Cho đến chết, tôi cũng sẽ không thể quên những ánh mắt ấy: đôi mắt rực sáng của Salvatore Schillaci sau mỗi bàn thắng làm bùng nổ những cầu trường, đôi mắt ướt lệ trong tiếng khóc tấm tức của Maradona khi trận chung kết Argentina thua Đức kết thúc, và đôi mắt buồn nhòa nước tức tưởi của một cô gái Brazil có mái tóc vàng rất đẹp khi đội bóng của cô bị Caniggia nhấn chìm trong một đợt phản công. Bao nhiêu năm qua, tôi đã sống cùng với những hình ảnh ấy, cùng tiếng hát văng vẳng trong tâm trí của bản “Un’estate italiana” (Mùa hè nước Ý) qua giọng hát khàn khàn của Eduardo Bennato và Gianna Nannini.

Salvatore Schillaci.
Dưới bầu trời mùa hè Italia…
… là những sân bóng đông nghẹt người từ Milano đến Bari; là những trận đấu căng thẳng từ vòng knock-out cho đến một trận chung kết phủ đầy màu đỏ và vàng của những chiếc thẻ và nước mắt trên mặt Maradona, cô độc và bất lực giữa những người Đức chiến thắng, thắng trên sân bóng, thắng cả trong chính trị khi đang đi trên con đường thống nhất; là những hình ảnh mà đến giờ bao người đã sống qua thời kì ấy không thể quên.
Đấy là World Cup của một thế giới mới, theo một trật tự mới. Chiến tranh Lạnh đã kết thúc. Bức tường Berlin đã sụp đổ. Liên Xô dự World Cup cuối cùng của họ trước khi đến EURO 1992 với một tên khác (SNG). Nước Đức đang háo hức trên con đường thống nhất (đội tuyển Đông Đức đá trận cuối cùng của mình hai tháng sau trận chung kết Italia 90, với cú đúp của Sammer, người đoạt Quả bóng Vàng sau đó 6 năm). Nam Tư hát bản tình ca lần chót trước khi họ cùng với chính liên bang của mình tan rã trong một cuộc nội chiến đẫm máu. Thế giới bước ra từ những cuộc đối đầu, những tấm màn sắt và tên lửa chĩa vào nhau. World Cup phản ánh những gì mà thế giới đang có, đang trăn trở, đau khổ và oằn mình trong những biến đổi không ngừng.

Nhà báo Trương Anh Ngọc.
Italia 90 sẽ mãi đi vào sử sách với tư cách là một trong những giải đấu có tỉ lệ bàn thắng thấp nhất và chất lượng chuyên môn trung bình, khi lối đá phòng ngự lên ngôi. Thứ tư duy ấy đã đẩy Brazil vào một cuộc tự sát và làm cho cô gái xinh đẹp có mái tóc vàng của tôi khóc mãi khi camera chĩa đến cô, trong trận thua Caniggia và Maradona. Nhưng tư duy ấy phản bóng đá cũng đã khiến chính Maradona ôm hận khóc trong một suy nghĩ rằng, FIFA và Italia muốn trả thù anh bằng một quả penalty ở chung kết. Nhưng đối với nhiều người, đấy là một World Cup đặc biệt. Truyền hình lần đầu tiên vượt qua mọi ranh giới để phủ bóng đá đi khắp hành tinh bằng công nghệ đột phá. Và với những người đã sống qua thời bao cấp, lần đầu tiên được xem gần như trọn vẹn một giải World Cup qua tivi, nhiều trong số đó vẫn còn đen-trắng, sẽ nhớ mãi những cú ngoáy mông của Roger Milla, những cú lên bóng điên rồ của thủ môn Higuita, cái lắc đầu thẫn thờ của Van Basten, cú đánh đầu của Caniggia xé nát trái tim của những người Italia trong trận bán kết, và nước mắt, rất nhiều nước mắt. Như của Gascoigne khi Anh thua Đức…
Italia 90 đã đi cùng một thế hệ, đã đồng hành cùng thế hệ ấy trong cả cuộc đời với hình ảnh về những con người ấy, những giọt nước mắt, và giọng hát của Nannini.
25 năm cho một giấc mơ
Bây giờ, sau 1/4 thế kỉ, nước Ý nhớ lại những đêm huyền ảo trong câu hát của Nannini. Bản “Mùa hè nước Ý” giờ chỉ còn được phát lại trên kênh sóng của những đài phát thanh có xu hướng hoài niệm. Hôm rồi, nhân kỉ niệm 25 năm ngày khai mạc World Cup năm ấy (8/6/1990), trên Radio Ti Ricordi, kênh chuyên phát những bản tình ca của quá khứ, người dẫn chương trình nổi tiếng Fabio Martini đã dành một thời lượng lớn để nói về nó. Ông bảo, nước Ý bây giờ chỉ còn sống bằng những hoài niệm về Italia 90, và khi mà nhạc Ý vốn rất lãng mạn về cả giai điệu lẫn câu từ dần bị rap hóa theo kiểu Mỹ, thì cái chất sống động và bốc lửa của “Mùa hè nước Ý” dễ tạo một cảm giác tiếc nuối nào đó.
