Lịch sử hình thành
Bóng rổ xe lăn xuất hiện vào khoảng năm 1945 tại Mỹ, tồn tại dưới dạng một hình thức phục hồi chức năng cho các thương binh trong Thế chiến II. Cùng thời điểm đó, Sir Ludwig Guttmann đã phát triển một môn thể thao tương tự gọi là Netball xe lăn tại Bệnh viện Phục hồi chức năng cột sống ở Stoke Mandeville, Vương quốc Anh.
Kể từ khi đội tuyển Hoa Kỳ tham dự Đại hội Thể thao Xe lăn Quốc tế Stoke Mandeville, sự quan tâm dành cho môn Bóng rổ xe lăn ngày một tăng cao, khiến môn bóng rổ này phát triển khắp châu Âu.
Đến năm 1960, môn Bóng rổ xe lăn đã được phổ biến toàn cầu và xuất hiện tại Paralympic ở Roma, Italia. Hiện này, môn thể thao này đã xuất hiện ở gần 100 quốc gia.
Bóng rổ xe lăn đã phát triển thành một môn thể thao Paralympic có nhịp độ nhanh, độc đáo. Tại Rio 2016, 12 đội nam và 10 đội nữ tham dự Thế vận hội dành cho người khuyết tật để cạnh tranh huy chương.
Ở nội dung của nam, người Mỹ giành nhiều huy chương Vàng nhất, nhưng sự thống trị của họ gần đây đã bị Australia và Canada làm lu mờ. Hai quốc gia này đã tạo nên cặp đấu chung kết của 3 trong 4 kỳ Paralympic gần đây nhất.
Tại nội dung của nữ, các quốc gia châu Âu như Đức và Hà Lan đã phát triển vượt bậc trong những năm gần đây, nhưng người Mỹ tìm lại vị thế với 3 tấm HCV trong 4 lần gần nhất tham dự Đại hội.
Ngoài Paralympic, bóng rổ xe lăn còn có giải vô địch thế giới được tổ chức 4 năm một lần, giải đấu gần nhất được tổ chức vào năm 2018 tại Hamburg Đức, đội tuyển Anh giành chức vô địch nam, trong khi Hà Lan vô địch nội dung nữ.
Luật chơi và các quy định
The International Wheelchair Basketball Federation (IWBF) là cơ quan chủ quản của bộ môn bóng rổ xe lăn, được Uỷ ban Paralympic Quốc tế (IPC) và Liên đoàn bóng rổ Thế giới (FIBA) công nhận.
Bóng rổ xe lăn giữ lại hầu hết quy tắc chơi và tính điểm như bóng rổ truyền thống, sân đấu cũng giữ kích cỡ tiêu chuẩn như bóng rổ 5 người theo luật FIBA. Mấu chốt nằm ở chiếc xe lăn được thiết kế đặc biệt để phù hợp với bộ môn bóng rổ.
Ghế của các hậu vệ thường được thiết kế thấp hơn để dễ dàng di chuyển, trong khi ghế xe lăn của các trung phong được thiết kế cao hơn để giúp các VĐV nắm lợi thế trong những tình huống rebound, tuy nhiên những những con số thiết kế đều được quy định chặt chẽ để tạo nên sự công bằng.
Nền móng của Paralympic
Bóng rổ xe lăn là một trong tám môn thể thao xuất hiện ở kỳ Paralympic đầu tiên diễn ra năm 1960 tại Roma, Ý. Trong các kỳ Thế vận hội dành cho người khuyết tất đầu tiên, Mỹ và Israel là hai quốc gia chiếm ưu thế nhất.
Tuyển nam Hoa Kỳ chỉ đánh rơi một HCV Paralympic từ năm 1960 cho tới 1976. Nội dung của nữ ra đời vào năm 1968 tại Đại hội ở Tel Aviv, và đội chủ nhà Israel giành tấm HCV đầu tiên.
Đồng thời, các quốc gia châu Âu cũng đang đạt được những bước tiến đáng kể ở môn Bóng rổ trên xe lăn. Những giải đấu tầm cỡ châu lục đã cho họ cơ hội để nâng cao kỹ năng cũng như khả năng cạnh tranh ở cấp độ thế giới.
Tuyển nam Hà Lan đã hạ gục ĐKVĐ Mỹ ở trận bán kết của Paralympic Arnhem 1980 và giành tấm huy chương Bạc trên sân nhà. 12 năm sau đó, họ đổi màu huy chương tại Barcelona.
