Olympic 2016: Những vấn đề nổi cộm của chủ nhà Rio

Olympic 2016 sắp khởi tranh tại Rio, nhưng BTC vẫn đang phải đối mặt với không ít phiền toái như virus Zika, kẹt xe, ô nhiễm hay chính trị và kinh tế bất ổn.

Virus Zika

Anh em Bob và Mike Bryan - ĐKVĐ đôi nam quần vợt Olympic thường được gọi là "Quái vật 2 đầu" chính là những VĐV mới nhất rút lui khỏi Olympic 2016 vì lo ngại sự nguy hiểm của virus Zika.

Trong khi đó, tay vợt số 1 nước Anh Andy Murray vẫn đang bỏ ngỏ quyết định có nên thi đấu tại kỳ Olympic lần này hay không. Bi hài hơn cả là việc đoàn VĐV Hàn Quốc phải mặc bộ trang phục dài tay có tẩm hóa chất chống muỗi trong Lễ khai mạc Rio 2016.

Tính đến thời điểm hiện tại, Brazil đã ghi nhận hơn 1,5 triệu ca nhiễm virus Zika và 734 trẻ em mắc chứng đầu nhỏ. Những con số đáng lo ngại ngày đã khiến cho hơn 150 chuyên gia y tế phải kêu gọi hoãn việc tổ chức sự kiện thể thao lớn nhất trong năm 2016.

"Các quan chức cần nhìn nhận vấn đề này rõ ràng hơn. WHO có trách nhiệm ngăn chặn những mối đe dọa từ Zika. Hãy vì sức khỏe con người mà hành động” Giáo sư Jimmy Whitworth, hiện đang làm việc tại Trường đại học Y London, cho biết. 

Bất chấp việc chưa tìm ra phương thuốc đặc trị hay vaccine phòng ngừa virus Zika, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng, không nhất thiết phải hoãn Olympic 2016 vì nguy cơ lây lan virus Zika là rất thấp với tỷ lệ 1,8 ca trên 100.000 du khách trong trường hợp xấu nhất.

Chỉ tính riêng mùa hè năm nay, các cơ quan y tế của Brazil đã thực hiện 44 đợt xét nghiệm máu với 7.000 VĐV, 8.000 tình nguyện viên và 2.000 nhân viên tham gia Olympic. Tín hiệu đáng mừng là không có bất kỳ mẫu thử nào phản ứng dương tính với virus Zika.

Tuy nhiên, theo luật sư Amir Attaran, việc hơn nửa triệu du khách đến với Rio vào thời điểm này là không nên chút nào. “Liệu ai sẽ chịu trách nhiệm trong việc lây lan căn bệnh này. Việc để cho nửa triệu người tụ họp tại ổ dịch như Rio là một hành động thiếu suy nghĩ”, ông Attaran cảnh báo.

Tội phạm

Theo Numbeo, một trang web chuyên thống kê về chỉ số mức sống tại các thành phố và quốc gia trên toàn thế giới, Rio de Janeiro đứng thứ 11 trong danh sách các thành phố có số lượng người phạm tội cao nhất trên thế giới. Cơ quan Anh ninh của Brazil cho biết, so với cùng kỳ năm ngoái, số vụ giết người tăng 15,4%, trộm cắp xe hơi tăng 19,7% và cướp giật đường phố tăng 23,7%.

Mới đây nhất, một VĐV Trung Quốc đã bị cướp hết hành lý và đồ đạc trong khi làm thủ tục nhận phòng tại một khách sạn ở thành phố Rio. Trước đó ít hôm, hai thành viên của đội tuyển đua thuyền Tây Ban Nha đã bị 5 tên cướp uy hiếp bằng súng ngắn khi đang ăn sáng ở một nhà hàng ở Brazil. 

Mối lo ngại này ngày càng trở nên đáng sợ hơn khi chính lực lượng cảnh sát Brazil cảm thấy không còn động lực để làm việc do Chính phủ không thanh toán đầy đủ lương cho họ.

“Chào mừng đến với địa ngục” – đó là những gì cảnh sát Brazil chào đón những đoàn VĐV đầu tiên đến với Rio trong thời gian đình công. Vấn đề tiên quyết với các quan chức Chính phủ nước này là làm sao để thanh toán hết khoản thu nhập cho lực lượng chức năng càng sớm càng tốt.

Giao thông

Kết quả của cuộc khảo sát mới đây của tờ O Globo cho thấy, đối với người dân Brazil, giao thông chính là mối đe dọa lớn thứ hai đối với Rio 2016, chỉ sau tội phạm. 

Số liệu điều tra về giao thông toàn cầu của TomTom Traffic Index cho biết, Rio de Janeiro là thành phố có mật độ tắc đường cao thứ 4 trên thế giới, xếp sau Bangkok, Istanbul và Mexico. Trung bình, mỗi người dân ở Rio mất thêm 43 phút/ngày (165 giờ/năm) khi tham gia giao thông.

