Tình dục và thể thao thành tích cao qua góc nhìn huấn luyện tâm lý
Trong thể thao đỉnh cao, đặc biệt ở các môn đòi hỏi sức mạnh bột phát, testosterone giúp VĐV tăng cơ, sức mạnh và tinh thần chinh phục. Nhưng đồng thời, nó cũng làm gia tăng nhu cầu tình dục – đặc biệt ở lứa tuổi phong độ đỉnh cao. Nếu HLV không hiểu mối liên hệ này, việc áp dụng các lệnh “cấm yêu” tuyệt đối có thể gây căng thẳng tâm lý và phản tác dụng.
Khác biệt giới tính cũng rất rõ: nữ giới sau quan hệ tiết oxytocin – “hormone gắn kết” tạo cảm giác hạnh phúc, an toàn; nam giới lại chủ yếu tăng testosterone – củng cố cảm giác chinh phục, chỉ khi yêu thật sự mới tăng oxytocin.
Hiểu điều này, HLV có thể cá nhân hóa chiến lược huấn luyện tâm lý – sinh lý: trước giải đấu, nữ có thể được khuyến khích duy trì kết nối tình cảm để tinh thần tích cực; nam khi thiếu động lực, nên tạo cơ hội gặp gỡ bạn đời để khơi dậy khát vọng chiến thắng. Tạo điều kiện hồi phục tinh thần bằng cách gợi ý thăm gia đình, người yêu hoặc nghỉ ngắn xen kẽ để tái tạo năng lượng.
“Tình dục” trong thể thao thành tích cao không chỉ là sinh lý, mà còn là yếu tố tâm lý – xã hội tác động mạnh đến phong độ. Muốn tìm hiểu sâu cách “can thiệp và thực hành”, hãy đón đọc ỨNG DỤNG TÂM LÝ HỌC TRONG HUẤN LUYỆN VĐV THỂ THAO – Thực hành: Đánh giá và Can thiệp do TS. Lý Đại Nghĩa và cộng sự thực hiện, dự kiến phát hành vào tháng 10/2025. Đây là cuốn cẩm nang thiết yếu cho HLV và VĐV thời hiện đại.
