Ở Gia Lai, không chỉ có bầu Đức, Công Phượng hay Xuân Trường mà ở đó, gia đình ông Trí, bà Mai với 5 người con đá bóng là niềm tự hào của núi rừng Tây Nguyên.
Đến thôn 3, xã Hòa Phú, huyện Chư Păh (Gia Lai), hỏi gia đình có 5 anh em đi đá bóng chuyên nghiệp, một phụ nữ độ trung niên đang đi bộ ven Quốc lộ 14 nhanh nhẩu chỉ tay về phía trước: “Đó! Ngôi nhà màu trắng kia đó. Chù chòa, chú Trí, cô Mai đúng là giỏi thật. Nuôi con khổ cực cho tụi nó theo bóng đá suốt 20 năm trời, giờ mới cất được ngôi nhà khang trang thế kia”. Lời xuýt xoa đó càng khiến chúng tôi tò mò.
Quặn thắt vì trái bóng tròn
Vừa mới bước chân đến ngôi nhà là hình ảnh 4 anh em lực lưỡng đang hì hục sửa lại gian nhà gỗ bên cạnh. Vội gác công việc lại một bên, chúng tôi nhanh chóng ập vào những câu chuyện về bóng đá, về sự khổ hạnh và cả những niềm hạnh phúc vô bờ bến.

Gia đình ông Phan Đức Trí thuộc diện kinh tế mới ở Gia Lai. Nhà có đến 7 anh chị em nên những năm sau giải phóng, ông Trí phải nghỉ làm thầy giáo vì đồng lương không đủ để trang trải cuộc sống gia đình.
Quanh năm cật lực “bán mặt cho đất bán lưng cho trời” với núi rừng Tây Nguyên. Hễ ai kêu gì thì ông Trí, bà Mai đều làm nấy. Từ phụ hồ, bửa củi cho đến làm rẫy, có thu nhập là vợ chồng ông lại xắn tay vào làm. Cả gia đình có đến 9 miệng ăn nên dù lao động cật lực đến mấy thì gia đình ông đều phải chạy cơm từng bữa.
Thấy gia đình quá khó khăn, anh trai cả Phan Đức Vinh (1979) lúc này đang là trụ cột của đội hạng Nhì Kon Tum, tương lai vẫn ở phía trước buộc phải nghỉ giữa chừng, dừng lại đam mê để về phụ giúp ba mẹ nuôi các em khi mới 21 tuổi. Ấy thế, Vinh không một chút buồn lòng, hối hận gì cả vì anh nghĩ đó là trách nhiệm gia đình.
Nhìn cảnh con trai phải bỏ đam mê giữa chừng, ông Trí như quặn thắt ruột. Vốn đam mê mãnh liệt trong người nên ông Trí, bà Mai luôn ủng hộ các con khi chúng bày tỏ nguyện vọng của mình.
Đầu những năm 2000, khi cả 4 anh em trai còn lại đều đã lớn khôn, tất cả cùng thể hiện chung đam mê với trái bóng tròn. May mắn ở chỗ, ngay cạnh nhà có sân bóng rộng đến mức có thể vừa tổ chức cả sân 11 người lẫn sân 7 người. Cứ thế, mỗi người trong thôn góp một ít để mua trái bóng da. Một trái bóng vờn đi vờn lại cả năm trời, hỏng đi thì khoét ra mua ruột về nhét vào, bơm lên để đá tiếp.

Chiều chiều, mỗi khi phụ giúp ba mẹ làm việc lặt vặt xong, 4 anh em cùng chúng bạn ở quanh làng xúm lại, đá đến khi không thấy bóng thì mới về. Cứ như thế, chiều nào cũng đông nghịt, phong trào bóng đá ở thôn 3 diễn ra như dòng nước của thác hồ thủy điện Yaly cuộn chảy.
“Nhà gần sân, cứ mắt mở ra là thấy sân bóng chính là lợi thế để nuôi đam mê, tự tạo đam mê, khởi nguồn cho 5 anh em”, người anh thứ nhì Phan Đức Thịnh tâm sự. Thế nhưng, năm 2005, sân bóng “biến” thành trường THCS Hòa Phú. Thế là, muốn đi đá thì phải lên sân của làng khác nhưng họ thích thì cho đá còn không thì “đuổi” về. Phong trào cũng giảm đi rất nhiều nhưng mấy anh em vẫn tận dụng khoảng không nhỏ trước Nhà văn hóa thôn ngay cạnh nhà để chơi.
