến ISL 2015 phải nhận những kỳ vọng lớn lao. Thế nhưng, Premier League không phải là mô hình duy nhất mà ISL khai thác. Chỉ cần ở đâu có “sao” chấp nhận đến Ấn Độ, các thành viên của ISL đều dang tay chào đón. Ví dụ như Dynamos đang có HLV Roberto Carlos – cựu hậu vệ trái có cú sút như trái phá của tuyển Brazil và Real Madrid, trong lúc đối thủ của họ ở đầu mùa này là FC Goa đang thuộc quyền của HLV Zico, “Pele trắng” của Selecao.

Bên cạnh đó, vì cricket là “tôn giáo” ở Ấn Độ và các ngôi sao truyền hình của Bollywood cũng quy tụ lượng NHM đông đảo, mỗi đội bóng của ISL đều có đại diện là thần tượng ở các lĩnh vực này như Sachin Tendulkar và Sourav Ganguly. Không chỉ vậy, Andy Knee – một lãnh đạo thuộc Reliance Industries & the International Management Group (IMG-Reliance) đang điều hành ISL – còn tiết lộ: “Chúng tôi khuyến khích các ông chủ CLB mời bạn bè nổi tiếng đến sân xem bóng đá càng nhiều càng tốt”. Ngoài ra, mọi trận đấu ở ISL đều có biểu diễn bắn pháo hoa, ca nhạc hoặc các sự kiện nào đó đủ để thu hút người Ấn. Andy Knee xác nhận: “Nhiệm vụ của chúng tôi là thuyết phục mọi người đến với bóng đá, nên sẵn sàng sử dụng bất cứ biện pháp nào như tạo điều kiện cho họ gặp các danh nhân, nghe nhạc hoặc tận hưởng bầu không khí náo nhiệt…”.

Công thức thập cẩm thú vị

Chi tiết đáng lưu ý khác: ISL có hệ thống thi đấu cũng khác hẳn I-League. Bởi theo ý tưởng của IMG-Reliance thì trước mắt, khi bóng đá vẫn còn lép vế ở Ấn Độ, ISL 2014 chỉ là một giải VĐQG bé nhỏ gói gọn trong 2 tháng với 8 đội tham dự, ngày nào cũng có trận đấu và không có đội phải rớt hạng. Nói cách khác, đây là một giải đấu đề cao tính chất thương mại và giải trí, chấp nhận không kéo dài như các giải VĐQG truyền thống. Đây có lẽ là lý do khiến HLV tuyển Ấn Độ Stephen Constantine không ủng hộ ISL và đề nghị AIFF tìm cách hợp nhất 2 giải VĐQG.

Cách tuyển mộ cầu thủ của ISL cũng không theo lẽ thường, mà có phần học hỏi giải cricket của Ấn Độ. Do đó mà trước mỗi mùa bóng, ISL đều tổ chức bán đấu giá các tuyển thủ Ấn Độ như vừa qua, Pune City và Mumbai City – 2 CLB thuộc Maharashtra có phong độ khá tệ ở mùa đầu đã cố gắng cải thiện tình thế khi Pune City bỏ ra hơn 150.000 bảng mua Cầu thủ hay nhất I-League mùa trước Jackichand Singh và tiền vệ hay nhất I-League mùa trước Eugeneson Lyngdoh, còn Mumbai City trả giá cao nhất để có thủ quân tuyển Ấn Độ Sunil Chhetri.

Chưa dừng lại ở đó, Mumbai City còn thu hút mối quan tâm của dư luận khi bổ nhiệm Nicolas Anelka vào vai trò cầu thủ kiêm HLV mà cựu tiền đạo Arsenal và Real Madrid chưa từng trải nghiệm. Ngược lại, Pune City giao phó đội bóng từ tay cựu HLV Napoli Franco Colomba cho David Platt với hy vọng cựu HLV Sampdoria (49 tuổi) lấy kinh nghiệm thời nắm U.21 Anh để thu hút tài năng trẻ từ nước ngoài. Andy Knee giải thích: “Các lão tướng như Alessandro Del Piero hoặc Freddie Ljungberg đều có giá trị tuyệt vời trong khâu tiếp thị. Nhưng tới năm nay, mục tiêu của ISL còn là tăng cường những cầu thủ nổi tiếng đủ sức cống hiến nhiều hơn về chuyên môn để giải càng thêm hấp dẫn”.