Mua bán cầu thủ thực sự đã giúp cho "các con buôn" như người đại diện, các CLB hay công ty kinh doanh quyền sở hữu cầu thủ giàu lên nhanh chóng.
Những trạm trung chuyển ở châu Âu
Với các cầu thủ vô danh ngoài châu Âu, muốn ngay lập tức kiếm tìm cơ hội chơi bóng tại cựu lục địa là chuyện không đơn giản. Nguyên nhân một phần là do giấy phép hành nghề, "tấm bằng" mà những lao động bên ngoài khối EU phải kiếm cho bằng được.
Kế đến là hộ chiếu EU nhằm giúp các ngoại binh có giá hơn, vì CLB muốn có họ không sợ mất 1 suất dành cho cầu thủ ngoài châu Âu. Trước khi Liên hiệp Anh tách ra khỏi EU, tấm hộ chiếu này càng có giá trị do giấy phép hành nghề ở Anh rất khắt khe.
Vậy là những nước vừa có chế độ cởi mở với làn sóng người nhập cư, vừa có hệ thống cơ sở hạ tầng danh cho bóng đá khá ổn như Hà Lan, Bỉ, Bồ Đào Nha và kể cả Pháp đã trở thành trạm trung chuyển lý tưởng cho các ngoại binh.

Trong đó, các cầu thủ gốc Phi thường chọn điểm đặt chân đầu tiên là Pháp, Bỉ hoặc Hà Lan do có mối quan hệ đô hộ - thuộc địa ngày trước. Tương tự là Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha với khu vực Nam Mỹ, chưa kể Bồ Đào Nha còn có quy chế biệt đãi những người đến từ Brazil.
Hệ quả là từ đây, bóng đá châu Âu hình thành những mối quan hệ mang tính cung và cầu, như Royal Antwerp (Bỉ) thường đào tạo cầu thủ hộ cho Man Utd, Vitesse Arnhem (Hà Lan) sắm vai trò tương tự với Chelsea, VVV-Venlo (Hà Lan) làm trạm trung chuyển đến West Ham, thậm chí Lille (Pháp) cũng chuyên bán cầu thủ cho Newcastle.
Nổi bật trong số các CLB được coi như trạm trung chuyển và nói thẳng ra là "con buôn cầu thủ" phải kể tới Porto, đội bóng kiếm tiền bằng công thức cổ điển là mua rẻ, bán đắt từ sau ngày được Jose Mourinho đưa đến ngôi vô địch Champions League năm 2004.
Porto độc chiếm ngôi đầu danh sách các đội bóng bán cầu thủ kiếm lời khủng trong giai đoạn từ 2005/06 đến nay, khi xuất khẩu hàng tá cầu thủ mà trong đó có không ít ngôi sao đắt giá. Ở đây có thể kể ra như trường hợp của Jackson Martínez đến Atlético Madrid 37 triệu euro, Danilo sang Real 31 triệu euro, chưa kể Eliaquim Mangala (Man City, 30 triệu euro), James Rodriguez (Monaco, 45 triệu euro), Hulk (Zenit, 55 triệu euro), Radamel Falcao (Atlético Madrid, 40 triệu euro), Ricardo Carvalho (Chelsea, 30 triệu euro)… Thường thì số tiền lãi từ kinh doanh cầu thủ chiếm đến 60% doanh thu mỗi mùa của CLB này.
Không khó nhận ra hiện trạng này qua các con số chi và thu vào của Porto từ thị trường chuyển nhượng. Ví dụ như mùa trước, họ bỏ ra khoảng 44 triệu euro để bổ sung lực lượng, nhưng thu đến gần 140 triệu euro do bán cầu thủ. Mùa 2014/15 cũng không khác, khi Porto dùng 44 triệu euro mua cầu thủ mới, nhưng khoản chi ấy chỉ bằng khoảng 1/2 số tiền thu về nhờ thanh lý cầu thủ.

