Quá nhiều trường phái yoga, nên tập gì?

Loạn vì quá nhiều trường phái

Từ yoga cổ điển được sáng tạo hàng nghìn năm trước, đến nay, yoga được nhân rộng ra thế giới và cải biên rất nhiều. Có 8 loại yoga phổ biến nhất: Ashtanga (Power), Hatha, Vinyasa, Bikram, Iyengar, Yin, Gentle, Kundalini yoga.

Chị Mai Phương, 30 tuổi, Dịch Vọng chia sẻ: “Tôi tập yoga hằng ngày. Nhưng trung tâm của tôi đưa ra rất nhiều lớp tập (hatha yoga, hot yoga, power yoga…). Nói thật, nhiều khi tôi bị loạn. Tôi cứ đến và vào lớp tập chứ thực sự không biết thể loại yoga đó là gì và có tác dụng như thế nào”.

Còn chị Minh Duyên, 26 tuổi lại có tâm tư khác: “Mình có dáng người nhỏ nhưng bụng lại rất nhiều mỡ. Mình muốn tập lớp yoga tập trung vào cơ bụng, giảm mỡ nhanh. Tuy nhiên, tới trung tâm mình nhận được bảng lịch học với đa dạng các thể loại yoga. Mình loay hoay không biết chọn loại yoga nào”.

Ngoài băn khoăn trên của chị Duyên và chị Phương, câu hỏi “có nên tập hết tất cả các thể loại yoga hay tập trung vào một loại yoga” cũng khiến nhiều người đau đầu.

Tạp chí Yoga journal thế giới cho biết, mỗi loại yoga có những tác dụng riêng biệt. Đầu tiên phải khẳng định, bạn có thể tập một loại yoga để giải quyết triệt để vấn đề hoặc tập nhiều loại yoga khác nhau để đa dạng hoá, không gây nhàm chán. Điều quan trọng là bạn cần biết loại yoga đó là gì và có tác dụng như thế nào, tập trung vào phần nào của cơ thể.

Chẳng hạn, nếu một ngày bạn muốn ra mồ hôi nhiều hơn, tăng cường sức mạnh cơ thể, bạn có thể chọn lớp Power yoga; Ngày hôm sau, bạn muốn thư giãn cơ thể, tập trung vào sâu bên trong tâm thức thì có thể chọn thể loại Yin (chủ yếu tập trung vào hít thở, thiền).

Nội dung, tác dụng từng loại yoga

Để có thể lựa chọn hình thức yoga phù hợp với nhu cầu bản thân bạn cần biết nội dung và tác dụng của từng loại.

Hatha yoga: Hatha yoga là loại yoga nhẹ nhàng, phù hợp cho người mới bắt đầu tập hoặc cho những người rèn luyện yoga đã thành thạo thư giãn. Với thể loại này, bạn sẽ được học các thế yoga cơ bản, luyện thở, kỹ thuật thư giãn và thiền

Vinyasa là thể loại yoga kết nối giữa chuyển động và hơi thở, tạo thành chuỗi các động tác chuyển tiếp nhẹ nhàng. Theo tiếng Ấn Độ, từ “vinyasa” có nghĩa là “kết nối”. Từng chuyển động được kết hợp nhịp nhàng với từng nhịp hít vào, thở ra. Bạn có thể kết hợp chuỗi động tác từ chào mặt trời, chiến binh, cân bằng, uốn lưng và duỗi cơ ở tư thế ngồi. Mỗi buổi tập “vinyasa” sẽ kết thúc bằng tư thể nghỉ ngơi. Không có khuôn phép ngặt nghèo hay chuỗi động tác nào đặc biệt trong lớp tập Vinyasa. Mỗi chuỗi yoga được hình thành dựa trên nhu cầu cũng như sức sáng tạo của giáo viên khi kết hợp các thế yoga với một cách nhuần nhuyễn và logic.