Pháp nổi lên như một thế lực của Bóng rổ xe lăn thế giới khi giành chiến thắng trong trận chung kết toàn châu Âu với Hà Lan vào năm 1984. Trước khi nếm trải vinh quang vào năm 92, Hà Lan thêm một lần nữa thua trận chung kết khi gặp Mỹ ở Seoul 88. Kể từ đó, Mỹ bước lên bục huy chương thêm 4 lần trong 7 kỳ Paralympic, nhưng chỉ có 1 HCV và 3 HCĐ.
Gần đây, Canada từng bước trở thành cường quốc Bóng rổ xe lăn. Kể từ Barcelona năm 1992, họ luôn giành được ít nhất một huy chương vàng nam hoặc nữ ở các kỳ Đại hội, ngoại trừ Bắc Kinh 2008 và Rio 2016. Họ cũng trở thành quốc gia đầu tiên giành 3 HCV liên tiếp với các chiến thắng của tuyển nữ vào các năm 1992, 1996 và 2000.
Australia đã giành huy chương tại mọi kỳ Paralympic kể từ Atlanta 1996 cho tới London 2012, tổng cộng giành 8 huy chương cho cả hai nội dung nam và nữ, trong đó có 2 huy chương Vàng.
Bà Pamela và nhà vô địch NBA JaVale McGee đã làm nên lịch sử khi trở thành cặp mẹ con đầu tiên cùng đoạt huy chương vàng Olympic.
Tấm huy chương vàng danh giá của nội dung bóng rổ nam 5x5 đã đến với đội tuyển Mỹ sau khi thầy trò HLV Gregg Popovich vượt qua tuyển Pháp trong trận chung kết.
Dù bị đánh giá thấp hơn đối thủ rất nhiều nhưng các cầu thủ Ý đã có một trận đấu đầy quả cảm và suýt chút nữa tạo nên bất ngờ.
Bình luận
Lịch thi đấu, trực tiếp cờ vua SEA Games năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp Giải cờ vua SEA Games năm 2025 mới nhất.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã có buổi gặp gỡ với các tay vợt bóng bàn Trung Quốc và Pháp đang tham dự ITTF Mixed Team World Cup 2025.
Thị trường pickleball đang chứng kiến sự tăng trưởng ngoạn mục với mức độ phổ biến ngày càng cao ở mọi lứa tuổi, dự kiến đạt 3,07 tỷ USD vào năm 2029 với tốc độ tăng trưởng hàng năm ấn tượng 16,1%.
Ba cổ phiếu eSports đáng chú được chọn dựa trên khối lượng giao dịch theo giá trị cao nhất trong nhóm cổ phiếu liên quan đến eSports những ngày gần đây.
Lịch thi đấu, trực tiếp Billiards World Cup Sharm El Sheikh năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải Billiards World Cup Sharm El Sheikh năm 2025 mới nhất.
Trong thế giới Pickleball đầy kịch tính, kỹ thuật dink shot không chỉ là một cú đánh phòng thủ đơn thuần mà còn là "vũ khí" chiến lược giúp người chơi kiểm soát nhịp điệu trận đấu và tạo cơ hội tấn công hiệu quả.
Nhà vô địch Tour de France Tadej Pogacar và Pauline Ferrand-Prevot, người chiến thắng ở nội dung nữ, đã được vinh danh là tay đua xe đạp của năm tại một buổi lễ ở Paris vào thứ Sáu.
Thông báo mới nhất của USA Pickleball cho thấy các giải đấu pickleball chuyên nghiệp đang tiến dần đến một chuẩn xếp hạng thống nhất.
Đội tuyển LMHT Việt Nam khởi đầu KeSPA Cup 2025 đầy ấn tượng bằng chiến thắng áp đảo và đầy cảm xúc trước Gen.G Esports.
Malaysia đã công bố thời gian, địa điểm tổ chức và số lượng môn thể thao sơ bộ ở SEA Games 2027. Nhưng quá trình đàm phán tăng số môn thi vẫn sẽ diễn ra.
Verstappen đã phàn nàn về việc xe của mình bị xóc nẩy. "Tôi không thể giữ chân trên bàn đạp", anh nói qua radio tại Abu Dhabi.
Chỉ còn ít ngày trước lễ khai mạc SEA Games 2025, Thái Lan tiếp tục hứng chịu loạt chỉ trích xoay quanh việc quảng bá mờ nhạt, vấn đề địa điểm thi đấu, trợ cấp cho VĐV...