Thành công của Porto đến từ 2 điểm đáng chú ý: Tận dụng triệt để chính sách ưu đãi từ phía chính phủ BĐN đối với những cầu thủ đến từ Brazil và đội bóng này thường xuyên dự Champions League. Nhờ đó, Porto không cần trả lương cao vẫn thu hút nhiều ngoại binh chất lượng từ xứ sở Samba do họ có cơ hội “chào hàng” trước các đội lớn ở Champions League.
Hệ quả là trong hơn thập niên qua, không có mùa nào mà số tiền Porto chi cho mua sắm cao hơn so với thu được bằng cách bán cầu thủ, và thường thì chênh lệch tính bằng hàng chục triệu cho tới cả trăm triệu euro. Dù vậy, truyền thông quốc tế vẫn ví von Porto như quả bom nổ chậm, vì đâu phải lúc nào họ cũng đảm bảo dự Champions League cũng như tìm được lực lượng kế thừa xứng đáng như bao năm qua và quan trọng là xây dựng hình ảnh một CLB giàu tham vọng chinh phục các danh hiệu.
Giampaolo Pozzo - mô hình con buôn hiện đại
So với cách làm của BLĐ Porto, cách làm của doanh nhân Italia, Giampaolo Pozzo rất khác: Ông này sở hữu một lúc 3 CLB, bao gồm Udinese (Italia), Watford (Anh) và Granada (Tây Ban Nha).
Nhờ đó, Giampaolo Pozzo thoải mái chuyển đổi cầu thủ giữa 3 CLB để vừa giúp họ trụ hạng, vừa tạo điều kiện để trui rèn cầu thủ, đặc biệt ở những môi trường khác nhau, đồng thời còn là cơ hội giới thiệu cầu thủ để bán.

Hiệu quả của cách làm này không khó nhận ra, chỉ cần xét đến các vụ giao dịch liên qua tới 9 cầu thủ như Handanovič, Sanchez, Isla, Inler, Candreva, Asamoah, Dossena, Benatia, Pereya. Udinese đã bỏ ra tổng cộng chỉ 8,9 triệu euro để mua họ, nhưng thu về tới hơn 144 triệu euro khi bán ra. Thử hỏi còn có nghề nào kiếm tiền sướng như thế?
Do đó, đừng bất ngờ khi cách làm này giúp Udinese thường đứng trong danh sách các CLB kiếm tiền nhiều nhất châu Âu nhờ bán cầu thủ (Alexis Sanchez, Benatia, Zapata, Handanovic, Candreva, Cuadrado...) mà vẫn yên ổn ở Serie A.
Trong khi ấy, Watford và Granada dù chơi phập phù ở Premier League và La Liga thì không thể phủ nhận rằng những đội bóng này vẫn rất thành công do hầu như không phải bỏ tiền để tăng cường lực lượng, mà nếu có thì các phi vụ lớn hầu như đều "tiền ta vào túi ta" do dính líu tới Udinese.
Ngoại lệ chỉ có mùa qua 2015/16 là Watford bạo chi với 71 triệu euro, nhưng lý do không khó hiểu: Giampaolo Pozzo muốn CLB của ông trụ hạng ở mùa đầu dự Premier League, chưa kể thu nhập từ bản quyền truyền hình ở Anh đảm bảo giảm thiểu tổng chi phí mua sắm. Hơn nữa, ông vẫn tỏ ra rất biết cách kiếm tiền từ việc chuyển nhượng cầu thủ khi 2 trong các vụ chiêu mộ lớn nhất của Watford đều có đối tác là Udinese.
Mô hình công ty quản lý cầu thủ
Trong thế giới con buôn cầu thủ, công ty quản lý cầu thủ cũng là đối tượng hưởng lợi rất lớn từ thị trường chuyển nhượng. Mô hình này thường thấy ở thị trường Nam Mỹ, như DIS Esporte cũng là con buôn có hạng.
