ĐT bóng chuyền quốc gia: “Treo” dài hạn ngoại binh nhập tịch
Đủ thủ tục và tiêu chuẩn
Nhìn nhận một cách bình thường, Ira - Kim Nhung hoàn toàn đủ điều kiện để được triệu tập vào ĐTVN vì chị đảm bảo về mặt thủ tục của một công dân Việt. Năm 2011 khi Liên đoàn Bóng chuyền VN đưa Ira- Kim Nhung vào danh sách dự kiến, chủ công 27 tuổi này đã có 6 năm gắn bó tại CLB Vietsov Petro, chính thức nhập tịch từ tháng 08/2010. Chị cũng chưa từng khoác áo ĐTQG Nga.
Về mặt chuyên môn, Ira – Kim Nhung cũng thuộc diện chủ công nổi bật tại các giải đấu, nhất là sự toàn diện, dựa trên chiều cao 1m 85 lý tưởng. Chị đủ sức phấn đấu một suất đánh chính trong đội hình, hay chí ít cũng có thể giữ vai “dự bị chiến lược”.
Thực tế trường hợp của Ira - Kim Nhung đã nhận được sự thống nhất cao của các nhà tuyển trạch. Rõ ràng sự góp mặt của chị sẽ là một sự bổ sung cần thiết, phần nào đó quan trọng trong bối cảnh bóng chuyền nữ đang rất khó khăn về lực lượng, đặc biệt khi một chủ công trụ cột thời điểm ấy là Diệu Châu nghỉ thi đấu.
Thế nhưng đến phút chót, chủ công gốc Nga đã không được triệu tập cho đợt tập huấn ĐTQG bóng chuyền nữ năm 2011, sau khi các nhà quản lý môn này cân nhắc lại kỹ lưỡng, cũng như có ý kiến từ của lãnh đạo cấp trên.
Tạm dừng rồi “treo” dài hạn
Rút kinh nghiệm từ sự phức tạp của bên bóng đá, những người có trách nhiệm của môn này cũng đã có lý giải khá khéo léo về trường hợp nhạy cảm này, đại ý không phải Kim Nhung không có cơ hội mà còn phải xem xét thêm.
Cuối cùng việc bóng chuyền VN lần đầu có ngoại binh nhập tịch ở ĐTQG đã không xảy ra. Đó là một thiệt thòi cho cá nhân Ira – Kim Nhung – người từng bày tỏ nguyện vọng thiết tha được tranh tài cho ĐTVN, song suy xét kỹ quyết định tạm dừng là hợp lý.
Chỉ xét về chuyên môn, ngay cả những người ủng hộ hết mình xu hướng sử dụng cầu thủ nhập tịch của chính ngành thể thao cũng luôn đặt ra điều kiện: Ngoại binh nhập tịch phải thực sự vượt trội so với nội binh, có khả năng đóng góp tạo đột phá về thành tích, sự phát triển đích thực mới sử dụng. Căn cứ vào đây dù muốn hay không cũng phải thẳng thắn thừa nhận, Ira – Kim Nhung chưa đạt.
Nếu vào ĐTVN, chị chưa thể so được với Bùi Huệ, Phạm Yến, Đỗ Minh và cũng không hơn các nhân tố trẻ như Trà Giang ở cùng vị trí chủ công. Tức là chị không thể đóng vai trụ cột của đội, khi mà các nội binh khác vẫn đảm đương được nhiệm vụ.
Quan trọng hơn, việc chưa sử dụng Ira- Kim Nhung còn nằm trong quan điểm tổng thể của thể thao Việt Nam, chứ không chỉ với riêng môn bóng chuyền. Khi Lê Kim Nhung bị loại, các nhà quản lý huấn luyện của bóng chuyền VN đã không phải chịu quá nhiều áp lực từ giới chuyên môn, cùng NHM thuộc phe ủng hộ cho việc sử dụng ngoại binh nhập tịch vì chủ công này không quá vượt trội so với mặt bằng chung nội binh.
Sau trường hợp của Ira- Kim Nhung, việc đưa ngoại binh nhập tịch vào ĐTQG đã không còn được đề cập. Nó đã trở thành nhóm việc “treo” dài hạn.
Tính đến thời điểm này, bóng chuyền VN đã có 3 ngoại binh nhập tịch là chủ công người Thái Supachai (Đinh Hoàng Trai - Ninh Bình), chủ công người Nga Irina (Lê Kim Nhung - Vietsov Petro hiện đã giải thể) và chủ công người Nga Katya (Vũ Mai Ka, Vietsov Petro). Trong đó, chỉ còn Katya- Vũ Mai Ka còn tiếp tục tranh tài tại Việt Nam theo kiểu thời vụ trong màu áo của Ngân hàng Công thương Việt Nam ở giải VĐQG và Hòa Phát Hưng Tên ở giải hạng A QG mùa 2015. Sang đến mùa giải năm nay, không thấy ngoại binh nhập tịch này đăng ký trong danh sách của đội bóng nào.
Chuyện có hay không sử dụng ngoại binh ở ĐTQG của môn bóng chuyền đã không còn được đặt ra khi Liên đoàn Bóng chuyền VN quyết định “cấm cửa” cầu thủ nước ngoài tại giải VĐQG từ mùa 2014. Lý do được đưa ra là để nâng cao chất lượng của ĐTQG, tạo cơ hội cho các cầu thủ trẻ. Từ đó, một số đội đã tìm cách “lách” để nhập tịch cho cầu thủ ngoại, điển hình như trường hợp của Katya - Vũ Mai Ka ở đội bóng hiện đã giải nghệ Vietsov Petro. Đội bóng ngành dầu từng có thời điểm sở hữu tới hai ngoại binh nhập tịch trong đội hình.
Kết thúc mùa giải 2014, CLB VTV Bình Điền Long An đã làm thủ tục xin nhập tịch cho chủ công Anna Senni đến từ Fiji sau 5 năm tập luyện, thi đấu cho đội bóng miền Tây. Dự kiến việc nhập tịch cho ngoại binh cao 1m91 này sẽ được hoàn tất trong năm 2015 song đến giờ vẫn chưa thành hiện thực. Từ mùa giải này cũng chưa thấy Anna Senni tái ngộ đội bóng của Ngọc Hoa. Tại giải quốc tế VTV Bình Điền Cup đang tranh tài tại Ninh Bình, đội bóng này đã phải thuê một ngoại binh “thời vụ” khác đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, chủ công Alexandra Terzin.
Tuy không có quan điểm hay tuyên bố chính thức nào mà ai cũng hiểu rằng Việt Nam không khuyến khích, nếu không muốn nói còn đang “nói không” với ngoại binh nhập tịch. Minh chứng rõ nhất trước đó ở ĐTQG bóng đá nam, ngoại binh nhập tịch từng “vào” rất đông, rồi không thấy ai còn được gọi nữa. Thực tế trên thế giới chuyện sử dụng hay không sử dụng nguồn ngoại binh nhập tịch phụ thuộc vào từng nước, từng nền thể thao. Chỉ có điều ngành thể thao bằng cách này hay cách khác cần có định hướng, thống nhất rõ ràng chứ không nên theo kiều nửa vời như thời gian qua.