Sau chức vô địch của Lý Hoàng Nam và bộ đôi Vinh Hiển - Minh Quân, một tay vợt gốc Việt khác là Alix Trương cũng lên ngôi vô địch ở nội dung đôi nữ.
Chỉ chưa đầy 24 giờ sau khi được bổ nhiệm làm đồng đội trưởng đội tuyển Cầu lông Malaysia, nhà vô địch đôi nam nữ thế giới Toh Ee Wei đã nhận tin buồn đột ngột khi ông nội cô qua đời.
Nữ vận động viên 23 tuổi Sofiia Lyskun, người đã đại diện cho Ukraine tại Thế vận hội Tokyo 2020 và Thế vận hội Paris năm ngoái, đã tiết lộ thông tin này trong một cuộc phỏng vấn với một tờ báo Nga hồi đầu tuần.
Ngày 06/12/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, không khí hừng hực tinh thần chiến đấu đã bao trùm Lễ Xuất quân của Đội tuyển Quần vợt Quốc gia Việt Nam trước thềm SEA Games 33 tại Thái Lan.
Tại SEA Games 33 do Thái Lan đăng cai, môn bóng chuyền (trong nhà) dự kiến sẽ được tổ chức tại Nhà thi đấu Huamark Indoor Stadium (Bangkok) – địa điểm quen thuộc với bóng chuyền Đông Nam Á và từng đăng cai rất nhiều giải đấu quốc tế lớn.
Việc Huỳnh Trung Trực xin rút vào phút chót khiến ban huấn luyện đội tuyển bóng chuyền nam cần phải tìm nhân sự thay thế và cái tên được lựa chọn là Trần Anh Tú.
Trong một buổi tối lập nên lịch sử, Olympiacos đã giành thắng lợi 3–2 trước Eczacıbaşı sau một trận đấu đầy kịch tính và cảm xúc.
VakıfBank đã mở đầu vòng 9 của Vodafone Sultanlar Ligi với một chiến thắng “sạch” — 3-0 — tiếp tục khẳng định vị thế hàng đầu của mình ở giải đấu nữ hàng đầu Thổ Nhĩ Kỳ.
Chuyên gia của Olé đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Inter Miami vs Vancouver Whitecaps thuộc chung kết MLS 2025.
Chuyên gia của La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Sassuolo vs Fiorentina thuộc vòng 14 Serie A 2025/26.
Chuyên gia của La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Inter Milan vs Como thuộc vòng 14 Serie A 2025/26.
Chuyên gia của Bild đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Augsburg vs Leverkusen thuộc vòng 13 Bundesliga - VĐQG Đức 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Everton vs Nottingham thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Newcastle vs Burnley thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Man City vs Sunderland thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Bild đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Stuttgart vs Bayern Munich thuộc vòng 13 Bundesliga - VĐQG Đức 2025/26.
Chuyên gia của Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Real Betis vs Barcelona thuộc vòng 15 La Liga - VĐQG Tây Ban Nha 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Leeds vs Liverpool thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Bournemouth vs Chelsea thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Sau chức vô địch đơn nam của Lý Hoàng Nam, cặp đôi Minh Quân và Vinh Hiển đã viết nên một ngày lịch sử của Pickleball Việt Nam khi mà chúng ta giành cả 2 HCV đơn nam lẫn đôi nam.
Thị trường chuyển nhượng bóng chuyền nữ châu Âu đang nóng lên từng ngày khi cái tên Ekaterina Antropova được cho là đang tiến rất gần tới việc gia nhập Eczacıbaşı Dynavit.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Fulham vs Crystal Palace thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Elche vs Girona thuộc vòng 15 La Liga - VĐQG Tây Ban Nha 2025/26.
Chuyên gia của Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Valencia vs Sevilla thuộc vòng 15 La Liga - VĐQG Tây Ban Nha 2025/26.
Chuyên gia của Bild đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Dortmund vs Hoffenheim thuộc vòng 13 Bundesliga - VĐQG Đức 2025/26.
Chuyên gia của La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Cremonese vs Lecce thuộc vòng 14 Serie A 2025/26.
Chuyên gia của La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Cagliari vs AS Roma thuộc vòng 14 Serie A 2025/26.
Chuyên gia của La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Lazio vs Bologna thuộc vòng 14 Serie A 2025/26.