Đầu tháng 11/2023, làng điền kinh thế giới lại “nóng” về chủ đề của Caster Semenya, người từng hai lần giành HCV chạy 800m nữ Olympic, nhưng hiện không được thi đấu vì được liệt vào danh sách “không thuần nữ”.

Ngôi sao điền kinh người Nam Phi mới đây đã xuất bản cuốn tự truyện “The Race to be Myself” (tạm dịch: Cuộc đua để được là chính mình). “Ngay cả khi tôi sinh ra không có tử cung và có tinh hoàn ẩn bên trong cơ thể, điều đó vẫn không làm tôi kém nữ tính”. Semenya cáo buộc những người cấm cô thi đấu đang “sử dụng phụ nữ chống lại phụ nữ”.

“Tôi khác biệt và đặc biệt nên tôi cảm thấy tuyệt vời vì điều đó” - VĐV 32 tuổi nói. Cô cho biết mình bị phân biệt đối xử ngay từ khi mới chỉ 5 tuổi. Ngoại hình giống đặc một cậu con trai khiến Semenya chịu nhiều phiền toái từ nhỏ. Semenya chỉ được phát hiện không có tử cung, có tinh hoàn ẩn trong những lần khám y tế năm 18 tuổi.

Sau này, khi lớn lên và bộc lộ tố chất tuyệt vời với điền kinh, cụ thể là nội dung chạy 800m, Semenya đã tỏa sáng và có danh tiếng trong sự nghiệp khi từng giành HCV Olympic London 2012 và Rio 2016, trước khi mọi thứ chống lại cô kể từ năm 2018.

5 năm trước, khi Liên đoàn Điền kinh Thế giới (World Athletics) bắt đầu áp dụng những điều khoản trong việc các nữ VĐV mắc hội chứng DSD, hiện tượng nữ có hàm lượng hoóc-môn nam vượt ngưỡng cho phép.

“Tôi luôn nghĩ và tin tưởng rằng, nếu bạn sinh ra là một người phụ nữ, thì bạn là phụ nữ. Tôi nhận ra mình cần phải sống cuộc sống của riêng mình và đấu tranh cho điều tôi kiên định. Tôi tin tưởng vào bản thân. Tôi quan tâm đến các điều khoản y tế và những gì họ nói với tôi.

Sinh ra đã không có tử cung, rồi có tinh hoàn ẩn không làm tôi kém nữ tính. Tôi là một người phụ nữ và tôi có bộ phận sinh dục nữ như bao người cùng giới tính” - Semenya phát ngôn với BBC.

Trong suốt những năm qua, Semenya đã đấu tranh cho quyền lợi của mình. Cô tham gia rất nhiều cuộc điều trần với World Athletics, với Tòa án Thể thao và cả những tổ chức nhân quyền…

Semenya vẫn không được thi đấu tại các sự kiện điền kinh do World Athletics tổ chức. Trong khi đó, W.R thì vẫn kiên định với những quy định mình đưa ra đối với các nữ VĐV mắc hội chứng DSD.

Semenya chỉ được thi đấu nếu vượt qua các cuộc xét nghiệm về lượng tiết tố nữ. Tuy nhiên, điều này là bất khả thi khi cô sinh ra đã mang trong mình những điều khác biệt này.

Trong cuốn tự truyện, Semenya trực tiếp chỉ trích Sebastian Coe, chủ tịch World Athletics, người đã “không làm gì để thay đổi mong muốn của cô cũng như các nữ VĐV mang chứng DSD”.

Vấn đề của Caster Semenya bắt đầu được để ý đặc biệt kể từ sau Olympic Rio 2026 tại Brazil. Khi đó, Semenya giành HCV chạy 800m nữ. Đối thủ của cô là Lynsey Sharp (Anh quốc), người về hạng 6 năm đó, khi được phỏng vấn về Semenya và những người mang hội chứng DSD, đã nói rằng: “Việc đó nằm ngoài tầm kiểm soát và chúng tôi hoàn toàn tin tưởng và những người có thẩm quyền để giải quyết vấn đề này. Sharp cho rằng nếu quy định được áp dụng từ Thế vận hội năm đó thì cô đã có cơ hội giành huy chương.

Caster Semenya không mong chờ mình được quyền thi đấu tại Olympic Paris 2024 năm tới. Nhưng cô cương quyết trong việc “sẽ đấu tranh vì công lý và sự đa dạng giới tự nhiên”.