Môn nhảy cầu tại Olympic: Vẻ đẹp của những định luật vật lý
Bạn đã bao giờ thắc mắc làm thế nào mà các vận động viên nhảy cầu tại Olympic có những màn nghiêng, xoay, lật đẹp mắt đến thế khi rơi xuống từ độ cao 10m? Đó là vẻ đẹp của những định luật vật lý.
Tất cả bắt đầu với một cú nhảy từ những tấm ván cao 3m hoặc 10m so với mặt nước. Chỉ trong chưa đầy 2 giây, vận động viên nhảy cầu sẽ phải xoay vài vòng trên không và tiếp nước một cách nhẹ nhàng nhất có thể.
Cú nhảy từ ván nhảy cầu sẽ có hình dạng như nửa phía trước của một đường parabol. Như vậy, vận động viên nhảy cầu sẽ đạt diểm cao nhất với cú nhảy giữa không trung, cách đầu ván nhảy hơn 2m. Càng bật nhảy cao, vận động viên càng có nhiều thời gian để thể hiện màn biểu diễn của mình trước khi tiếp nước.
Có hai tư thế chủ yếu để biểu diễn các pha xoay lật.
Tư thế thứ nhất là "tucked" - co đầu gối, hai tay ôm gối, cuộn mình lại như một trái bóng tròn, sau đó thực hiện động tác xoay và duỗi người tiếp nước. Tư thế thứ hai là "piked" - duỗi thẳng đầu gối, hai tay ôm gối và cẳng chân, mặt úp gối, sau đó thực hiện các động tác xoay, lật và duỗi người tiếp nước.
Với "tucked", vận động viên sẽ co người lại như một trái bóng và lộn vòng. Việc lộn vòng sẽ tạo nên một mômen quán tính hướng lên phía trên, chống lại sự gia tốc của quá trình rơi. Rơi chậm hơn đồng nghĩa với việc có nhiều thời gian để biểu diễn những cú xoay trước khi tiếp nước hơn.
Clip minh họa VĐV nhảy cầu ở tư thế "tucked":
Với "piked", đây là tư thế khó hơn, bởi nó không tạo mômen quán tính lớn như dạng quay tròn của "tucked". Vận động viên nhảy cầu cũng khó kiểm soát tốc độ xoay, lật hơn trong tư thế này. Do đó, nếu thực hiện thành công, "piked" sẽ được tính điểm cao hơn "tucked".
Clip minh họa VĐV nhảy cầu ở tư thế "piked":
Sau khi thực hiện những pha xoay lật, vận động viên nhảy cầu sẽ duỗi người để tiếp nước.
Theo tiêu chuẩn chung, một pha tiếp nước đẹp là một pha tiếp nước mà vận động viên lặn vào trong nước với ít xao động trên mặt nước nhất.
Muốn thực hiện điều đó, vận động viên - dù tiếp nước bằng chân hay ở tư thế trồng chuối - đều phải duỗi người để tạo góc rơi xiên thẳng xuống mặt nước trong khi đang rơi với vận tốc trên dưới 48 km/h. Điều này không phải dễ.
Một pha tiếp nước hoàn hảo, hay còn gọi là "rip entry", là một pha tiếp nước mà vận động viên rơi xuống nước theo phương thẳng đứng, chỉ xé mặt nước và gây nên những gợn sóng li ti. "Rip" trong "rip entry" là âm thanh đặc trưng của pha tiếp nước đó.
Xét về khía cạnh khoa học, sự hiểu biết về các định luật vật lý như chuyển động xoay, ma sát, gia tốc và khả năng thực hiện các chuyển động của cơ thể sẽ tạo nên một màn biểu diễn đẹp mắt và ấn tượng nhất. Họ - những vận động viên nhảy cầu - là những người đưa quy tắc vật lý lên tầm nghệ thuật.
