Tự truyện Suarez
(Thethao24.tv) – Theo lời Suarez thì anh không hề có ý sử dụng những lời lẽ phân biệt chủng tộc nhằm vào Patrice Evra. Sở dĩ Suarez bị kết án là vì công chúng không hiểu được ngữ cảnh của cuộc tranh cãi (bằng tiếng TBN) và vì GĐTT Damien Comolli (một người Pháp) đã… phiên dịch nhầm những gì mà anh vừa nói với Evra khi giải thích cho trọng tài.
Tôi có nhắc đến từ “negro” trong một cuộc đấu khẩu bằng tiếng TBN với Patrice Evra vào ngày 15/10/2011 hay không? Có. Từ “negro” trong tiếng TBN có mang ý nghĩa giống như trong tiếng Anh hay không? Không. Tôi có phải là một kẻ phân biệt chủng tộc không? Không. Chắc chắn là không.
Đó không phải là lần đầu tiên tôi thi đấu với M.U. Chúng tôi đã chạm trán với họ vài lần trước đó nhưng không có sự cố gì đáng chú ý ngoài một vài tình huống va chạm nhỏ trên sân. Nhưng tôi bắt đầu nhận thức được rằng có rắc rối gì đó đã xảy ra khi Damien Comolli gọi tôi lại sau trận đấu và hỏi xem điều gì đã diễn ra giữa tôi và Evra. Tôi không thấy có gì đặc biệt và Comolli bảo tôi rằng: “Họ đang khiếu nại về việc phân biệt chủng tộc”. Tôi đã rất bất ngờ khi nghe điều đó. Sau đó tôi nhớ ra rằng Evra từng phàn nàn với tôi về một tình huống va chạm. Evra là người khởi đầu cuộc tranh cãi và hắn ta đã lựa chọn sử dụng tiếng TBN. Trong cuộc hội thoại sau đó thì tôi có nhắc đến từ “negro” một lần, nhưng nhiều người không hiểu được rằng đó là một cuộc nói chuyện bằng tiếng TBN.
Lúc đó thì tôi không biết rằng trong tiếng Anh cũng có một từ “negro” được viết theo cách y hệt nhưng có cách phát âm (nee-gro) và ý nghĩa hoàn toàn khác, mang tính xúc phạm cao. Negro (phát âm là neh-gro) trong tiếng TBN thì chỉ có nghĩa là “đen”, không gì khác. Bản thân nó không phải là một từ ngữ có tính xúc phạm. Trong tiếng TBN thì bạn có rất nhiều cách để đặt biệt hiệu cho người khác: “Guapo” (đẹp trai), “Gordo” (béo), “Flaco” (gầy), “Rubio” (tóc vàng)… tức những tính từ dựa trên đặc điểm ngoại hình của người đối diện. Bất kỳ ai có mái tóc đen hoặc da đen đều có thể được gọi là “Negro” và vợ tôi thỉnh thoảng cũng gọi tôi là “Negro” còn bà ngoại tôi gọi tôi là “Negrito” (thằng nhóc da đen/tóc đen). Có hàng đống cầu thủ Nam Mỹ có biệt danh là “El Negro”, và một trong những huyền thoại vĩ đại nhất trong lịch sử bóng đá Uruguay, Obdulio Varela, được gọi là “El Negro Jefe” (Gã đầu bếp da đen). Tất nhiên tôi không có ý biện minh rằng mình sử dụng từ “Negro” với Evra theo nghĩa thân thiện, bởi rõ ràng là chúng tôi đang cãi vã, nhưng tôi cũng không hề có ý phân biệt chủng tộc.
