Don Barksdale: VĐV bóng rổ da màu đầu tiên tại Olympic và nỗi ám ảnh kỳ thị
Don Barksdale là cái tên có lẽ rất xa lạ với những người hâm mộ bóng rổ, ông không phải là người da màu đầu tiên xuất hiện tại NBA, nhưng lại là cái tên tiên phong khiến NHM dần công nhận tài năng của những VĐV da màu trong thế giới bóng rổ.
Sinh ngày 31/3/1923 trong một gia đình công nhân nghèo khó tại Oakland bang California, Don Barksdale đam mê bóng rổ từ rất sớm. Cậu bé 15 tuổi gia nhập trường Trung học Berkeley và bày tỏ nguyên vọng được vào đội bóng rổ, tuy nhiên chỉ vì màu da Don Barksdale liên tục bị từ chối.
Những năm tháng tập luyện miệt mài tại công viên cuối cùng đã được đền đáp, Don Barksdale giành được học bổng vào UCLA, với chiều cao 2m01 anh trở thành một trong những sinh viên chơi bóng rổ xuất sắc nhất nước Mỹ.
Kết thúc Đại học, anh khoác áo AAU, đội bóng cực kỳ nổi tiếng ở thời điểm ấy, cả đội bóng này được đại diện cho Mỹ trở thành đội tuyển tham dự Olympic, và đương nhiên Don Barksdale cũng xuất hiện trong danh sách.
Nhiều chuyên gia đã cho rằng Don Barksdale xứng đáng nhận được một suất tham dự Olympic 1948 tại London, tuy nhiên vì màu da chàng trung phong 25 tuổi này liên tục bị từ chối.
Fred Maggiora, thành viên của Uỷ ban bóng rổ Olympic, đồng thời là một chính trị gia tại Oakland mang tư tưởng cấp tiến, ông đã rất nỗ lực để phá bỏ những rào cản với người da màu, nhất là trong môn thể thao bóng rổ.
"Ông ấy đã chiến đấu, chiến đấu và chiến đấu, rất nhiều cuộc họp kín được diễn ra, Maggiora dường như phải quỳ xuống van xin để tôi được thi đấu," Don Barksdale nhớ lại với sự biết ơn. HLV ĐT Mỹ Omar Browning thừa nhận: "Chết tiệt, anh ta là cầu thủ giỏi nhất, tôi không biết làm thế nào để từ chối anh ta"
Đội bóng rổ Olympic Mỹ ra mắt các CĐV tại Kentucky trong một sân vận động chật kín 14.000 khán giả, Don Barksdale là cái tên được chú ý nhiều nhất, cùng với đó là vô số cái nhìn ác cảm cùng những lời lẽ kỳ thị dành cho trung phong này.
Barksdale không được ở cùng khách sạn, ăn uống cùng đồng đội, ngược lại anh ta được sắp xếp ở cùng một gia đình da màu. Với rất nhiều lời động viên của mọi người, Don Barksdale không còn quan tâm tới những lời sỉ nhục, những hành động kỳ thị, anh chỉ muốn ra sân và chơi bóng rổ.
Và sau 12 trận toàn thắng đấu tại London, ĐT Mỹ dành được tấm huy chương Vàng trong niềm hân hoan của tất cả người hâm mộ quê nhà. Những đóng góp của Don Barksdale là không thể phủ nhận, màn trình diễn của anh khiến NHM bớt đi cái nhìn ác cảm về những VĐV da màu.
Sau kỳ Olympic 1948, 2 năm sau Don Barksdale được ra sân tại NBA trong màu áo Baltimore, cũng chừng ấy thời gian anh được Boston Celtics ký hợp đồng. Nhưng trung phong cao 2m01 này chỉ thi đấu 4 mùa NBA vì chấn thương mắt cá chân.
Liên tục bị ngăn cản tham dự NBA và Olympic, Don Barksdale đến với bóng rổ chuyên nghiệp quá muộn, đó phần nào là lý do khiến cầu thủ này không thể làm quen với môi trường thi đấu liên tục.
Trong sự nghiệp 4 mùa NBA ngắn ngủi, Don Barksdale vẫn kịp để lại dấu ấn tiếp theo, khi trở thành VĐV da màu đầu tiên góp mặt tại kỳ All-Star 1953. Đó là tiền đề để các cầu thủ da màu ngày càng tự tin xuất hiện tại giải bóng rổ hấp dẫn nhất hành tinh.
Sau khi giải nghệ, ông cũng lập nên một hãng thu âm và xuất hiện với vai trò của một DJ, nghề tay trái rất hot với các cầu thủ NBA sau này. Năm 1993, Don Barksdale qua đời ở tuổi 69!
Với những đóng góp xoay chuyển hình ảnh của người da màu trong bóng rổ, năm 2012 ông được ghi tên vào Hall of Fame. Đây cũng là sự ghi nhận cao nhất cho những đóng góp không biết mệt mỏi của "người đàn ông vượt trên sự xắp đặt của màu da".
