Ống suy ngẫm: Thực dụng, nhưng không thực tế
Jogo Bonito trong tiếng Anh có nghĩa The Beautiful Game và tạm dịch sang tiếng Việt là Bóng đá đẹp. Ở bất kỳ ngôn ngữ nào, cụm từ này cũng gợi cho NHM bóng đá hình ảnh duy nhất: ĐT Brazil.
Luôn là như vậy, Brazil được mặc định như một đại diện cho thứ bóng đá tinh khiết nhất, hấp dẫn nhất với những nghệ sỹ có kỹ năng như thể làm xiếc cùng trái bóng trên sân.
Tại sao Brazil bây giờ không giống Brazil của giai đoạn giữa những năm 1950 đến thập niên 80? Thậm chí nhiều NHM lứa 8x cũng bị ám ảnh câu hỏi này dù họ chỉ biết đến thuật ngữ Jogo Bonito qua các thước phim tư liệu nói về Brazil thời xưa cũ, thời của thế hệ vàng với những vì tinh túy Pele, Garrincha, Jarzinho…
Nhưng Jogo Bonito có phải một triết lý, một phong cách bóng đá cụ thể như Tiqui-taca hay Catenaccio? Không! Nó đơn giản là cụm từ – vốn được Pele trong cuốn tự truyện của ông đã tuyên bố chính ông tạo ra – miêu tả lối chơi… đẹp. Jogo Bonito được thần thánh hóa nhờ một tập thể bao gồm những cá nhân kiệt xuất, tiêu biểu như Garrincha, một thiên tài bỏ sang một bên cái gọi là chiến thuật, bước ra sân cho mục đích duy nhất: giải trí cho đám đông.
Trong kỷ nguyên của kỷ luật, tính thực dụng, sẽ rất rất lâu hoặc không bao giờ bóng đá Brazil có lại một thế hệ như vậy. Bởi chính người Brazil, dù luôn đau đáu về Jogo Bonito cũng không nằm ngoài xu hướng chung. Cũng vì thế, Jogo Bonito sẽ mãi chỉ là hoài niệm.
Vấn đề là, người Brazil cứ nhìn về Jogo Bonito và chép miệng tự hỏi “đến bao giờ” đầy tiếc nuối; trong khi không biết ở thời điểm Diego Costa có trận đầu tiên cho ĐT Tây Ban Nha, có ai trong số họ mang cảm giác tương tự?
Quyết định cống hiến cho đội tuyển xứ đấu bò thay vì cho quốc gia nơi mình sinh trưởng của Diego Costa không chỉ giúp kình địch trên đấu trường quốc tế của Selecao tăng cường sức mạnh, mà đoàn quân Vàng-Xanh còn mất một trong những tiền đạo đang ở phong độ cao.
Kể từ khi Ro “béo” treo giày, Adriano tự tay đập tan sự nghiệp bằng những cuộc chơi thâu đêm, Selecao khát mẫu tiền đạo “số 9” đôi lúc có cảm giác đến mức tuyệt vọng. Luis Fabiano chìm dần từ ngày quay về chơi bóng trong nước; Alexandro Pato cũng vậy.
Nếu muốn tìm một tiền đạo Brazil kết thúc mùa giải của một trong những giải đấu hàng đầu châu Âu, bạn cần quay lại mùa 2008/09, thời điểm Grafite trở thành Vua phá lưới Bundesliga trong chiến dịch lên ngôi như câu chuyện cổ tích của Wolfsburg.
Q. NGUYÊN