Ngoài ra, ở lớp tập vinyasa, các giáo viên có thể xây dựng một bài tập thiên về tinh thần nhiều hơn khi kết hợp giữa các bài tập thở, niệm chú (Om chanting) và thiền. Tuỳ thuộc vào từng cấp độ, lớp vinyasa yoga có thể ở mức độ nhẹ nhàng hoặc mạnh mẽ. Nếu bạn là người mới tập, hãy thử tập những chuỗi động tác nhẹ nhàng sau đó hãy thử thách ở những lớp tập nâng cao, khó hơn. 

Iyengar yoga là một trường phái yoga được xây dựng dựa trên sự “đồng nhất” (alignment). Song lớp tập Iyengar lại không theo chuỗi như Vinyasa. Những thế yoga trong Iyenga được giữ lâu hơn. Đồng thời, sau mỗi nhịp thở, bạn lại ép động tác sâu thêm một chút nữa. Giáo viên sẽ sử dụng nhiều dụng cụ hỗ trợ như chăn, gạch …trong quá trình tập để đảm bảo bạn thực hiện đúng tư thế. Thường thì, bài tập Iyengar sẽ cần giáo viên hướng dẫn tỉ mỉ chi tiết nên nếu ở những lớp học đông, không nên áp dụng bài tập này. Tập luyện Iyengar sẽ giúp xây dựng sức mạnh, sự nhanh nhẹn và cân bằng.

Bikram (hot yoga) là loại yoga được tập trong phòng có nhiệt độ xấp xỉ 37-38 độ C. Tập luyện ở nhiệt độ này, chúng ta sẽ loại bỏ được độc tố, tăng nhịp tim, tăng tuần hoàn máu, tăng tính linh hoạt của cơ bắp. Bikram yoga do ông Bikram Choudhury phát triển bao gồm 26 thế yoga được thực hiện theo trật tự cần được tuân thủ nghiêm ngặt.

Ashtanga (aka Power Yoga) do ông K. Pattabhi Jois phát triển. Cũng giống như vinyasa, ashtanga cũng kết hợp giữa hơi thở và chuyển động. Tuy nhiên, ở Ashtanga, trình tự bài tập sẽ được định sẵn.

Gentle Yoga

Gentle Yoga là sự kết hợp của các tư thế chậm và đơn giản, nhưng có tác động sâu sắc đến hệ cơ và xương. Đây là lớp học cơ bản, nhẹ nhàng và thư giãn nên rất phù hợp với những người mới bắt đầu, nhưng cũng không kém phần quan trọng cho những người đã có kinh nghiệm luyện tập trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các chấn thương liên quan đến cơ và xương.

Kundalini yoga là bài tập, tập trung vào thở (pranayama) và các bài tập trọng tâm (core work). Dòng Kundalini yoga sẽ giúp phát triển trí óc, nhận thức và ý thức. Mỗi động tác sẽ liên quan tới những kỹ thuật thở khác nhau, nhằm tăng cường tác dụng của tư thế. Có thể nói Kundalini là hình thức tập trung vào tinh thần và thiền hơn bất cứ dòng yoga nào khác. Nó tập trung vào hít thở, niệm chú, thiền và cử chỉ tay. Do đó, các bài tập chủ yếu được thực hiện trong tư thế ngồi.

Yin Yoga là trường phái yoga chậm dãi nhẹ nhàng do ông Paulie Zink, giáo viên yoga và chuyên gia võ thuật phát triển. Với trường phái này, các tư thế được giữ trong thời gian dài khoảng 5 phút/ thế. Với thời lượng này, các chuyên gia tin rằng nó sẽ tạo áp lực lên các mô liên kết, tăng cường tuần hoàn và tăng sức dẻo dai.

Để có thể giữ được tư thế trong thời gian lâu như vậy, người tập thường phải sử dụng nhiều dụng cụ hỗ trợ cũng như tập trong phòng có nhiệt độ cao từ 25-30 độ C. Hơi nóng trong phòng sẽ giúp cơ bắp giãn, đàn hồi hơn - điều kiện quan trọng để có thể giữ tư thế từ 3-5 phút. Giữ một tư thế trong thời gian dài đòi hỏi người tập phải có sự kiên trì và ý chí cao, tập trung vào hơi thở tương tự như cách tập thiền.