Các lối đánh trong MMA: Sự đa dạng từ tiểu sử - "Background" (Phần 1)
Background - Tiểu sử và Nền tảng
Tương tự như một một tấm CV về võ thuật, background thể hiện được trình độ, tiểu sử thi đấu cũng như thành tích của một võ sĩ (fighter) ở mỗi bộ môn đơn lẻ… đây cũng là điểm nổi bật của MMA khi ta dễ dàng nhận ra, một võ sĩ có thể sở hữu nhiều thành tích ở các bộ môn khác nhau. Và cũng là cách cơ bản nhất để nhìn nhận về khả năng của họ.
Một Boxer có thành tích tốt như Stipe Miocic, Holly Holm , Alexander Gustaffson nổi bật với kĩ thuật Boxing chuẩn mực khi sang MMA. Một võ sĩ với thành tích Kickboxing tốt như Stephen Thompson, Darren Till hay Israel Adesanya rõ ràng là các striker có hạng. Một wrestler với tiểu sử Olympic hay thành tích ở giải vật danh tiếng NCAA tại Mỹ như Dan Henderson, Yoel Romero, Daniel Cormier, Daniel Cormier, Henry Cejudo, Ben Askren, Frankie Edgar, … chắc chắn sở hữu khả năng vật có thể đe dọa bất kì đối thủ nào.
Việc một võ sĩ có background tốt ở bộ môn và áp dụng thành công sang MMA không có gì bất ngờ.
Thế nhưng, mọi chuyện lại không đơn giản như vậy …
Rõ ràng, background là thứ để biết một võ sĩ có kĩ thuật ở bộ môn nào đó, thế nhưng, việc họ sử dụng chúng khi chuyển sang đánh MMA hay không lại là chuyện khác. Bởi lẽ, trong quá trình thi đấu MMA, việc tìm ra một lối đánh bắt mắt, hiệu quả về sát thương lại là thứ được chú trọng hơn, và sau đây là một số ví dụ điển hình.
Các striker đến từ Brazil với BJJ là “tấm vé bảo đảm”
Không khó để nhận ra, là thánh địa của Brazilian Jiu Jitsu, các võ sĩ MMA từ Brazil đa số thường “bỏ túi” một chiếc đai đen BJJ trong tiểu sử tập luyện của mình. Tuy nhiên, việc sinh trưởng ở một môi trường MMA tại quốc gia này đôi khi khiến họ phải thích nghi theo chiều hướng khác.
Với những sàn MMA có lối đánh khốc liệt như Pancrase hay Shooto, cùng các tay đấm chuyển sang từ võ đài Vale Tudo tàn bạo – giữa thời kì những cú dậm sàn (stomp), hay sút vào đầu đối thủ khi đang nằm (soccer kick) vẫn còn hợp lệ, thực sự việc sử dụng BJJ như một thứ vũ khí chính không phải điều tối ưu nhất. Nhất là khi Muay Thái tại Brazil, mà nổi bật nhất là 2 lò đào tạo Chute Box và Nova Uniaos đã trở thành một trong các lối striking trứ danh với hình ảnh "chém đinh chặt sắt", luôn tìm cách tấn công đối thủ với cường độ và sức dồn ép sực cao.
Điều này có thể lí giải bởi một lý do chính: Khi tất cả các đối thủ của bạn đều có nền tảng BJJ, thì khả năng sử dụng striking sẽ là thứ tạo nên sự khác biệt.
Từ những cú soccer kick tàn bạo ...
Sau khi Pride FC và UFC phát triển cực thịnh, khán giả bắt đầu chứng kiến nhiều hơn hình thái của các “striker với chiếc đai đen BJJ bảo đảm” – với những cái tên nổi bật như Shogun Rua, Anderson Silva, Jose Aldo, Renan Barao, Wanderlei Silva, Thiago Alves hay gần đây là Edson Barboza. Nếu từng quan sát các võ sĩ trên thi đấu, đặc biệt là hai tượng đài Jose Aldo và Anderson Silva, mặc dù có khả năng sử dụng BJJ thành thạo trước sự tấn công của các Wrestler như Chad Mendes, Frankie Edgar hay Chael Sonnen, Dan Henderson … Cả 2 đều cố gắng kéo trận đấu về tư thế đánh đứng - sở trường mà họ vẫn là số 1 ở hạng cân khi còn cầm đai.
Chính vì sự vượt trội ở khả năng striking, các tay đấm Brazil như Aldo và Silva thường cố duy trì thế trận ở tư thế đứng, nơi các đối thủ của họ thua thiệt cả về thể hình lẫn kĩ thuật - điều này rõ ràng có ưu thế hơn khi kéo trận đấu xuống sàn, nơi mà các Wrestler đều không ngần ngại lao vào cuộc chiến giằng co về thể lực. Hơn nữa, với thân mình mảnh, dài thuận lợi để striking so với các wrester đầy cơ bắp, việc xử lý những tình huống Ground-and-Pound cũng không phải là phương án dễ chịu với họ.
Nếu nhìn lại trận đấu đầu tiên giữa Chael Sonnen và Anderson Silva, ta có thể thấy Silva đã "hiện nguyên hình" khi phải đối đầu với một Wrestler có khả năng đeo bám và Ground-and-pound tốt như Sonnen, theo các con số của trận đấu, có tới 80% trong tổng số 89 đòn đánh hiệu quả của Sonnend đến từ các tình huống "giã gạo" khiến Silva trầy trật. Nhưng may mắn thay, việc lừa đối thủ vào cái bẫy grappling đã cứu huyền thoại người Brazil một bàn thua trông thấy với cú Triangle Choke ở cuối hiệp 5 - lúc này, chiếc đai đen BJJ của Silva thực sự đã phát huy tác dụng như tấm vé cuối cùng để giữ chiếc đai ở lại.
Hay đối đầu với các Wrestler có khả năng Ground-and-Pound tốt, chưa hẳn việc kéo trận đấu xuống sàn là phương án tối ưu với các tay đấm có tiểu sử BJJ.
Ví dụ về các striker đến từ Brazil với khả năng BJJ chỉ là một trong rất nhiều trường hợp khi các võ sĩ sử dụng sở trường từng có ở các bộ môn riêng lẻ làm một "tấm vé bảo đảm" khi chuyển sang thi đấu MMA. Bởi giữa việc sử dụng khả năng striking máu lửa - so với việc cố sử dụng sự vượt trội về BJJ, không những khó có thể an toàn tuyệt đối và còn tạo cảm giác chán nản với những trận đấu chỉ thuần "ôm ấp" đối phương, các tay đấm Brazil hiểu được đâu mới là thứ để mang tới một thế trận có lợi mà vẫn đủ hấp dẫn để kéo khán giả đến sân.