Trên thực tế, những công ty như DIS Esporte bị xem như bên thứ 3 nắm quyền sở hữu cầu thủ, sau CLB và bản thân cầu thủ. Đây là điều mà FIFA đã cấm tiệt, sau khi quyết định hủy bỏ quyền đồng sở hữu nổi tiếng của làng bóng Italia năm ngoái.

Dù vậy, mô hình này vẫn tồn tại và sống khỏe. Bằng chứng là năm trước, gia đình Neymar từng bán 40% quyền sở hữu giá trị thương mại của ngôi sao Barcelona cho DIS Esporte.
Hoặc ở Hè 2016, Sevilla vừa mua Paulo Henrique Ganso từ Sao Paulo (Brazil) với giá 10 triệu euro, nhưng phi vụ chỉ chốt lại sau khi nhận được sự đồng ý từ DIS Esporte, công ty nắm tới 68% quyền sở hữu hình ảnh thương mại của cầu thủ này.
Khi người đại diện cũng là con buôn
Điều đáng chú ý nữa là việc buôn bán cầu thủ chính là quan hệ mật thiết cầu thủ - người đại diện. Trong môi trường bóng đá hiện đại, những tay đại diện lắm mưu mô như Jorge Mendes, Mino Raiola không còn đơn thuần chỉ lo giải quyết đàm phán hợp đồng cho các thân chủ mà còn đạo diễn cả những vụ chuyển nhượng và những kế hoạch đánh bóng tên tuổi nhằm thổi phồng giá trị của thân chủ.
Chẳng hạn tại Real Madrid, Cristiano Ronaldo phải là cầu thủ có giá chuyển nhượng cao nhất để đánh bóng thêm hình ảnh của CR7 nhằm tăng thêm giá trị quảng cáo. Điều đó giải thích tại sao Real Madrid từng giấu kín giá trị chuyển nhượng thật của Gareth Bale là 90 triệu bảng, thay vì 78 triệu bảng như ban đầu, vì Cristiano Ronaldo rời Man Utd đến Bernabeu 4 năm trước chỉ với giá 80 triệu bảng.

Và tất nhiên, đằng sau các vụ chuyển nhượng đình đám ấy phải có ảnh hưởng của các siêu cò có quan hệ mập mờ với các HLV hoặc ban lãnh đạo CLB như Jorge Mendes, Mino Raiola hoặc Pere Guardiola – những người được hưởng hoa hồng từ cả hai phía trong mọi vụ chuyển nhượng.
Đơn cử như từ hồi hợp tác với Jose Mourinho năm 2004, Jorge Mendes từng đưa một loạt thân chủ của ông ta như Ricardo Carvalho, Paulo Ferreira, Tiago và Maniche theo chân “người đặc biệt” sang Chelsea. Vụ giao dịch ấn tượng nhất là lúc Jorge Mendes kéo Diego Costa đến Chelsea giúp Jose Mourinho xây dựng đội hình ưng ý để giành ngôi vô địch Premier League 2014/15, sau khi chủ động ép Atletico Madrid không được bán tiền đạo này với giá rẻ hơn trước đó 12 tháng.
Bao giờ bong bóng nổ?
Thế nhưng, kiếm tiền dễ quá sẽ khiến người trong cuộc khó nắm bắt đâu là điểm dừng. Mới đây, Philippe Piat – chủ tịch Hiệp hội cầu thủ nhà nghề thế giới (FIFPro) có cơ sở để lo ngại thị trường chuyển nhượng giờ ngày càng giống bong bóng có nguy cơ nổ tung bất cứ lúc nào.

