Pickleball và hành trình vươn tầm Olympic (P1): Thách thức và cuộc chiến quyền lực kéo dài một thập kỷ
Tin tức về kế hoạch hợp nhất giữa hai liên đoàn pickleball quốc tế đối lập - Liên đoàn Pickleball Toàn cầu (GPF) và Liên đoàn Pickleball Thế giới Thống nhất (UWPF) - đã tạo nên làn sóng phấn khích trong giới mộ điệu. Thỏa thuận này không chỉ chấm dứt nhiều năm cạnh tranh quyền lực mà còn mở đường cho tham vọng lớn nhất của môn thể thao này: xuất hiện tại Thế vận hội Olympic.
Nhưng để hiểu được tầm quan trọng của sự kiện này, chúng ta cần nhìn nhận lại những thách thức cùng toàn cảnh lịch sử phức tạp của pickleball trong hành trình vươn ra toàn cầu - một câu chuyện đầy rẫy những chia rẽ, cải tổ và khát vọng thống nhất.
Thách thức trên con đường đến Olympic
Việc đưa một môn thể thao vào Olympic đòi hỏi đáp ứng nhiều tiêu chí khắt khe. Michelle Steele của ESPN đã phân tích một số yêu cầu cơ bản mà pickleball cần đạt được:
- Chứng minh có từ 60 đến 75 quốc gia "tham gia tích cực" vào môn thể thao này, trong đó 40 quốc gia phải có sự tham gia của nữ giới
- Tổ chức các giải đấu có hệ thống với các giải vô địch quốc gia, và các nhà vô địch quốc gia phải tham gia vào giải vô địch thế giới
- Các quốc gia tham gia phải phân bố trên ít nhất ba châu lục
Hiện tại, pickleball có sự hiện diện mạnh mẽ ở Bắc Mỹ, Australia và Đông Nam Á, nhưng còn hạn chế ở các khu vực khác. GPF tuyên bố có mặt tại 20 trong số 54 quốc gia IOC ở châu Phi, một số ít trong số 50 quốc gia ở châu Âu, và đang gia tăng ảnh hưởng tại châu Á với vài quốc gia trong số 45 quốc gia.
Javier Regalado, chủ tịch hiện tại của GPF, đã nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Times Now rằng một sự kiện "Giải vô địch Thế giới" chính thức là yêu cầu bắt buộc, và đặt mục tiêu có một giải đấu như vậy vào năm 2027.
Ngoài ra còn có các yêu cầu khác về việc tuân thủ Hiến chương Olympic, bao gồm việc hợp tác với Cơ quan Phòng chống Doping Thế giới (WADA) và các biện pháp ngăn chặn thao túng kết quả từ góc độ cá cược. Vào đầu tháng này, GPF đã công bố quan hệ đối tác với Cơ quan Kiểm tra Quốc tế (ITA), khởi động việc phát triển chương trình chống doping toàn cầu đầu tiên cho pickleball.
Mục tiêu là hướng tới Thế vận hội Olympic 2032 tại Australia, vì đã quá muộn cho kỳ Olympic Los Angeles 2028, ngay cả khi pickleball bắt đầu bùng nổ trên toàn cầu vào đầu thập kỷ 2020. Australia có một trong những hệ thống thi đấu được tổ chức bài bản nhất thế giới, và đã có cơ sở vững chắc cho môn thể thao này thông qua các giải đấu như PPA Tour Australia, MLP-Australia, NPL và những nỗ lực phối hợp của Pickleball Australia.
Cuộc chiến quyền lực kéo dài một thập kỷ
Nguồn gốc của mâu thuẫn có thể được truy về năm 2010, khi Hiệp hội Pickleball Hoa Kỳ (USAP) quyết định thành lập Liên đoàn Pickleball Quốc tế (IFP) với tham vọng phát triển môn thể thao này ra toàn cầu. Ban đầu, IFP chủ yếu do các thành viên ban lãnh đạo USAP điều hành trước khi chuyển giao cho Pat Murphy.
Năm 2018, bất đồng nội bộ dẫn đến việc một thành viên ban lãnh đạo IFP là Seymour Rifkind tách ra thành lập Liên đoàn Pickleball Thế giới (WPF), tạo nên sự chia rẽ đầu tiên trong hệ thống quản trị quốc tế.
