Rumi maki – Phong cách chiến đấu của người Inca hay võ thuật hiện đại của Peru?
Mỗi môn võ khi ra đời, nó đều có nguồn gốc xuất xứ riêng. Đối với môn võ Rumi maki – một trong những môn võ cổ xưa nhất thế giới, nguồn gốc ra đời của nó vẫn còn là một hoài nghi nhất định dù ngày nay Rumi maki đã được phát triển trở lại rất mạnh mẽ ở Peru.
Xuất xứ truyền thuyết
Trong những câu chuyện về xuất xứ của môn võ Rumi Maki, có hai truyền thuyết được biết đến rộng rãi nhất.
Truyền thuyết thứ nhất kể rằng Rumi Maki được ra đời nhờ Waminka Kusillo - một chiến binh khỉ. Sau đó, bằng môn võ mà mình sáng tạo, Waminka Kusillo đã trở thành thủ lĩnh của bộ lạc.
Truyền thuyết thứ hai cho rằng Thần mặt trời có 3 người con trai. Trong đó, 2 người con trai lớn độc ác (một người nhanh nhẹn, một người có sức mạnh vô biên). Họ tìm cách giết người em trai út. Em trai út có trí thông minh tuyệt vời và được hướng dẫn võ thuật. Nhờ sự giúp đỡ của Thần mặt trời, biến đôi tay anh thành đá nên anh đã đánh bại hai người anh trai độc ác. Từ đó, đã sinh ra môn võ Rumi Maki, với phong cách chiến đấu Stone Hand (nắm đấm đá).
Dù có mặt trong những truyền thuyết như vậy, nhưng vẫn còn nhiều tranh cãi và nghi ngờ khi cho rằng Rumi Maki là hệ thống võ thuật của Đế chế Inca. Đó là bởi người Inca không hề có bất kỳ hình thức ghi chép nào ghi lại sự phát triển của Rumi Maki. Thay vào đó, tất cả chỉ là truyền miệng.
Chính vì vậy, ngay cả tên gọi nó cũng không được thống nhất, có khi nó được gọi là phong cách chiến đấu của người Inca, có khi lại gọi nó là phong cách chiến đấu của những người dân bản xứ trên dãy Andes.
Lịch sử của những kẻ chinh phục
Juan Ramon Rodríguez Flores - người đầu tiên đã hệ thống hóa lại Rumi Maki - từng tuyên bố rằng, trong nhiều thập kỷ, Rumi Maki vẫn là một nghệ thuật khó nắm bắt cho đến khi chính ông đã xuất bản bài báo đầu tiên của mình về chủ đề này vào những năm 1970. Cuốn sách của ông, Rumi Maki Fighting Arts cũng được ra đời ngay sau đó.
Năm 1985, nhờ các tác phẩm của Rodríguez Flores, Rumi Maki đã được Hiệp hội Võ thuật Nam Mỹ chính thức công nhận. Từ đó, lịch sử về sự ra đời của môn võ
Rumi Maki được khẳng định rằng có từ nghệ thuật chiến đấu của người Inca. Đồng thời, nó làm xua tan đi những truyền thuyết thêu diệt về môn võ này.
Theo Juan Ramon Rodríguez Flores, tác giả của Rumi Maki Fighting Arts, Rumi Maki được phát triển từ nhiều phong cách chiến đấu khác nhau được lấy từ các đối thủ bị chinh phục của nền văn minh Inca trong quá trình mở rộng lãnh thổ. Những phong cách này, chủ yếu là của các nền văn minh Chavin, Mochica-Chimú, Paracas và
Nazca, đã được người Inca sáp nhập thành một, tạo thành một phong cách chiến đấu có tổ chức có tên là Rumi Maki (Stone Hand).
Rumi maki – võ thuật hiện đại của Peru
Rumi Maki hiện đại đang phát triển ở Peru được chia thành năm phong cách chiến đấu riêng biệt, với mỗi học viên được gọi là Rumi Runa. Các phong cách là các hệ thống chiến đấu Llama, Alpaca, Abbeyuña, Condor và Sun (hoặc còn được gọi là Inti).
Bốn phong cách đầu tiên tập trung đặc biệt vào 4 kỹ thuật tấn công khác nhau, chẳng hạn như đấm, đá, vật lộn và kỹ thuật nhảy tránh. Phong cách Sun (mặt trời) là sự kết hợp của cả bốn phong cách trên và được coi là đỉnh cao của Rumi Maki.