Năm 1990, nước Ý vẫn còn trong tốp đầu của thế giới. Những sân cỏ Serie A bùng nổ thứ bóng đá đẹp nhất, với những ngôi sao sáng nhất của thế giới. Liên hoan âm nhạc San Remo vẫn sản sinh ra những bài hát lãng mạn nhất. Xe Vespa vẫn chạy trên những nẻo đường và đấu trường cổ La Mã vẫn kiêu hãnh in hình trên nền trời xanh thẳm. Nước Ý tự hào về một trong những World Cup lãng mạn nhất, để rồi bị Maradona và Argentina đánh bại ở bán kết. Ánh mắt rực sáng của Schillaci, những cú đi bóng của Roberto Baggio, lúc ấy còn trẻ lắm, là những gì còn đọng lại từ đội Thiên thanh ngày ấy và mãi mãi in đậm trong tâm trí của những ai đã từng đi theo những bước chân của họ. Và sau đó, là một thế giới khác với nước Ý, một nước Ý khủng hoảng và dần đánh mất mình trước thế giới. Hai năm sau là vụ bê bối “Bàn tay sạch” quét gọn cả một hệ thống chính trị, là những cái chết của các thẩm phán Falcone và Borsellino trong các cuộc ám sát của mafia, khiến người ta hoảng hốt tin rằng, mafia mới là những ông chủ của nước Ý, và rồi Berlusconi xuất hiện như một hiện tượng, đưa Italia vào một cơn cuồng phong kéo dài gần ba thập kỉ của những lời hứa hẹn, những chiến dịch tranh cử, các chính phủ lên rồi lại xuống cùng những bê bối không bao giờ dứt.
25 năm sau, Berlusconi vẫn tồn tại một cách mạnh mẽ trên bầu trời chính trị nước Ý, chống cự lại tất cả, dù đang trên con đường thoái trào không cưỡng được; chính trường Italia vẫn luôn dậy sóng như thuở ấy với bao scandal; mafia đang trỗi dậy; nhưng calcio đã chìm xuống đáy biển và từ lâu không còn là số 1; nước Ý đang vùng vẫy trong một cuộc đi tìm một cách tuyệt vọng vị trí của nó trên thế giới. Một phần nào đó của nước Ý vẫn trong những giấc mơ và lề thói, một phần nào đó tiếp tục sống với thực tại tàn nhẫn vì đã thức tỉnh. Di sản của Italia 90 là di sản hình ảnh của một quốc gia vật vã với hiện tại để sống với quá khứ. Những người trung niên thỉnh thoảng lại nhắc đến giải đấu mà nước Ý từng đăng cai. Những người trẻ còn quá nhỏ hoặc chưa được sinh ra vào thời điểm ấy chỉ hướng đến những chân trời khác để hy vọng và sống, khi họ luôn đứng trước nguy cơ hoặc đã trải qua tình trạng thất nghiệp. Quá khứ là một gánh nặng ghê người.
Năm ngoái, khi được một ê kíp làm phim của Ý đề nghị hát một bản tình ca Italia để họ ghi hình, tôi đã hát một đoạn của “Mùa hè nước Ý”. Bài hát ấy đến một cách hoàn toàn tự nhiên, bật ra trong cổ họng mà tôi không hề suy nghĩ, bởi đã thuộc làu từng chữ một từ 25 năm nay. Hóa ra, bản thân tôi cũng vẫn sống trong những hình ảnh của quá khứ, với những hình ảnh về những đôi mắt và giọt lệ ấy, như thể đấy là một phần của những kỉ niệm đã tạo nên chính con người mình. Và chính những hình ảnh ấy đã là nhịp cầu đưa tôi đến nước Ý, trong một hành trình đời kéo dài nhiều năm, không phải của một du khách, mà là một người sống trong lòng nó, vui buồn cùng nó.
