Bảo tàng Robert Taylor Vũng Tàu - bộ sưu tập vũ khí cổ lớn nhất Việt Nam
Tọa lạc tại số 98 Trần Hưng Đạo (TP Vũng Tàu), gói gọn trong khuôn viên một ngôi biệt thự cổ để lại từ thời Pháp thuộc, Bảo tàng Robert Taylor luôn làm khách tham quan đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác, từ mức vé tham quan rẻ đến bất ngờ và một kho tàng hiện vật không thể đánh giá thấp cả về chất lượng lẫn số lượng.
Hơn 50 năm sưu tầm vũ khí cổ ở nhiều quốc gia trên thế giới, ông Robert Taylor (quốc tịch Anh) quyết định dừng chân định cư tại Việt Nam và xây dựng bảo tàng, nơi ông chia sẻ niềm đam mê vũ khí cổ. Dù là một bảo tàng tư nhân nhưng Bảo tàng vũ khí cổ Robert Taylor sở hữu một quy mô đáng kinh ngạc, được sách kỷ lục Việt Nam ghi nhận là bảo tàng vũ khí tư nhân chất lượng và nhiều hiện vật nhất cả nước.
Ông Robert Taylor - Chủ bảo tàng vũ khí cổ Robert Taylor mang quốc tịch Anh và có niềm đam mê sưu tầm vũ khí cổ. Suốt cuộc đời có nhiều cơ hội đi lại nhiều nơi, ông dùng toàn bộ số tiền lương của một kỹ sư cơ khí để sưu tầm súng cổ và các loại vũ khí, quân trang khác. Năm 1996, ông định cư tại Việt Nam. Năm 2012, ông chính thức lập ra bảo tàng.
Sau nhiều biến cố, hiện ông đã đưa Bảo tàng vũ khí cổ Robert Taylor về một tòa biệt thự Pháp để lại được chính quyền Tp Vũng Tàu cho mượn, tọa lạc tại số 98 Trần Hưng Đạo. Dù đã về hưu và duy trình Bảo tàng với mức vé tham quan rẻ nhất có thể (50.000 đồng một lượt người) nhưng ông vẫn nặng lòng với việc tỉ mỉ phục dựng từng bộ quân trang theo đúng sự thật lịch sử, tiếp tục "cập nhật" bảo tàng vũ khí cổ.
Bảo tàng có 3 khu trưng bày với 2.500 hiện vật bao gồm vũ khí, quân trạng quân đội các nước trên thế giới từ thế kỷ XVII, XVIII, XIX, XX... Trong đó, có khoảng 1.500 hiện vật là súng ngắn, súng trường 200 - 300 năm trước của các nước Anh, Đức, Pháp, Mỹ, Italy, Hà Lan... Đây là thành quả của ông Robert Taylor có được sau hơn 50 năm sưu tầm.
Không chỉ "mua về để đó", ông Robert Taylor còn nghiên cứu chính xác phong cách quân trạng của từng quốc gia, từng thời kỳ lịch sử, tái hiện lại các hiện vật quân sự sao cho đúng với sự thật lịch sử nhất. "Đôi khi chỉ việc bao súng để bên nào cũng khiến tôi mất nhiều thời gian tìm hiểu," ông cho biết.
Tất cả các mẫu súng cổ và hiện đại đều đã được Bộ chỉ huy quân sự Tỉnh giúp đỡ kiểm tra, tháo bỏ các chi tiết cần thiết (vô hiệu hóa chức năng sử dụng) và cho phép trưng bày.
Trong kho súng cổ của ông Robert Taylor, có rất nhiều khẩu súng từng thuộc về giới quý tộc, thậm chí là các danh tướng và từng tham gia vào nhiều sự kiện lịch sử quan trọng.
Dù tình yêu vũ khí và đề tài quân sự của ông Robert Taylor chủ yếu tập trung vào các mẫu súng, tuy vậy ông vẫn cất công sưu tầm nhiều mẫu "hàng lạnh" đặc sắc, điển hình như các mẫu kiếm Rapier thuộc về giới quý tộc châu Âu trung đại.
Vì tập trung vào đề tài quân sự nên bảo tàng Robert Taylor không có các mẫu vũ khí thuộc về võ thuật như Bát trảm đao... mà chỉ tập trung vào kiếm, dao găm, mã tấu, trường thương... có xuất hiện trong nền quân sự trung đại.
Dù mỗi vị khách chỉ mất vài giây để lướt qua từng hiện vật nhưng thực tế ông Robert Taylor đôi khi mất hàng năm trời chỉ để săn tìm, chờ đợi một món vũ khí duy nhất. Ông đặc biệt chú trọng đến sự tinh xảo và hoàn hảo khi sưu tầm hiện vật. Vì vậy, chất lượng bảo tàng của ông được đánh giá rất cao dù hoàn toàn được sưu tầm và duy trì trưng bày tư nhân.
Ông Robert Taylor chia sẻ rằng ông vẫn muốn dành nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu thêm. Ông chưa hài lòng vì bảo tàng vẫn mang hơi hướng Âu Mỹ quá nhiều, chưa có nhiều hiện vật lịch sử quân sự châu Á, trong đó có Việt Nam.
Với những hiện vật không thể sưu tầm, ông thường tìm cách phục dựng, chế tác lại. Những hiện vật chế tác của ông cũng tinh xảo đến mức khó có thể nhận ra là "hàng giả". Tuy vậy, ông vẫn luôn thay hiện vật thật vào các bộ trang phục ngay khi tìm ra được đúng đồ cổ.
Dù hầu hết hiện vật có niên đại hàng trăm năm nhưng ông Robert Taylor vẫn sưu tầm được nhiều món vũ khí cổ còn nguyên vẹn như mới. Ông cho biết bản thân đã đổ sạch toàn bộ số tiền kiếm được trong suốt cuộc đời cho niềm đam mê sưu tầm, gần như không có của cải riêng nào có giá trị lớn.