Chi tiết quan trọng thứ hai là tôi đã nói với Evra: “Por qué, negro?”. “Por qué” nghĩa là “Tại sao?”. Tôi đang hỏi Evra là tại sao hắn ta lại phàn nàn, nhưng khi câu nói đó đến tai trọng tài thì nó lại trở thành “Porque eres negro” (vì sự hiểu lầm tai hại của Damien Comolli – ND), một cụm từ mang nghĩa hoàn toàn khác. “Porque” không có nghĩa là “Tại sao”, nó có nghĩa là “bởi vì”, và “Porque eres negro” nghĩa là “Bởi vì mày là một thằng da đen”. Kể cả là trong giấc mơ thì tôi cũng chưa bao giờ có thể tưởng tượng ra cảnh mình nói như vậy. Tôi không thể nào nói như vậy khi mà tôi từng chơi bóng ở Hà Lan, nơi có rất nhiều cầu thủ đến từ Curacao và Surinam.
Nhưng không ai có đủ thời gian để nhận ra những tiểu tiết đó. Đặc biệt là sau khi Evra vu khống rằng tôi đã gọi hắn ta là “nigger” (thằng mọi) thay vì “negro”. Sau đó thì Evra đã phải thừa nhận là mình sai, bởi từ “nigger” thậm chí còn không tồn tại trong tiếng TBN, nhưng đã muộn. Mọi người đã nảy sinh một ấn tượng xấu, rất xấu về tôi.
Theo Evra thì tôi đã nhắc đến từ “negro” 5 lần trong vòng 10 giây (sau đó, trên kênh truyền hình Canal+, hắn ta thậm chí còn cho rằng tôi đã nói tới 10 lần), nhưng hắn ta là người duy nhất nghe thấy từ đó (David De Gea đã đứng bên cạnh chúng tôi trong khu vực 5m50 khi xảy ra vụ tranh chấp và anh ấy cho biết mình chẳng nghe thấy gì hết) và kể cả Evra cũng không dám chắc 100% về những gì mà mình đã nghe. Thực ra tôi chỉ nói một lần duy nhất trong bối cảnh như đã giải thích ở trên và không có hàm nghĩa phân biệt chủng tộc gì cả. Nhưng tôi vẫn bị kết luận là có tội dựa trên những cáo buộc của Evra.
Tôi kể lại cho Comolli những gì đã diễn ra, sau đó ông ấy nói với Kenny Dalglish và hai người bọn họ đến giải thích với trọng tài. Chính ở khâu này mà trục trặc bắt đầu nảy sinh: Comolli cứ nghĩ rằng tôi đã nói: “Porque eres negro” và ông ấy mang phiên bản này ra thông báo với trọng tài. Vì sao tôi không tự mình đi giải thích? Vì không ai bảo tôi làm điều đó và vì tôi nói tiếng Anh không tốt lắm. Tôi không nói rằng đây là lỗi của Comolli, bởi dịch thuật chính xác 100% là điều rất khó và đôi khi trong ngôn ngữ lại tồn tại những điều lắt léo như “Por qué” hay “Porque”. Tuy nhiên cho dù đó là “Por qué” hay “Porque” thì cũng có tới 25 camera đã ghi lại hình ảnh của cuộc tranh cãi và cả 3 chuyên gia đọc khẩu hình đều không đưa ra kết luận rằng tôi đã nói điều gì mang tính sỉ nhục.
Dù chủ động khơi mào câu chuyện bằng tiếng TBN, Evra lại nói tiếng TBN tương đối bập bẹ. Tôi thậm chí gần như không hiểu hắn ta đang nói gì, ngoại trừ cụm từ “Sur Americano” (người Nam Mỹ). Và nếu hắn không nói thành thạo tiếng TBN thì làm thế quái nào mà Evra lại hiểu được rằng tôi đang xúc phạm hắn ta, chứ đừng nói là xúc phạm 10 lần? Và giả sử là tôi có sỉ nhục Evra đi chăng nữa, vì sao hắn ta không tìm gặp tôi trong đường hầm và hỏi: “Mày vừa nói cái gì với tao trên sân?”. Và tôi sẽ trả lời rằng: “Vì mày không hiểu rõ những gì tao nói thôi”. Nếu tôi và Evra có một cuộc trao đổi sau trận đấu thì chúng tôi sẽ nhất trí rằng tôi không hề phân biệt chủng tộc đối với hắn ta.
