Hợp đồng bóng đá chính là sợi dây ràng buộc cầu thủ, HLV với một CLB. Giờ những hợp đồng có giá trị tới... cả tỷ euro, còn nửa thế kỷ trước nó chỉ là một tờ giấy ngắn gọn nhưng lại ràng buộc vô cùng dựa trên sự trung thực và tự trọng từ hai phía.

Bây giờ, các hợp đồng phức tạp có thể dầy như một cuốn tiểu thuyết, với đủ loại giấy tờ, điều khoản thòng theo nhưng vẫn không đủ để “mua” lòng trung thành.

Cách đây chưa lâu, bức ảnh chụp hợp đồng giữa thủ thành Pat Dunne với Man Utd vào năm 1965 được chia sẻ trên trang Reddit và khiến cộng đồng mạng thích thú. 

Đó là bức thư kiêm bản hợp đồng gói gọn trong chưa đầy một tờ giấy A4 mà thư ký tên Olive của "Quỷ đỏ" gửi cho Dunne, với lời lẽ giản dị, rõ ràng nhưng đầy tình cảm.

"Theo những quy định và nội quy của Liên đoàn bóng đá, chúng tôi muốn có được sự phục vụ của anh trong vòng 2 năm. Sau 2 năm nếu mọi chuyện suôn sẻ, chúng tôi muốn tiếp tục giữ anh thêm 2 năm nữa.

Mức lương của anh sẽ là 35 bảng/tuần từ ngày 1/7/1965 đến 30/6/1967. Cộng thêm các khoản tiền khác được nêu ở danh sách đính kèm.

Mọi thứ đều đã rõ ràng trong bản hợp đồng này. Nếu anh muốn thảo luận bất cứ vấn đề gì với Mr Busby, ông ấy luôn có mặt ở sân bóng trong mọi buổi sáng.

Thân mến".

Và chừng ấy là đủ để Dunne thi đấu cho đội chủ sân Old Trafford cho đến 1976 – đúng thời hạn mà Man Utd đề nghị. Trước khi rời CLB sau đó, thủ thành người Ailen đã mang về một chức vô địch nước Anh cho đội bóng thành Manchester.

Hơn 40 năm sau thương vụ mang tên Dunne, “Quỷ đỏ” mang về Pogba trong mùa Hè vừa qua. Nhưng bây giờ, “luật chơi thời @” đã xô đổ mọi giá trị truyền thống giữa cầu thủ và CLB. 

Man Utd không chỉ bỏ ra số tiền kỷ lục 89 triệu bảng mà còn phải mất rất nhiều công sức để cung phụng Pogba lẫn người đại diện Mino Raiola.

Cụ thể, Man Utd phải chi 30 triệu bảng tiền môi giới cho tay cò Raiola. Họ trả Pogba mức lương cao nhất xứ sương mù (290 nghìn bảng/tuần) và kỳ lạ nhất là mất thêm 4,3 triệu bảng để mua cho anh một ngôi nhà tại thành phố Manchester.

Trong nền bóng đá hiện đại, cầu thủ càng nổi tiếng thì các điều khoản trong hợp đồng của anh ta càng “dị”. Vụ chuyển nhượng kỷ lục Gareth Bale năm  2013 là ví dụ điển hình.

Real yêu cầu Tottenham lẫn cầu thủ này giữ kín về mức phí chuyển nhượng thực (có lẽ sợ Ronaldo tị nạnh). Trong khi phía ngược lại, Spurs bắt đội bóng Hoàng gia phải chắc chắn ngôi sao xứ Wales không có lời nhận xét nào mang tính tiêu cực hay xúc phạm đến chủ tịch CLB, BLĐ hoặc cả những nhân viên tại đây.  

Chưa hết, Real sẽ trả phí chuyển nhượng của Bale theo dạng “trả góp” làm 4 đợt, và miễn trừ khoản tiền Tottenham còn thiếu trong thương vụ mua Van der Vaart năm 2010.

Ở Tây Ban Nha nhiều năm qua, các hợp đồng thường thòng theo điều khoản ưu tiên mua lại và cấm bán cho đối thủ cạnh tranh. Nhờ vậy mà Real đã đón về Morata trong mùa Hè trong khi Aguero, Oezil mãi không thể về Barca vì từng đá cho các CLB thành Madrid.

Các CLB Ý ra điều kiện chỉ giải phóng hợp đồng cho một số trường hợp nếu họ ra nước ngoài thi đấu. Vì vậy, Juventus không thể chiêu mộ Icardi của Inter dù sẵn sàng trả số tiền khổng lồ. Rốt cục “Bà Đầm già” phải mua Higuain với giá cắt cổ 76 triệu bảng. 

Đó là về phía CLB, bản thân các cầu thủ cũng “oái ăm” không kém. Ví dụ năm 1995, khi ký hợp đồng với Arsenal, Bergkamp ra điều kiện sẽ không di chuyển bằng máy bay vì ký ức kinh hoàng trong quá khứ (đó có lẽ cũng là lý do Arsenal mãi không thể vô địch Champions League trong giai đoạn hoàng kim).

Sau loạt chiến tích với các nạn nhân Ivanovic, Chiellini hay Bakkal, Barca bắt Suarez “không được cắn người” khi tiền đạo Uruguay gia nhập Hè 2014. Liverpool thì yêu cầu Balotelli trở thành “Good Boy” (chú bé tốt) nếu muốn chơi bóng ở sân Anfield.

Ở giai đoạn cuối của sự nghiệp, Ronaldinho hồi hương thi đấu cho Flamengo với điều kiện tiệc tùng tẹt ga 2 lần/tuần mà CLB không được can thiệp. Flamengo đồng ý và chỉ “chịu đựng” được Ro vẩu chưa đầy nửa năm. 

Các siêu sao như Neymar, Messi hay Ronaldo cũng không phải ngoại lệ. Khi mới đến sân Nou Camp, Neymar yêu cầu cứ hai tháng một lần, toàn bộ bạn bè thân thiết tại Brazil sẽ được phép tới thăm anh và tất nhiên chi phí máy bay lẫn cuộc chơi do Barca chi trả.

Ronaldo đang đòi có chuyên gia y tế riêng mới gia hạn hợp đồng với Real còn Messi thì “hiền” hơn. Hợp đồng của Leo có điều khoản Barca không được phép ngăn cản khi anh có ý định hồi hương để chơi cho đội bóng thời thơ ấu Newell's Old Boys.