Philippe Piat giải thích: “Khi một cầu thủ Bỉ như Kevin De Bruyne được bán với giá 80 triệu euro, chủ tịch Real Madrid có thể hét giá Cristiano Ronaldo đến 1 tỷ euro. Ngược lại, có nhiều cầu thủ không tốn phí ở khắp các giải VĐQG tại Đông Âu hoặc Nam Mỹ. Giá trị cầu thủ đang bị thổi phồng quá đáng và giá trị của cả TTCN cũng bị ảnh hưởng. Không ai biết giá cầu thủ còn phi mã tới đâu, nhưng rủi ro TTCN sụp đổ vì những mức giá không tưởng là có thể nhìn thấy”.
Đúng là thị trường chuyển nhượng ngày càng mong manh do thực tế, có tới 67% giá trị các vụ chuyển nhượng chỉ được trao tay giữa các CLB thuộc 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu, với 100 CLB, và trong đó chỉ có chừng 10-20 các CLB lớn giàu tiềm lực tài chính chi phối, như tiết lộ của Jonas Baer-Hoffmann - giám đốc chính sách ở FIFPro.
Hãy nhớ, bản thân nhiều CLB lớn giờ đang sống nhờ vào bầu sữa của các ông chủ đại gia và thật khó tưởng tượng liệu một ngày họ kiếm đâu ra tiền để mua cầu thủ nếu bầu sữa bị cắt. Hẳn những Chelsea, Man City... không bao giờ dám nghĩ đến thảm kịch đó.

Bình luận
Trong ngày 25/12, giải Billiards Carom 3 băng Team League (VBTL) 2025 bắt đầu tranh tài tại CLB TOP Billiards (Phường An Phú Đông, TP.HCM).
Cộng đồng người hâm mộ bóng chuyền Philippines vừa đón nhận tin Pau Soriano chính thức rời Creamline sau 8 năm cống hiến cho đội bóng này.
Trong thời đại mà các vận động viên ngày càng trở nên chuyên nghiệp và đồng nhất, câu chuyện của Reisman nhắc nhở chúng ta về giá trị của sự độc đáo và phong cách cá nhân.
Trong một diễn biến đầy kịch tính tại giải bóng chuyền nữ Serie A1 Italia, Vallefoglia đã tạo nên bất ngờ lớn khi giành chiến thắng 3-1 trước đội mạnh Milano Chieri ngay trên sân của đối thủ.
Tương lai của EA – dưới sự hậu thuẫn tài chính mạnh mẽ nhưng cũng đầy tranh cãi – đang thu hút sự theo dõi sát sao của cả giới tài chính lẫn cộng đồng game thủ thế giới.
Năm 2025 của Alexander Zverev có phần khó khăn, khi tay vợt người Đức phải chật vật cả về thể lực lẫn tinh thần trong một mùa giải đầy thử thách.
Trong một trận đấu đáng chú ý tại giải vô địch bóng chuyền nam Ba Lan, Lublin đã thể hiện sức mạnh vượt trội khi đánh bại PGE Projekt Warszawa với tỷ số 3-0 trong cả ba set đấu.
Dù hài lòng với những thành tích vang dội trong năm qua, Giám đốc huấn luyện Rexy Mainaky vẫn đặt ra yêu cầu khắt khe về sự ổn định cho các học trò.
Alcaraz đã kết thúc gần 8 năm làm việc với Juan Carlos Ferrero vào đầu tháng này, mặc dù cả hai đã cùng nhau giành được hai danh hiệu Grand Slam trong năm 2025. Cựu vô địch Pháp mở rộng nhấn mạnh rằng ông 'cần thời gian để hoàn toàn vượt qua sự chia tay này'.
Trong loạt trận mới nhất của giải vô địch bóng chuyền nữ Brazil, Osasco đã có một màn trình diễn ấn tượng khi đánh bại Sesi Bauru với tỷ số cách biệt, khẳng định vị thế của mình ở nhóm dẫn đầu.
Trước thềm trận đối đầu với Lublin, PGE Projekt Warszawa đã gặp phải khó khăn không nhỏ khi một số cầu thủ chủ chốt bất ngờ bị ốm và không thể ra sân thi đấu.