Bạn có thể hỏi rằng vì sao tôi không chủ động giải thích với Evra? Bởi vì tôi không hề có một chút nhận thức nào rằng mình vừa nói ra điều gì đó sai lầm. Đối với tôi thì “negro” là một từ hoàn toàn bình thường và tôi đã rất sốc khi người ta coi nó là một hành vi mang tính phân biệt chủng tộc.
Trong suốt vài ngày sau đó, tôi quyết định giữ im lặng và trao toàn quyền xử lý vụ việc cho CLB vì tôi mới đến Anh chưa lâu và tiếng Anh của tôi còn rất kém. Nhưng lẽ ra tôi nên đứng ra giải thích ý nghĩa thực sự của từ “negro” trong tiếng TBN thay vì trông cậy hết vào cánh luật sư. Họ luôn trấn an tôi rằng tôi sẽ chỉ bị treo giò từ 2-3 trận, rằng những gì mà tôi đã nói ra sẽ được hiểu đúng, nhưng tôi không nghĩ rằng Liverpool đã giải quyết tốt chuyện này. Chúng tôi đã không thể làm cho toà hiểu được rằng từ “negro” mà tôi nói là một từ tiếng TBN và nó chẳng liên quan gì với từ “negro” trong tiếng Anh. Tất cả những gì mà toà án và công chúng được biết là Suarez đã nói “negro”. Người ta vẫn thường hỏi vì sao tôi không đưa ra một thông điệp để minh oan cho bản thân. Trên thực tế, Liverpool đã đề nghị tôi viết một bức thư ngỏ nhưng tôi không muốn làm điều đó vì tôi cảm thấy quá uất ức trước những cáo buộc vô lý nói trên. Tôi cũng không bao giờ xin lỗi Evra vì tôi nghĩ rằng mình chẳng làm gì sai. Chính tôi mới là người bị tổn thương từ vụ scandal này và tôi muốn kháng án, nhưng CLB cho rằng tốt nhất là chúng tôi nên chấp nhận mọi chuyện nếu không muốn nó trở nên phức tạp hơn.
Những gì diễn ra trước khi bóng lăn trong trận đấu với Manchester United hồi tháng 2/2012 đã khiến mối quan hệ giữa tôi và Evra không còn khả năng hoà giải. Tôi đã nói với vợ tôi và Kenny rằng tôi sẽ bắt tay hắn ta trước trận, nhưng khi tôi đi tới chỗ Evra thì hắn cố tình hạ thấp tay xuống. Tôi nghĩ: “Ok, hắn sẽ không bắt tay mình” và đi tiếp. Nhưng ngay khi tôi đi qua hắn thì Evra lao vào giằng lấy tay tôi và kêu gào là tôi không bắt tay hắn. Giống như một đứa trẻ con đang ăn vạ, hắn ngay lập tức nhìn về phía Sir Alex Ferguson để xem bố mình có đang theo dõi hay không. Tôi đã dính bẫy của hắn. Glen Johnson nói rằng chắc hẳn hắn đã dành cả đêm để lên kế hoạch cho vụ này. Tôi lại một lần nữa bị báo giới chỉ trích và Evra có vẻ lại là nạn nhân.
Tôi sẽ luôn luôn biết ơn Liverpool vì đã bảo vệ tôi. Người ta thường nói rằng: “Liverpool buộc phải bảo vệ Suarez vì anh ta là một cầu thủ giỏi”. Không phải thế. Họ bảo vệ tôi vì họ biết rõ con người tôi. Họ biết tôi không phải là một kẻ phân biệt chủng tộc.
Thanh Quang
