Marcos Rojo cố tình dùng tay chơi bóng hay không và những bất cập về quy tắc

Trận cầu nghẹt thở giữa Argentina và Nigeria tại lượt cuối bảng D World Cup 2018 đã khép lại, nhưng dư âm về tình huống bóng chạm tay Marcos Rojo và công nghệ VAR đang thành đề tài gây tranh cãi.

Phút 76 trận đấu khi tỷ số đang là 1-1, Marcos Rojo bật cao đánh đầu phá bóng trong vòng cấm tuy nhiên bóng lại không đi theo ý muốn của trung vệ này mà rơi xuống tay của anh. Các cầu thủ Nigeria lập tức phản ứng quyết liệt yêu cầu trọng tài cho họ được hưởng penalty. Tuy nhiên sau khi tham khảo VAR, trọng tài chính Cakir Cuneyt người Thổ Nhĩ Kỳ quyết định không có penalty cho Nigeria.

Cũng chính Rojo với cú ra chân phải ở phút 86 đã mang về chiến thắng cho Argentina và giật tấm vé vào vòng 16 đội từ tay đại diện Châu Phi. Sau trận đấu, tranh cãi đã nổ ra về nhận định Rojo không cố ý dùng tay cản phá bóng của trọng tài Cakir ở phút 76 của trận đấu.

Cách đây 2 năm, quyết định xử phạt Schweinsteiger của trọng tài Nicola Rizzoli ở trận bán kết giữa Đức và Pháp tại EURO 2016 cũng cho thấy sự cần thiết cho một quy tắc tinh chỉnh để làm rõ tình huống bóng chạm tay đó thuộc về trạng thái cơ thể hay mục đích kiểm soát.

Ở phút cuối cùng của hiệp 1 trận Đức - Pháp, Bastian Schweinsteiger băng vào tranh chấp trên không với Patrice Evra trong vòng cấm và để bóng chạm tay. Chính từ tình huống này, đội chủ nhà ghi bàn mở tỷ số trên chấm phạt đền và sau đó nhân đôi cách biệt, giành vé vào chung kết.

Đã có những phản ứng khác nhau về pha chạm tay của Schweinsteiger do có rất nhiều quy tắc liên quan đến hành vi phạm lỗi vốn được coi là một nguyên nhân gây ra sự nhầm lẫn cho nhiều người.

Phản ứng ngay lập tức với trọng tài người Italia khi ông chỉ tay vào chấm 11 mét và phạt thẻ vàng thủ quân đội tuyển Đức chính là sự bất ngờ. Hầu hết đều hỏi “Có chuyện gì vậy?” bởi rất hiếm người nhìn thấy nó ở tốc độ cao.

Internet và truyền hình đã nhanh chóng làm bùng nổ cuộc tranh cãi với giả thuyết về một âm ưu chống lại Nigeria, tương tự đối với đội tuyển Đức 2 năm trước. 

Những pha quay chậm đã được chứng minh là Schweinsteiger để bóng chạm tay. Khi ấy, người hâm mộ chia thành hai phe.

Phe đầu tiên tin rằng việc “cố ý” phạm lỗi chơi bóng bằng tay nên được thi hành đúng theo luật. Phe khác lại có quan điểm là một quả phạt đền hoặc phạt trực tiếp nên được trao khi bàn tay hoặc cánh tay của một cầu thủ đang ở trong một vị trí không tự nhiên.

Ở tình huống của Schweinsteiger, một cuộc thăm dò của tờ Guardian cho thấy, có một sự phân chia khoảng 60-40 ủng hộ quyết định của trọng tài Rizzoli là đúng.

Nó hầu như không phải cuộc thăm dò khoa học, nhưng khá chính xác và gần gũi với quy tắc hơn là những từ ngữ mang tính lý thuyết rằng một quả phạt đền hoặc phạt trực tiếp nên được đưa ra khi một cầu thủ “cố tình xử lý bóng bằng tay (trừ thủ môn trong vòng cấm của mình)”.

Nếu thực thi quy tắc đó như đã được viết, liệu có thể đảm bảo chắc chắn rằng Schweinsteiger có ý định chặn bóng bằng tay của mình, và mới nhất là trường hợp của Rojo?

Quan điểm của hầu hết mọi người là tiền vệ này đã bị trừng phạt một cách đúng đắn khi bay người lao vào bóng như một Superman “tầm thấp” để thực hiện pha đánh đầu.

Bóng rơi trúng tay Schweinsteiger có lẽ là không cố ý, nhưng anh đã ngăn cản Evra vào thời điểm hậu vệ này cũng đang nhảy lên với vị trí cơ thể thuận lợi hơn nhiều so với tiền vệ người Đức. Nhưng điều đó không được viết trong quy tắc.

Trong khi đó, với trọng tài Cakir, ông hẳn đã nhận định Rojo không "xử lý bóng cố ý bằng tay hoặc theo một cách được coi là trái tự nhiên" như điều luật thứ 12.

Trong cuộc phỏng vấn với đài BBC về sự không rõ ràng xung quanh quy tắc để bóng chạm tay, cựu trọng tài Premier League David Elleray đưa ra một số cái nhìn sâu sắc về việc các trọng tài đi đến quyết định.

“Trọng tài xem xét hai chi tiết cụ thể - bóng đã chạm tay hoặc cánh tay hướng về phía quả bóng hay theo cách có thể chặn bóng; bóng chạm tay ở một vị trí không bình thường”, ông nói.

Một lần nữa, không khía cạnh nào trong số này có trong sách luật bóng đá, nhưng hầu hết mọi người có thể chấp nhận rằng đây là một quyết định công bằng khi nhìn vào hành động để bóng chạm tay.

Vậy tại sao những nhà làm luật bóng đá không điều chỉnh các quy tắc để phù hợp với suy nghĩ của trọng tài khi thực thi nhiệm vụ? Nếu điều luật thứ 12 cho biết “Xử lý bóng cố ý bằng tay hoặc theo một cách được coi là trái tự nhiên”, nó vẫn sẽ không giúp chấm dứt tranh cãi liên tục xung quanh những quyết định này.

Vì vậy, chắc chắn cần phải tiến hành một tinh chỉnh theo hướng làm cho rõ ràng về các quyết định để bóng chạm tay, nhằm giúp các trọng tài thực thi quy tắc này ổn thỏa hơn.