Điều này gây ra rắc rối không chỉ cho những du khách mà còn cho chính các VĐV tham gia tranh tài tại Olympic lần này. Các VĐV điền kinh có lẽ là những người phải chịu thiệt thòi nhất khi phải di chuyển từ làng VĐV đến khu phức hợp Deodoro, một trong những tuyến đường “tắc nghẽn” nhất tại Rio.

Theo tính toán của các chuyên gia, các VĐV điền kinh sẽ mất thêm ít nhất là 2 tiếng để di chuyển đến địa điểm thi đấu. “Thật lòng mà nói, giao thông tại Rio là vấn đề lớn nhất đối với chúng tôi lúc này”, Giám đốc điều hành Liên đoàn Điền kinh Mỹ Max Siegel cho biết. Trong khi đó, hãng Nike đang đề xuất về việc sử dụng… máy bay trực thăng để đưa đón các VĐV điền kinh trong những ngày thi đấu.

Ô nhiễm nước

Theo nghiên cứu của Thông tấn xã AP, mức độ ô nhiễm nguồn nước ở vịnh Guanabara cao hơn gần 2 triệu lần so với những vùng biển tại châu Âu và Mỹ. Nên nhớ một điều, đây chính là nơi sẽ diễn ra các môn thi tại Olympic 2016, gồm đua thuyền buồm, rowing, canoeing, đua thuyền Kayak, bơi marathon 10km và 3 môn phối hợp.

Khi Rio chính thức được chọn làm thành phố chủ nhà của Olympic 2016, Ủy Ban Olympic Brazil đã cam kết sử dụng 4 tỷ USD để xử lý rác thải trước khi xả ra vịnh. Nhưng cho đến thời điểm hiện tại, lời cam kết đó vẫn chưa được thực hiện. Rất nhiều VĐV cảm thấy buồn nôn vì mùi hôi thối khi đến khảo sát địa điểm thi đấu này, đặc biệt là vào buổi tối. 

“Chúng ta đang nói về một môi trường khắc nghiệt”, chuyên gia Kristina Mena cho biết. “Với mức độ ô nhiễm cao như vậy, nguy cơ nhiễm trùng đối với các VĐV là rất lớn. Khi bơi ở đây, họ cần phải cố ngậm miệng thật chặt để tránh uống phải nước nếu không muốn tính mạng bị đe dọa”.

Bất chấp những nguy cơ trước mắt, các VĐV tham dự vẫn không nản chí.

“Từng thi đấu ở Rio 8 lần và sống tại vịnh Guanabara gần nửa năm, tôi vẫn rất khỏe mạnh đó thôi”, VĐV đua thuyền buồm người Mỹ Briana Provancha cho biết. “Đoàn VĐV Mỹ đã có những sự chuẩn bị kỹ càng cho Olympic lần này. Do đó, những vấn đề về ô nhiễm nguồn nước sẽ không khiến chúng tôi chùn bước”.

Chính trị và kinh tế

Năm 2009, thời điểm Rio được chọn làm thành phố chủ nhà Olympic 2016, Brazil là một quốc gia hùng mạnh. Với giá dầu đạt ngưỡng 100 USD/ thùng, Brazil tự tin có có thể vượt qua Anh và Pháp để trở thành quốc gia có nền kinh tế lớn thứ 5 trên thế giới. Sự phát triển bền vững giúp cho Brazil hướng tới World Cup 2014 với đầy kiêu hãnh.

Tuy nhiên, mọi điều tốt đẹp đã lập tức sụp đổ chỉ trong một thời gian ngắn. Cựu Tổng thống Luiz Lula bị chuẩn đoán ung thư vòm họng, bà Dilma Rousseff bị tước quyền Tổng thống sau khi vướng vào cáo buộc tham nhũng, công ty dầu khí lớn nhất quốc gia Petrobas đối mặt với bê bối hối lộ hàng tỷ USD, tỷ lệ lạm phát và thất nghiệp tăng “phi mã” và cuối cùng là thất bại 1-7 của Selecao trước Đức tại bán kết World Cup 2014.

Bất chấp những bất ổn chính trị và kinh tế trong thời gian vừa qua, người dân Rio nói riêng và Brazil nói chung vẫn tự tin vào một kỳ Olympic thành công. 

Vì vào năm 2014, rất nhiều cuộc biểu tình nổ ra trên khắp đất nước Brazil. Tuy nhiên, mọi vấn đề dần được giải quyết ổn thỏa và người dân trên toàn thế giới đã được chứng kiến một kỳ World Cup cực kỳ thành công. Mọi chuyện đang gần tương tự với Rio 2016 và các quan chức đất nước này cảm thấy rất tự tin như những gì họ đã làm cách đây 2 năm.

“Brazil không phải là một quốc gia giàu có. Vì vậy, chúng tôi sẽ có những kế hoạch cắt giảm ngân sách, nhưng không làm giảm chất lượng của Olympic 2016. Đây sẽ là một sự kiện thể thao thành công và không lãng phí”, Eduardo Paes - Thị trưởng thành phố Rio chia sẻ.