Bước ngoặt một lần nữa xảy đến với gia đình ông Trí. Năm 2001, Thịnh được một người bạn rủ đi thi tuyển U15 Năng khiếu Gia Lai. Đam mê cùng khả năng trước đó đã giúp Thịnh bén duyên với bóng đá chuyên nghiệp. Ngay trong năm đó, Thịnh cùng U15 Gia Lai tham dự giải U15 toàn quốc tại Hà Nội. Bỗng nhiên, từ sân làng, Thịnh “bay” ra sân Cột Cờ. “Cảm giác lần đầu tiên xỏ giày đá chuyên nghiệp sướng lắm, khó tả lắm”, Thịnh bồi hồi nhớ lại.

Hai năm sau, cậu con trai thứ ba Phan Đức Lễ đỗ vào lớp Nhi Đồng Năng khiếu Gia Lai. Kinh tế gia đình khó khăn nên cùng một lúc, hai cậu con trai theo nghiệp bóng đá giúp gia đình đỡ đần miếng ăn rất nhiều nhưng thực tâm, Thịnh bày tỏ: “Hai anh em không đi cũng vậy mà có đi cũng vậy. Đó là niềm vui dành đến bố mẹ, tạo động lực gia đình và hy vọng sau này tương lai tốt đẹp hơn”.
Tương lai tốt đẹp sau đó đến với Thịnh như một lẽ tất yếu, trong những dự định mà gia đình đã nghĩ đến. Chàng trai sinh năm 1986 này có sự thăng tiến đáng kể và luôn là trụ côt của các đội U Gia Lai. Năm 2007, Thịnh cùng U21 Gia Lai đoạt HCB U21 Quốc gia và được cử làm đại diện của Việt Nam để tham dự U21 Quốc tế Cúp Nhà Vua Brunei.
“Nuôi con thì phải sống cùng đam mê của con. Vợ chồng tôi luôn ủng hộ hết mình, động viên tụi nó. Chỉ đến khi đứa nào không còn đam mê nữa, chúng tôi mới buông tay”, bà Mai trút bầu tâm sự
Tuy nhiên, cũng trong năm đó, trong thời kỳ đầu đội bóng được chuyển giao cho Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, những câu chuyện hậu trường khiến Thịnh không được trọng dụng. Và khi được GĐKT Nguyễn Văn Vinh trao cơ hội song sau khi vị chiến lược gia lão làng này nghỉ, Thịnh đã không còn điểm tựa. Từ đó, Thịnh bất mãn dẫn đến những hệ lụy xấu. Từ một cầu thủ giàu tiềm năng, cậu con trai thứ hai của ông Trí buộc phải giải nghệ sớm.
Đến bây giờ, Phan Đức Thịnh vẫn đau đáu: “Bóng đá mà, không ý thức được, bị đào thải là tất nhiên. Bây giờ chỉ trách bản thân, không trách HLV hay bất cứ ai cả. Nếu không như vậy thì bây giờ có thể đá được, tương lai đã đổi khác rồi. Nhìn trang lứa như Vũ Anh Tuấn, Khuất Hữu Long, Lê Hoàng Thiên chạy trên sân, thấy xem buồn trong lòng nhưng không bao giờ tủi thân cả vì đàn ông mà, sai lầm thì phải nhận”.
Quả ngọt sau 20 năm đá bóng
Năm 2007 xảy ra quá nhiều biến cố đối với gia đình ông Trí. Người con thứ 2 bất mãn phải bỏ bóng đá giữa chừng trong khi cậu thứ 3 Phan Đức Lễ cùng U15 Gia Lai đá vòng chung kết U15 toàn quốc xong thì vài tháng sau về nhà vì thời điểm đầu đội trẻ chưa bàn giao cho HAGL nên mọi thứ vẫn còn hết sức nhập nhằng.
Cũng vì thế, Lễ không thể tiếp tục gắn bó và về nhà trở lại với đèn sách. Quá hụt hẫng với những biến cố liên tục xảy, ông Trí cũng có lúc chán nản. Bóng đá đã không còn là “cần câu cơm” mà nó chỉ là niềm vui của gia đình. Thế nhưng, hai năm nghỉ đá bóng với Lễ như cực hình. Chàng trai sinh năm 1993 nhớ bóng đá đến nao lòng.

Lễ bạo dạn xin bố cho ra Đà Nẵng để thử việc vì đam mê vẫn còn rất nhiều và vì cơ chế tốt hơn, lại được học văn hóa. Hằng đêm, Lễ đều thủ thỉ thuyết phục bố và hứa sẽ không phạm phải sai lầm mà anh Thịnh đã vấp.