Major League Volleyball (MLV) chính thức xác nhận Orlando sẽ là địa điểm đăng cai sự kiện All-Star 2026, mang đến bầu không khí sôi động và đầy hứa hẹn cho người hâm mộ bóng chuyền chuyên nghiệp tại Mỹ.
MLP cho biết việc rút gọn lịch và mở rộng hệ sinh thái MiLP/Jr. MLP nhằm tăng tính cạnh tranh, tối ưu vận hành và tạo thêm cơ hội phát triển cho các cấp độ vận động viên.
Ở tuổi 75, HLV Mai Đức Chung tiếp tục dẫn dắt tuyển nữ Việt Nam tham dự VCK châu Á 2026. Đâu là lý do để VFF tiếp tục chọn lựa.
Trong một mùa giải đầy thách thức và cạnh tranh khốc liệt, VakıfBank đã khẳng định vị thế vượt trội của mình ở giải vô địch quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ khi kết thúc giai đoạn lượt đi mà vẫn giữ được thành tích bất bại và đứng ở ngôi đầu bảng xếp hạng.
Sau khi chuỗi 1.297 trận ghi ít nhất 10 điểm bị cắt đứt, LeBron James khẳng định anh luôn ưu tiên lối chơi đồng đội và sự hiệu quả hơn là việc cố gắng duy trì các kỷ lục cá nhân.
Golden State Warriors đang hoạt động tích cực trên thị trường chuyển nhượng khi đàm phán với Nets, Pelicans và Bulls nhằm tìm kiếm những sự bổ sung chất lượng cho hàng trong với mức giá hợp lý.
Kể từ khi Filippo Inzaghi giải nghệ, chiếc áo số 9 của Milan đã trở thành một "vật phẩm bị nguyền rủa". Giờ đây, Niclas Fullkrug là cái tên tiếp theo đối mặt với thử thách tâm linh đầy khắc nghiệt này.
Dù sẽ bước sang tuổi 75 trong năm 2026, HLV Mai Đức Chung vẫn được VFF tin tưởng giao trọng trách dẫn dắt đội tuyển nữ quốc gia, hướng tới mục tiêu then chốt là VCK bóng đá nữ châu Á 2026.
Vượt qua những siêu sao hàng đầu như Jeremy Doku hay Kylian Mbappe, tài năng trẻ Lamine Yamal đã khép lại năm 2025 với vị thế "vua rê bóng" tuyệt đối của bóng đá thế giới.
Sau thất bại nặng nề trước Phoenix Suns, HLV JJ Redick đã không ngần ngại chỉ trích thái độ thi đấu thiếu quyết tâm và những sai lầm phòng ngự ngớ ngẩn của các cầu thủ Los Angeles Lakers.
Dù Golden State Warriors giành chiến thắng đậm đà trước Orlando Magic, tâm điểm lại dồn vào màn tranh cãi nảy lửa giữa HLV Steve Kerr và Draymond Green, khiến tiền phong này tự ý rời băng ghế dự bị vào phòng thay đồ để "hạ hỏa".
Dù chuyển đến Lyon với hy vọng cứu vãn sự nghiệp và tìm suất dự World Cup, Endrick đang đối mặt với một "lời nguyền" lịch sử tại Real Madrid mà rất ít tiền đạo có thể vượt qua.
Dù có quan tâm đến Anthony Davis, Atlanta Hawks được cho là sẽ không "tất tay" các tài sản quan trọng để chiêu mộ ngôi sao của Dallas Mavericks, thay vào đó họ có thể tìm kiếm các phương án thay thế Kristaps Porzingis.
Siêu máy tính dự đoán Arsenal sẽ vượt mặt Man City để vô địch Ngoại hạng Anh với 87 điểm, trong khi Wolves lập kỷ lục buồn và Tottenham tụt dốc thê thảm.