"Pickleball là miền Tây hoang dã: Cuộc chiến giành quyền kiểm soát môn thể thao phát triển nhanh nhất tại Mỹ."
Đó là tiêu đề bài báo của John Walters trên Sports Illustrated vào tháng 5/2022, phản ánh chính xác tình trạng hỗn loạn trong quản trị pickleball thời điểm đó. Và tình hình còn trở nên phức tạp hơn.
Đầu năm 2022, sự bất mãn với IFP dưới sự lãnh đạo của Murphy lên đến đỉnh điểm, với cáo buộc về sai phạm tài chính, thiếu minh bạch và quản lý yếu kém. Hầu hết các quốc gia thành viên chủ chốt, bao gồm Mỹ, Canada và Australia, đã bỏ phiếu "bất tín nhiệm" và rời khỏi tổ chức này.
Hậu quả là IFP phải giải thể vào tháng 4/2023 và tái cấu trúc thành Liên đoàn Pickleball Quốc tế (IPF) dưới sự lãnh đạo mới của Arvind Prabhoo. Tuy nhiên, thiệt hại đã quá lớn. Các quốc gia đã rời đi thành lập Liên đoàn Pickleball Toàn cầu (GPF) vào tháng 11/2023, tạo nên liên minh mới với sự tham gia của các cường quốc pickleball hàng đầu thế giới.
Đến tháng 8/2025, IPF và WPF cuối cùng đã đồng ý hợp nhất, thành lập Liên đoàn Pickleball Thế giới Thống nhất (UWPF). Và chỉ ba tháng sau, vào tháng 11/2025, bước đột phá lịch sử đã diễn ra: GPF và UWPF đã thành lập lực lượng đặc nhiệm chung nhằm thảo luận về việc hợp nhất, hướng tới một tổ chức quản trị duy nhất cho pickleball toàn cầu.
Con đường hòa giải: Từ đối đầu đến hợp tác
Jen Ramamurthy, Tổng Thư ký của GPF, đã chia sẻ về quá trình dẫn đến đột phá quan trọng này: "Khi IPF và WPF hợp nhất, điều đó dẫn đến việc bầu ra ban lãnh đạo mới với những ý tưởng mới. Chúng tôi (GPF) đã chủ động liên hệ và hỏi: 'Liệu có sự quan tâm đến việc hợp tác và hợp nhất không?'"
Những cuộc trò chuyện không chính thức ban đầu đã dẫn đến cuộc họp quan trọng vào ngày 8/11/2025. "Chúng tôi đặt ra những câu hỏi cơ bản: 'Chúng ta có cùng định hướng không? Chúng ta có tin rằng cần một tổ chức duy nhất không? Chúng ta có cùng mục tiêu không?' Đó là điều hiển nhiên; tất cả chúng tôi đều đang hướng về cùng một phương," Ramamurthy chia sẻ.
Lực lượng đặc nhiệm gồm bảy nhà lãnh đạo từ cả hai tổ chức đã được thành lập để thúc đẩy các cuộc thảo luận về việc hợp nhất:
- Đại diện UWPF: Seymour Rifkind, Arvind Prabhoo, Tiến sĩ Kelvin Yii và Rika Riordan
- Đại diện GPF: Jen Ramamurthy, Ruth Rosenquist và Chandler Carney
Ramamurthy cho biết: "Mục tiêu lý tưởng của chúng tôi là hoàn thành việc hợp nhất vào giữa năm tới." Tuy nhiên, quá trình này sẽ không đơn giản. "Bước tiếp theo sẽ bao gồm việc thiết lập lộ trình, các mốc quan trọng và xây dựng các thỏa thuận pháp lý. Chúng tôi cũng có nhiều quốc gia có hai cơ quan quản lý quốc gia (NGB), mỗi cơ quan liên kết với một trong hai tổ chức GPF hoặc UWPF."
Nói cách khác, vấn đề không chỉ dừng lại ở cấp độ liên đoàn quốc tế. Trong nhiều quốc gia, tình trạng cạnh tranh giữa các cơ quan quản lý quốc gia vẫn còn tồn tại. Nếu việc giải quyết vấn đề ở cấp quốc tế mất nhiều tháng, thì việc hài hòa các tổ chức trong từng quốc gia trên toàn cầu có thể kéo dài nhiều năm.