Thấy con quá đam mê như vậy, bà Mai thương lắm. Bà động viên chồng rồi cứ bảo dẫn đi thử việc xem sao. “Chỉ khi nào nó hết đam mê mình mới buông tay”, trong tâm khảm, lời của một người mẹ như đánh gục cả ông Trí. Thế là, hai bố con lại xách ba lô lên đường và đi. Lễ trúng tuyển vào lứa U17 của SHB Đà Nẵng.
Niềm đam mê của con như thôi thúc người bố. Với hai người con sau là Phan Đức Nhân (1995) và Phan Đức Trung (1996), ông Trí dẫn đi suốt nửa chiều dài đất nước từ Sài Gòn về đến Đà Nẵng rồi Huế. Trong khi Trung được Huế nhận vào U17 thì Nhân không thể vượt qua mọi đợt tuyển chọn. Định đi học nghề thì bất ngờ vào năm 2006, Nhân được đội hạng Nhì Kon Tum chọn và bén duyên với nghiệp quần đùi áo số khi đã 21 tuổi.

Trong 5 anh em thì sự nghiệp của Phan Đức Lễ có những thành tựu đáng kể. Năm 2015, Phan Đức Lễ nằm trong đội hình tiêu biểu U21 QG tại Cần Thơ và góp mặt trong đội hình U21 tuyển chọn Việt Nam. Cũng trong năm đó, cầu thủ sinh năm 1993 này được đôn lên đội 1.
Từ đây, cuộc sống của gia đình mới dần khấm khá. Lên đội 1, đồng lương thay đổi đáng kể và Lễ có thể dành dụm để giúp gia đình nhiều hơn. Các anh em cũng đều trưởng thành nên mỗi người một ít phụ giúp ông Trí, bà Mai cất ngôi nhà mới khang trang sau gần 20 năm theo đuổi nghiệp bóng banh của gia đình.
“Con hết đam mê, bố mẹ mới buông tay”
Trong hành trình đi đến bước đường chuyên nghiệp của các con, bóng dáng của ông Trí, bà Mai luôn song hành. Vốn đam mê bóng đá nên khi các con bày tỏ ý nguyện theo đuổi, ông Trí sắm luôn vai trò “huấn luyện viên”.
Khi Phan Đức Thịnh có ý định đi tuyển sinh ở U15 Gia Lai, cứ mỗi buổi trưa, khoảng 2 giờ, ông lại “lôi” con trai ra khoảnh sân trước nhà để tập. Ông lấy gạch làm mắc cơ, hướng dẫn cho con đi các đường bóng cơ bản. Ông bắt con phải tập từ 2-3 tiếng. Gia Lai nắng như thiêu đốt nhưng không được phép nghỉ. Cách huấn luyện có phần giống quân đội khiến Thịnh đổ nước mắt trên “thao trường”.
Ông còn bắt con phải tâng bóng cho đúng với số lần mà ông yêu cầu. Không tâng đủ, ông bắt phải hít đất. Cứ thế, những đứa con sau này cũng phải trải qua quá trình “thiết quân luật” gắt gao đó.
Niềm đam mệ tột bật của đôi vợ chồng ở Chư Păh đến nỗi, ở VCK U19 QG năm 2004 diễn ra tại Quy Nhơn, mỗi khi U19 Gia Lai thi đấu, sáng sớm, ông Trí, bà Mai lại đèo nhau trên chiếc xe máy cà tàng chạy hơn 100 km để cỗ vũ cho con. Xong trận đấu, ông bà lại vội vã xác xe về quần quật với công việc đến 2-3 giờ sáng để có tiền tiếp lửa cho đam mê của con. Cứ thế, trong quãng thời gian đá giải ở Quy Nhơn, hai vợ chồng không bỏ sót trận đấu nào.

“Nuôi con thì phải sống cùng đam mê của con. Vợ chồng tôi luôn ủng hộ hết mình, động viên tụi nó. Chỉ đến khi đứa nào không còn đam mê nữa, chúng tôi mới buông tay”, bà Mai trút bầu tâm sự.
Kể cả khi ngôi nhà đã được cất lên tử tế, khang trang thì cuộc sống của ông Trí, bà Mai vẫn không có nhiều thay đổi. Ông Trí vẫn miệt mài sang tận Campuchia kiếm sống, vài ba tháng mới về với vợ con một lần. Hỏi tại sao đã lớn tuổi, gia đình cũng có chút điều kiện mà không ở nhà vui vầy với vợ con, bà Mai đáp: “Ông bảo, được lao động là hạnh phúc lắm rồi. Đừng có tự mãn với những gì mình có”.
Bình luận
Trực tiếp SEA Games 33 sáng ngày 12/12 sẽ cập nhật những tin tức, hình ảnh, video mới nhất về thành tích thi đấu của VĐV Đoàn Thể thao Việt Nam.
