Trưởng ban trọng tài VFF nói về VAR và sai sót mang tính con người
Webthethao: Ông có thể đánh giá sơ bộ về công tác trọng tài sau vòng 1 V.League 2020?
- Dương Văn Hiền: Có một số trận tôi trực tiếp xem, nhưng đa phần theo các báo cáo gửi về, nhìn chung công tác trọng tài thì anh em làm tốt trách nhiệm của mình. Có điều là cầu thủ đá bóng, trọng tài làm nhiệm vụ không có khán giả cũng hụt hẫng. Nhìn chung hoạt động chuyên môn của vòng 1 trọng tài tương đối ổn.
Webthethao: Công tác chuẩn bị của mùa giải 2020 có gì thay đổi và được thực hiện như thế nào so với mùa trước thưa ông?
- Dương Văn Hiền: Ở giải đấu năm nay thật ra có một số thay đổi bổ sung luật mới. Trước mùa giải, Ban trọng tài cùng các giảng viên có đi phổ biến cho các CLB được rõ ràng hơn về luật mới. Những phổ biến của trọng tài đưa ra cho các CLB rõ ràng và công bằng hơn. Nếu các đội hiểu luật, trọng tài hạn chế sai sót thì cuộc chơi sẽ tốt và hấp dẫn hơn. Nếu các bên hiểu luật, biết luật sẽ ít có sự đôi co hay phản ứng hình ảnh giải sẽ tốt hơn.
Webthethao: Ban tổ chức giải từng cầu cứu đến VAR, liệu VAR có thể triển khai được ở V.League 2020 hay không?
- Dương Văn Hiền: Thực ra nếu nói có VAR trong năm nay cũng rất khó, trước mùa giải FIFA cũng có qua rồi. VPF cũng rất tích cực triển khai các công tác cần thiết, thế nhưng không thể một sớm, một chiều làm được. FIFA qua Việt Nam và họ ấn định cho trọng tài Việt Nam phải tập huấn 7-8 đợt, mỗi đợt 7-10 ngày với cả 100 trọng tài, như vậy sẽ kéo dài thời gian cả năm.
Vậy nên trong năm nay theo tôi sẽ khó nhưng trong tương lai thì có thể, vì VPF và VFF cũng đang xúc tiến việc này. VAR rất cần thiết vì máy móc sẽ chính xác hơn con người. Thật sự thì trọng tài không phải không công bằng nhưng thiếu chính xác trong từng huống cụ thể.
Webthethao: VPF cho biết đã yêu cầu cung cấp danh sách trọng tài để tham gia đào tạo VAR theo quy định FIFA. Điều này đã diễn ra đến đầu rồi, thưa ông?
- Dương Văn Hiền: VPF đã chuẩn bị, FIFA yêu cầu chúng ta cử 100 người tham gia chương trình đào tạo VAR. Trong đó có trọng tài, trợ lý trọng tài và giám sát trọng tài đi học để đáp ứng yêu cầu chuyên môn. Vấn đề là các bên phải thống nhất thời gian.
Webthethao: Việc phân công, công tác trọng tài diễn ra như thế nào, thưa ông?
- Dương Văn Hiền: Việc phân công trọng tài có những nguyên tắc riêng. Thứ nhất là trung gian, nếu hai tỉnh thành đó đá với nhau thì một trong hai trọng tài trong tỉnh thành đó sẽ không được bắt trận đấu đó. Thứ hai phải lựa chọn trình độ chuyên môn để đáp ứng được từng trận đấu. Bởi mỗi trận đấu tùy thuộc vào năng lực chuyên môn, kinh nghiệm trọng tài trên sân.
Mỗi một vòng đấu diễn ra, không phải trận nào cũng giống trận nào. Có những trận đấu căng thẳng phải phân trọng tài có chuyên môn tốt. Như ngày xưa, HAGL (gỗ) gặp ĐTLA (gạch) hai đội gặp nhau tính chất căng tổ trọng tài đáp ứng được các yêu cầu cần thiết. Bây giờ Hà Nội đá Nam Định hay Hà Nội đá TP.HCM cũng vậy.
Webthethao: Trong một mùa giải trung bình một trọng tài chính được điều khiển bao nhiêu trận đấu thưa ông?
- Dương Văn Hiền: Điều này nó tùy thuộc vào từng trọng tài, tuy nhiên trung bình một trọng tài chính sẽ điều khiển khoảng từ 15 đến 16 trận. Như tôi đã nói trước đó, tùy vào yếu tố chuyên môn, tâm lý. Ví dụ như anh đang làm rất tốt, nhưng anh gặp sai sót trận trận đấu A hay B thì đương nhiên đến vòng đấu tiếp theo anh sẽ không được bắt nữa. Với trọng tài làm 1 trận nghỉ 4 đến 5 trận, nếu sai sót là chuyện có thể xảy ra.
Webthethao: Để một trọng tài đáp ứng đúng - đủ yếu tố chuyên môn đề ra, vậy thì nguồn lực trọng tài của chúng ta liệu có đáp ứng nổi, hay thiếu hụt không?
- Dương Văn Hiền: Trọng tài mỗi năm đều được bổ sung. Thứ nhất đảm bảo về số lượng và kiểm tra thật kỹ về chất lượng chuyên môn. Mỗi một vòng đấu ở giải VĐQG cần ít nhất 14 người. 1 trọng tài chính, 1 trọng tài bàn, 2 trợ lý. 14 trọng tài này còn phải có thêm trọng tài dự bị trong đó nữa.
Webthethao: Mùa giải năm ngoái những con số chỉ ra rằng trọng tài sai sót còn khá nhiều, năm nay hướng khắc phục của chúng ta như thế nào?
- Dương Văn Hiền: Làm công tác trọng tài phải thật sự hiểu, trên thế giới có những giải đấu lớn nhưng họ cũng mắc lỗi. Chúng ta phải hiểu không ngẫu nhiên FIFA, họ đưa VAR vào bóng đá. Họ thấy con người sai sót nhiều, nên VAR xuất hiện để hạn chế điều đó.
Đã có VAR rồi, trọng tài cũng phải xem đi, xem lại mới xác định phạm lỗi hay không phạm lỗi, bóng trong vòng cấm hay ngoài vòng. Cái này phải thông cảm cho trọng tài, anh em cũng chỉ là người trần mắt thịt, điều quan trọng là chúng ta cố gắng hạn chế sai sót đến mức tối đa. Tất nhiên, hướng giải quyết hàng năm công tác trọng tài phải tập huấn, kiểm tra thể lực chuyên môn, xác định đúng, đạt đủ yêu cầu mới làm nhiệm vụ.
Webthethao: Cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!