Trên loa của kênh Radio Ti Ricordi, Nannini đang hát những câu ca bốc lửa của “Mùa hè nước Ý”. Cùng lúc, trong tôi vang lên những câu thơ của một thi sĩ quân đội viết cho riêng cô ca sĩ ấy sau khi Italia 90 kết thúc (nay, Nannini sắp bước vào tuổi 60): “Em đã hát như một thời thơ dại/Giọng khàn đi vì tiếng hát câu cười/Ru giấc mơ của những nhà vô địch/Ru nỗi buồn, ru cả những niềm vui”…
Câu đầu trong đoạn điệp khúc của bài “Mùa hè nước Ý” có đoạn: “Những đêm huyền ảo/Dõi theo những bàn thắng/Dưới bầu trời mùa hè nước Ý/Và trong đôi mắt em/Ánh lên khát khao chiến thắng/Mùa hè, một cuộc phiêu”. Cho đến nay, “Mùa hè nước Ý” (nhạc sĩ Giorgio Moroder sáng tác năm 1990) được coi là bài hát về World Cup hay nhất mọi thời đại.
TRƯƠNG ANH NGỌC (từ Roma, Italia)
Bình luận
Kawhi Leonard và James Harden đều bày tỏ sự bất ngờ và bối rối trước quyết định sa thải Chris Paul đột ngột của ban lãnh đạo Clippers, trong khi nguyên nhân sâu xa được cho là mâu thuẫn giữa Paul và HLV Tyronn Lue.
Cập nhật link xem trực tiếp KeSPA Cup 2025, giải đấu LMHT quốc tế có sự tham gia của đội tuyển Việt Nam cùng 100
Chấn thương bắp chân khiến Giannis Antetokounmpo phải nghỉ thi đấu 2-4 tuần, làm dấy lên những lo ngại về tương lai của anh tại Milwaukee Bucks giữa bối cảnh đội bóng đang thi đấu bết bát.
Sau khi hy sinh chuỗi trận ghi điểm kỷ lục để giúp Lakers chiến thắng, LeBron James khẳng định anh luôn ưu tiên những pha bóng đúng đắn hơn thành tích cá nhân, nhưng cũng cảnh báo rằng những trận đấu dưới 10 điểm sẽ không trở thành thói quen.
Dù bị Clippers sa thải đột ngột, Chris Paul khẳng định chưa muốn giải nghệ ở tuổi 40 và đang tìm kiếm cơ hội thi đấu tiếp tại NBA, với Timberwolves hoặc Pelicans là những điểm đến tiềm năng.
Thầy trò HLV Kim Sang Sik dành cả ngày 6/12 để quan sát, phân tích và điều chỉnh lối chơi, với mục tiêu đạt sự sẵn sàng cao nhất trước cuộc đối đầu quyết định với U22 Malaysia ở SEA Games 33.
Khả năng đột phá và gây áp lực lên vành rổ của Pat Spencer chính là mảnh ghép mà Golden State Warriors đang thiếu, đặc biệt trong bối cảnh Stephen Curry vắng mặt và hàng công trở nên bế tắc.
Chiến thắng ấn tượng 2-0 của U22 Philippines trước U22 Myanmar trong trận ra quân tại bảng C SEA Games 2025 đã gióng lên hồi chuông cảnh báo đối với U22 Indonesia.
Trong cuộc đua tay ba này, Oscar Piastri có thể phải "hy sinh" vị trí cá nhân vì lợi ích tối thượng của đội đua, một quyết định được Giám đốc điều hành Zak Brown bảo vệ là "điên rồ nếu không làm vậy", khi cơ hội vô địch F1 đã ở rất gần.
Sau lễ bốc thăm diễn ra tại Washington, với 42 trong số 48 đội tuyển tham dự, trận đấu khai màn chính thức của World Cup 2026 đã được ấn định, gợi nhớ về ký ức của 16 năm trước.
Draymond Green cho rằng việc Clippers sa thải Chris Paul lúc 3 giờ sáng là một hành động thiếu tôn trọng và cảnh báo rằng nếu một huyền thoại như Paul cũng bị đối xử như vậy thì không cầu thủ nào được an toàn.
Trong khi chờ đợi lịch thi đấu chính thức, được FIFA công bố vào đêm nay, một số chi tiết về lịch thi đấu World Cup 2026 đã được công bố, ngoài thành phần của mỗi bảng.
Thất bại trước Celtics đã phơi bày sự phụ thuộc của Lakers vào khả năng kiến tạo của LeBron James, khi cả đội chỉ có 14 pha kiến tạo và trung phong Deandre Ayton hoàn toàn mờ nhạt.
Amru Magomedov, cựu vô địch UAE Warriors và học trò của Khabib Nurmagomedov, sẽ ra mắt PFL tại Dubai, đối đầu Kolton Englund ở hạng nhẹ.
Chủ tịch Hiệp hội bóng chày Thái Lan vừa lên tiếng giải thích về sự vụ "dùng... khăn thấm nước" mật sân bóng chày nơi đội tuyển Việt Nam đấu hôm qua...