Trong khi Aryna Sabalenka tự tin khẳng định việc đối đầu Nick Kyrgios sẽ "nâng tầm quần vợt nữ", thì những tiết lộ mới đây về Martina Navratilova lại cho thấy một góc nhìn khác.
Với vị trí thứ 4 tại Tour de France 2025, Oscar Onley đã chính thức đầu quân cho Ineos Grenadiers với bản hợp đồng dài hạn. Sự gia nhập của tài năng trẻ người Scotland được kỳ vọng sẽ chấm dứt cơn khát danh hiệu kéo dài 7 năm của đội đua Anh tại các giải Grand Tour.
Huấn luyện viên trưởng đội tuyển đơn nam Malaysia Kenneth Jonassen tin rằng tay vợt Leong Jun Hao vẫn còn thời gian để trở thành một vận động viên đẳng cấp hàng đầu, nhưng cần phải nỗ lực hơn nữa nếu muốn thành công.
Tiến Linh không lọt vào Top 3 Quả bóng Vàng 2025. Một điều không quá bất ngờ với một năm thi đấu thiếu nhiều dấu ấn so với các đồng nghiệp của Quả bóng Vàng 2024.
Milwaukee Bucks được cho là đang để mắt đến Andrew Wiggins và Corey Kispert để nâng cấp đội hình quanh Giannis Antetokounmpo, tạo nên cuộc cạnh tranh thú vị với Los Angeles Lakers trên thị trường chuyển nhượng.
Giải đấu biểu diễn One Point Slam vừa công bố danh sách với thêm sự góp mặt của nhà vô địch Olympic Zheng Qinwen và huyền thoại Naomi Osaka.
Sau ca phẫu thuật lưng, cựu số 1 thế giới người Đan Mạch Viktor Axelsen đang đối mặt với cuộc khủng hoảng phong độ và thứ hạng nghiêm trọng nhất trong sự nghiệp.
Venus Williams tiết lộ cô gặp Andrea Preti trong một chuyến đi Ý vào năm 2024 và khẳng định cô nhanh chóng nhận ra rằng anh ấy chính là người mà cô sẽ kết hôn.
Không cần đến những công nghệ "điên rồ", bí quyết giúp Tadej Pogacar trở nên bất bại nằm ở khả năng phục hồi vô song và sự chuẩn bị hoàn hảo cho từng chi tiết nhỏ. Đội ngũ huấn luyện UAE Team Emirates vừa hé lộ lộ trình đầy tham vọng của tay đua số 1 thế giới trong mùa giải 2026.
Tài năng quần vợt trẻ người Philippines Alexandra “Alex” Eala vừa giành huy chương vàng đầu tiên tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á.
Timo Boll là tay vợt bóng bàn thành công nhất lịch sử nước Đức. Anh từng giành nhiều huy chương Olympic, World Cup và Giải vô địch thế giới, đồng thời ba lần giữ vị trí số 1 thế giới vào các năm 2003, 2011 và tháng 3/2018.
Câu hỏi đã được đặt ra về khả năng ra sân của Luka Doncic, ngôi sao quan trọng nhất của Los Angeles Lakers trước thềm đại chiến với Kevin Durant và Houston Rockets ờ loạt trận Giáng Sinh NBA 2025.
Trong khi vẫn nỗ lực tập luyện để tìm đường trở lại NBA sau mùa giải thất vọng cùng Clippers, Ben Simmons đã bất ngờ rẽ hướng sang đầu tư và sở hữu một đội câu cá thể thao chuyên nghiệp.
Từ hình ảnh trang điểm lạ lẫm của Iga Swiatek đến cử chỉ cao đẹp của cặp đôi De Minaur - Boulter, thế giới quần vợt những ngày cuối năm không thiếu khoảnh khắc thú vị.
2026 sẽ là một năm rất quan trọng của bóng bàn Việt Nam khi có sự xuất hiện Đại Hội Thể Thao. Sự cạnh tranh sẽ trở lên khốc liệt khi có nhiều đội tuyển đã được sát nhập.