Có khả năng rất cao là anh ấy sẽ không bao giờ bước chân lên sân đấu nữa, vì ITIA đã đưa ra cảnh báo cho bất kỳ kẻ dàn xếp tỷ số nào khác trong làng quần vợt. Anh ấy sẽ không trở lại cho đến ngày 16 tháng 5 năm 2044.
Primoz Roglic, nhà vô địch nội dung đua tính giờ Olympic Tokyo 2020, cũng đã giành chiến thắng tại Giro d'Italia năm 2023.
Trực tiếp môn bơi SEA Games 33 diễn ra vào sáng nay 12/12 với sự tham dự của 6 vận động viên Việt Nam, bao gồm niềm hy vọng vàngHưng Nguyên và Huy Hoàng.
Trong trận đấu then chốt với U22 Myanmar hôm nay, HLV Indra Sjafri của U22 Indonesia có trong tay một số cầu thủ chất lượng, sẵn sàng thay đổi cục diện.
Để tiếp tục cuộc đua giành vé vào bán kết SEA Games 2025, U22 Indonesia buộc phải giành chiến thắng trước U22 Myanmar với cách biệt tối thiểu ba bàn.
Lịch thi đấu, trực tiếp cầu lông Odisha Masters năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp Giải cầu lông Odisha Masters năm 2025 mới nhất.
Lịch thi đấu, trực tiếp Billiards World Cup Sharm El Sheikh năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải Billiards World Cup Sharm El Sheikh năm 2025 mới nhất.
Trong một WTA Tour đầy ắp tài năng, 5 tay vợt trẻ - một số được kỳ vọng, một số ít được kỳ vọng hơn - được dự báo là những người có thể tạo nên bước đột phá lớn trong mùa giải 2026.
Lịch thi đấu môn Điền kinh SEA Games ngày 12-12, ngày thứ nhất diễn ra, sẽ chứng kiến một loạt niềm hy vọng vàng của Điền kinh Việt Nam tranh tài.
Lịch thi đấu Đoàn Thể thao Việt Nam ở SEA Games 33 ngày thi đấu thứ hai, 11-12, chứng kiến nhiều đội tuyển thể thao mạnh của chúng ta ra sân săn vàng.
SEA Games 33 đánh dấu sự trở lại của FC Online sau một kỳ đại hội vắng bóng, đồng thời là cơ hội để Việt Nam phục thù sau thất bại đáng tiếc trước Thái Lan.
Cả 2 nội dung đồng đội nam và đồng đội nữ của Liên Quân Mobile sẽ áp dụng chung một thể thức thi đấu, với sự tham gia của 4 đội ở mỗi nội dung.
WTT Finals 2025 đang bước vào giai đoạn nóng nhất, và ngày 12/12 hứa hẹn tiếp tục mang đến loạt trận mãn nhãn cho người hâm mộ bóng bàn toàn cầu.
WTT Finals 2025 ngày 11/12: Bộ đôi Sun Yingsha – Wang Chuqin tiếp tục bất bại, hướng đến cú đúp danh hiệu tại Hong Kong, Trung Quốc.
Giải billiard carom 3 băng Sharm El Sheikh World Cup 2025 tiến vào vòng chính từ 15h00 ngày 11/12. 3C Việt Nam nay có 4 đại diện: Trần Quyết Chiến, Trần Thanh Lực, Bao Phương Vinh và Chiêm Hồng Thái.
Cựu vô địch thế giới Loh Kean Yew là vận động viên Singapore duy nhất còn tranh tài ở nội dung đơn môn cầu lông SEA Games, sau khi 3 đồng đội của anh bị loại ở vòng đầu tiên vào thứ Năm (11/12).
Kết quả phân nhánh đã chính thức xác định hành trình của các đội tuyển tại SEA Games 33, hứa hẹn mang đến những màn đối đầu kịch tính ngay từ vòng bảng.
Nguyễn Đức Tuân lại đối mặt thách thức không nhỏ khi nằm ở bảng C, nơi có tay vợt mạnh Phakpoom – đối thủ nhiều duyên nợ của anh trong khu vực.
Nguyễn Anh Tú vẫn là vận động viên thi đấu tại nội dung đơn trong khi Đinh Anh Hoàng sẽ thi đấu ở các nội dung đôi của bòng bàn SEA Games 33.
Trong trận ra quân tại Giải vô địch các Câu lạc bộ Bóng chuyền Nữ Thế giới, Imoco Conegliano đã có một màn trình diễn rất ấn tượng khi đánh bại Orlando Valkyries với tỷ số 3–0, qua đó khởi động hành trình của mình tại giải đấu danh giá này bằng một chiến thắng thuyết phục.
