Karate thể thao khi lên võ đài MMA: Nên thay đổi những gì?
Mỗi khi nhắc tới những môn võ nền tảng cho MMA: Boxing, Kickboxing, Muay Thái thường là lựa chọn hàng đầu cho hệ kĩ năng striking. Đây cũng là thực tế khi đa số các tay đấm trong võ đài bát giác thường có xuất thân từ các môn võ này.
Sở dĩ, các môn đối kháng toàn diện kể trên có thể đóng góp lượng võ sĩ MMA như vậy, lí do nằm ở luật thi đấu: luật đánh quyết định cách tập luyện, và cách tập luyện sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến khả năng thi đấu.
Đó cũng là lí do khiến Karate – môn võ dù có thể sử dụng các đòn chân/tay/đánh ngã linh hoạt lại không có nhiều đất diễn. Bởi lẽ, luật đánh điểm chạm (semi contact) của Karate thể thao không phù hợp với những sàn đấu nhà nghề, nơi đối thủ có thể tung một đòn đánh không cần kìm lực vào khuôn mặt của bạn.
Karate thể thao: Chỉ đánh đòn thẳng, đơn, không combo
Đây là câu nói dành cho những đòn tay của Karate, khi mà những đòn tay thẳng chiếm đa số. Và sự xuất hiện của các đòn đấm móc là rất hiếm, và có thể nói rằng gần như không có đấm móc xuất hiện trong Karate.
Trước hết, cần phải nhắc lại luật đấu của Karate để lý giải cho sự thiếu vắng này.
Đầu tiên, luật thi đấu của Karate thể thao có điểm đặc trưng dễ nhận thấy nhất là semi-contact (điểm chạm). Tức các võ sĩ không được phép tung đòn toàn lực vào đối thủ, mà cụ thể là các đòn đấm. Đây là điều được quy định trọng bộ luật của Liên đoàn Karate Thế giới (WKF) – nằm ở mục “Khoảng cách ra đòn” (Distance).
Thứ hai, hệ thống tính điểm của Karate thể thao rất chú trọng vào tốc độ ra đòn. Cụ thể hơn, một pha ra đòn hoàn hảo là khi võ sĩ nhập nội – ra đòn trúng mục tiêu/đúng khoảng cách - rút lui an toàn.
Đó là chưa kể, yêu cầu về hình thái đòn đánh của Karate buộc võ sĩ phải bám sát các tư thế ra đòn của Karate truyền thống – nơi các đòn đấm móc không thường xuất hiện.
Chính vì thế, các đòn tay thẳng cùng bộ pháp chớp nhoáng được ưu tiên hàng đầu. Để có thể đáp ứng được điều này, các võ sĩ Karate sử dụng kiểu “phóng thân” nhào tới cho đòn đấm.
“Tại sao người ta thắc mắc Karate hay như Kendo là các môn vào đòn rất nhanh, vì họ phóng thân vào chứ không phải bước. Đòn tay thẳng của Karate phóng tay vào trước, thân và chân sẽ đi theo sau như một cú lao.”
“Nhưng với đấm vòng thì khác, bạn phải đưa thân vào trước, từ đó mới tạo lực xoay thân và ra đòn. Chính vì sự trái ngược này khiến các võ sĩ Karate rất khó tung đòn đấm móc.” – Cựu VĐV Nguyễn Anh Tuấn – HCV SEA Games 22 nội dung Kumite cho biết.
Lối di chuyển, yêu cầu kĩ thuật và khả năng kìm lực khiến Karate gần như loại bỏ đòn đấm móc ra khỏi danh sách kĩ thuật của mình.
Không những thế, cách di chuyển và tốc độ thi đấu của Karate cũng tạo ra thói quen thứ 2 không phù hợp với sàn đánh chuyên nghiệp: không dùng tổ hợp đòn (combo).
Tư duy “nhất kích tất sát” (hạ gục đối thủ chỉ với một đòn) của Karate trên thực tế không hoàn hảo như vậy. Bởi đối đầu một tay đấm chuyên nghiệp, bạn phải hiểu rằng đối phương đã quá quen với việc chịu đòn, không có gì đảm bảo một cú đấm – dù là hoàn hảo trúng mặt đối thủ đã có thể hạ gục họ.
Suy nghĩ này cũng là cách Karate thể thao xây dựng luật thi đấu. Dù rất phù hợp với tinh thần thể thao, hoặc xa hơn là đưa Karate vào hệ thống Olympic, nhưng việc này sẽ đánh đổi nếu các võ sĩ Karate muốn chuyển qua các sân chơi mạo hiểm hơn.
Bên cạnh các yếu tố của một võ sĩ chuyên nghiệp như sức bền, khả năng chịu đòn, Karate không hẳn không sở hữu những lợi thế nhất định khi vào sàn MMA.
Lyoto Machida, Stephen Thompson, Michael Page, Kyoji Horiguchi hay thậm chí là Conor McGregor, các võ sĩ có lối đánh tương tự Karate đã thể hiện được ưu điểm hàng đầu của Karate: bộ pháp.
“Khả năng dùng bộ pháp (footwork) của 1 Karate-ka chuyên nghiệp là rất tốt. Họ dùng nó để quyết định thời điểm (timing) ra đòn, giữ thăng bằng để có thể di chuyển ra – vào liên tục, điều này khiến các võ sĩ có nền tảng Karate có độ khéo hoàn hảo để đánh MMA.” – anh Nguyễn Anh Tuấn cho biết.
VIDEO Stephen Thompson – Võ sĩ MMA với lối đánh đặc trưng của Karate.
Có thể thấy, luật thi đấu của Karate thể thao đưa môn võ Nhật Bản này đi khá xa với các võ đài nhà nghề đang thịnh hành hiện nay. Bởi với các nhà phát triển, mục tiêu hàng đầu là để Karate mở rộng tới nhiều đối tượng, trở thành một môn thể thao Olympic bên cạnh giữ gìn truyền thống.
Tuy nhiên, không vì thế mà Karate không thể rèn luyện cho các võ sĩ những phẩm chất tốt nếu muốn thi đấu MMA. Bởi từ trước tới nay, sự xuất hiện của các Karate-ka trên võ đài tổng hợp luôn khiến khán giả bất ngờ và phấn khích trước nét đẹp kĩ thuật của họ.