Tatsuro Taira khẳng định nếu vượt qua cựu vương Brandon Moreno tại UFC 323, anh sẽ trở thành ứng viên số 1 cho suất tranh đai flyweight UFC.
Lịch thi đấu, trực tiếp Billiards World Cup Sharm El Sheikh năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải Billiards World Cup Sharm El Sheikh năm 2025 mới nhất.
Antonio Trocoli gây chú ý khi tiết lộ đã kiếm khoảng 200.000 USD từ poker trong năm qua, số tiền vượt xa thu nhập MMA khi anh chuẩn bị trở lại tại UFC 323.
Lịch thi đấu, trực tiếp cầu lông Guwahati Masters năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp Giải cầu lông Guwahati Masters năm 2025 mới nhất.
Tổng thống Indonesia, Prabowo Subianto tuyên bố sẽ tăng gấp đôi tiền thưởng cho các VĐV giành HCV ở SEA Games 2025.
Robelis Despaigne tiết lộ trải nghiệm sparring với Alex Pereira và tin rằng “Poatan” có thể hạ gục Jon Jones nếu bước lên tranh đai hạng nặng.
Với quyết tâm "cống hiến hết mình" trong mọi trận đấu, bộ đôi này đặt mục tiêu tái lập vinh quang cho cầu lông Malaysia ở nội dung đôi nữ, sau khi quốc gia này đã chờ đợi chức vô địch cá nhân từ năm 2015 và vô địch đồng đội từ năm 2009.
Conor McGregor tuyên bố muốn tranh đai 170 lbs của Islam Makhachev tại sự kiện UFC White House 2026, hướng đến mục tiêu trở thành nhà vô địch ở ba hạng cân.
Max Holloway sẽ bảo vệ đai BMF trước Charles Oliveira tại UFC 326, cùng với mục tiêu tiến gần hơn suất tranh đai hạng nhẹ.
World Nineball Tour vừa xác nhận thông tin được chờ đợi nhất: Cúp Mosconi 2026 sẽ trở lại Khu nghỉ dưỡng Caribe Royale, Orlando, Florida từ 27–30 tháng 11.
KeSPA Cup 2025 bắt đầu khi nào? Giải đấu sẽ có sự tham gia của 10 đội LCK, Cloud 9 cùng 2 đội tuyển Liên Minh Huyền Thoại Việt Nam và Nhật Bả.
Con đường tiềm năng của đội tuyển Anh đến trận chung kết World Cup 2026 đã được hé lộ sau lễ bốc thăm tại Washington DC.
Lá thăm World Cup 2026 đã mang lại một tin vui lớn cho đội tuyển Italia và tất cả những gì còn lại là họ cần vượt qua vòng play-off vào tháng 3 tới.
Ai sẽ kế nhiệm Viktor Axelsen và An Se Young? Giải thưởng Vận động viên Xuất sắc nhất BWF 2025 sắp tìm ra chủ nhân mới tại Tiệc tối Chung kết HSBC BWF World Tour 2025 vào ngày 15 tháng 12.
Tại World Cup 2026, đội tuyển Tây Ban Nha được xếp vào bảng H cùng với Uruguay, Saudi Arabia và Cape Verde. Vậy nếu giành quyền đi tiếp, họ có thể gặp những đối thủ nào?
Lễ bốc thăm World Cup 2026 tại Trung tâm John F. Kennedy ở Washington đã dành cho đội tuyển Pháp một hành trình được dự đoán là cực kỳ gian nan.
Tại lễ bốc thăm vòng chung kết World Cup 2026 diễn ra tại Trung tâm Kennedy ở Washington DC, may mắn đã mỉm cười với đội tuyển Argentina ở vòng bảng.
Kết quả bốc thăm vòng bảng World Cup 2026 đã chứng kiến cuộc đối đầu giữa Brazil và Marốc, trong khi Na Uy của Haaland thách thức Pháp của Mbappe.
Kết quả bốc thăm vòng bảng World Cup 2026, giải đấu có sự tham dự của 48 đội tuyển, được tổ chức tại Mỹ, Canada và Mexico vào mùa hè sang năm.
Chuyên gia của Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Real Betis vs Barcelona thuộc vòng 15 La Liga - VĐQG Tây Ban Nha 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Aston Villa vs Arsenal thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Leeds vs Liverpool thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Bournemouth vs Chelsea thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.
Chuyên gia của Bild đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Stuttgart vs Bayern Munich thuộc vòng 13 Bundesliga - VĐQG Đức 2025/26.
Chuyên gia của Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Man City vs Sunderland thuộc vòng 14 Ngoại hạng Anh 2025/26.