Đoàn Thể thao Việt Nam đã có một ngày thi đấu thành công khi giành được 10 HCV chính thức (và 2 HCV ở môn MMA, không tính vào Bảng tổng sắp).
Bảng tổng sắp huy chương SEA Games 33 sau ngày thi đấu chính thức thứ 2 11/12: Việt Nam vươn lên vị trí thứ 2, Thái Lan tiếp tục bứt phá.
Chiến thắng này không chỉ mở tài khoản HCV cho đoàn Lào, mà còn tạo động lực lớn, đồng thời giúp Lào giành thêm HCB và HCĐ trong ngày thi đấu khởi đầu ấn tượng này.
Tại Giải Vô địch Cờ tướng Cá nhân Toàn quốc Trung Quốc 2025 đang diễn ra tại Tế Nam, Sơn Đông; không phải những ngôi sao kỳ cựu hay thế hệ trẻ đang lên, mà chính các kỳ thủ nhí mới là những người gây "sóng gió".
Đại diện Brazil, Dentil/Praia Clube, đã có khởi đầu như mơ tại Giải vô địch các câu lạc bộ bóng chuyền nữ thế giới 2025 khi đánh bại Zamalek Sporting Club (Ai Cập) với tỉ số 3–0 đầy thuyết phục.
Vào tối thứ Tư, Đan Mạch đã bị loại khỏi Giải vô địch thế giới ở vòng tứ kết với thất bại 31-25, khi nhà đương kim vô địch Pháp tỏ ra quá mạnh so với đội quân của Helle Thomsen.
Ban tổ chức vừa công bố kết quả thi đấu ngày thứ nhất môn điền kinh SEA Games 33 và kết quả thành tích của "thần gió" Puripol Boonson khiến nhiều người giật mình.
Savino Del Bene Scandicci đã có màn trình diễn nổi bật ngay trong lần đầu tiên tham dự Giải vô địch các Câu lạc bộ Bóng chuyền Nữ Thế giới diễn ra tại São Paulo, Brazil.
Đoàn thể thao Việt Nam trong ngày thi đấu thứ hai tại SEA Games 33 tiếp tục để lại nhiều khoảnh khắc ấn tượng với những nỗ lực không ngừng nghỉ, được đền đáp bằng các tấm huy chương.
Sau khi giành 5 huy chương trong ngày thi đấu đầu tiên tại SEA Games 33, đội tuyển bơi Việt Nam tiếp tục có thêm 3 huy chương vào hôm nay, gồm 2 huy chương vàng.
Cố hết sức để không bật khóc, "cô sinh viên IT" Bùi Thị Ngân cho biết đã điều trị chấn thương đến phút chót để ra sân chạy chung kết 1.500m nữ...
Ở vòng đấu mới nhất của Superliga bóng chuyền nam Brazil, Volei Renata đã có một màn trình diễn thuyết phục để vượt qua đối thủ Praia Clube và vươn lên vị trí thứ hai trên bảng xếp hạng.
Phụ công được triệu tập bổ sung lên ĐTQG Lê Như Anh được tin dùng trong 2 trận đấu đầu tiên và để lại dấu ấn với rất nhiều điểm số.
Đặt mục tiêu giành huy chương Vàng SEA Games 33 nhưng trong trận đấu vòng bảng với Thái Lan, Philippines nhanh chóng nhận thất bại trắng.
Màn bứt tốc ấn tượng của kình ngư 17 tuổi Trần Văn Nguyên Quốc giúp Việt Nam bứt phá ở nội dung 4x200m và giành tấm HCV nghẹt thở.
Với vai trò là Nhà tài trợ nước điện giải chính thức của Giải, Revive đã góp phần tạo nên thành công trọn vẹn cho giải bóng rổ sinh viên với quy mô toàn quốc.
Với thất bại này, Cầu lông Malaysia đã không thể chấm dứt cơn khát huy chương vàng kéo dài hai thập kỷ ở nội dung nói đồng đội nam, lần cuối cùng họ giành được huy chương là vào năm 2005
U22 Việt Nam đã xuất sắc giành tấm vé vào bán kết SEA Games 33 sau chiến thắng thuyết phục 2-0 trước U22 Malaysia và sẽ chờ đối thủ của mình.
Trực tiếp SEA Games 33 chiều ngày 11-12 sẽ cập nhật những tin tức, hình ảnh, video mới nhất về thành tích thi đấu của VĐV Đoàn Thể thao Việt Nam.