Chơi thể thao dưới thời tiết nóng khắc nghiệt, cần thực phẩm gì để tránh mất nước?
Trên thế giới và ở Việt Nam, có nhiều trường hợp các cầu thủ phải tập luyện và thi đấu trong hoàn cảnh thời tiết nóng khắc nghiệt. Khi đó, cơ chế chống nóng để cơ thể thích nghi với nhiệt độ cao chính là sự bay hơi mồ hôi. Mặc dù bản chất là một cơ chế điều nhiệt thông thường, việc đổ mồ hôi quá mức sẽ gây ra mất nước và điện giải nghiêm trọng.
Nước là thành phần đóng vai trò rất quan trọng để duy trì thể tích máu, điều hòa nhiệt độ cơ thể và đảm bảo các hoạt động co cơ diễn ra bình thường. Do đó, việc giữ cho cơ thể trong trạng thái đủ nước trước khi thi đấu, kèm theo bù nước và điện giải trong khi tập luyện thể thao sẽ giảm nguy cơ sốc nhiệt, duy trì chức năng cơ bắp và hiệu suất thi đấu trên sân.
Thực tế, không khó để vận động viên có thể nạp đủ lượng nước cơ thể cần thông qua những thực phẩm hàng ngày. Theo Institute of Medicine, 80% lượng nước nạp vào đến từ đồ uống và 20% đến từ đồ ăn.
Một số thực phẩm không chỉ chứa nhiều nước mà còn cung cấp cả điện giải và vitamin. Khi tiêu thụ những thực phẩm này, vận động viên vừa bổ sung đủ nước vừa có cả điện giải, giúp cải thiện hiệu suất tập luyện và thi đấu.
Đồ uống thể thao
Đồ uống thể thao bổ sung nước, glucose và điện giải bị mất đi qua những buổi tập, đặc biệt ở các môn thể thao sức bền. Một số đồ uống thể thao có chứa các vitamin nhóm B có vai trò tham gia chuyển hóa, cung cấp năng lượng cho cơ thể. Nồng độ đường và điện giải trong đồ uống thể thao được quy định phù hợp giúp cho việc hấp thu vào cơ thể nhanh chóng.
Sữa tươi
Sữa tươi là loại đồ uống phù hợp để bù nước nhờ vào thành phần điện giải có trong đó. Sữa còn là sự kết hợp cân đối giữa carb và protein. Hai chất dinh dưỡng này giúp cơ thể được nạp thêm nhiên liệu và thúc đẩy quá trình sửa chữa tổn thương mô cơ sau khi tập luyện.
Sinh tố
Sau buổi tập luyện hoặc thi đấu, sinh tố là sự pha trộn tuyệt vời giữa những thực phẩm bù nước, giàu điện giải, vitamin và khoáng chất cơ thể cần hồi phục. Một số nguồn cung cấp chất điện giải tốt đến từ trái cây, rau, các loại hạt và các sản phẩm từ sữa.
Tất cả đều có thể kết hợp cùng nhau để tạo thành một ly sinh tố thơm ngon và bổ dưỡng. Ngoài việc bù đắp các chất điện giải bị mất, sinh tố còn có tác dụng hỗ trợ sửa chữa mô cơ bị tổn thương khi tập luyện nhờ các thành phần giàu protein trong đó.
Dưa hấu
Với thành phần chứa 92% là nước, dưa hấu có thể giúp vận động viên giữ trạng thái đủ nước cho các trận đấu lớn. Citrulline có nhiều trong dưa hấu giúp các mạch máu thư giãn, hỗ trợ cho hệ thống tim mạch và giảm đau nhức cơ bắp.
Ngoài dưa hấu, vận động viên có thể lựa chọn các loại trái cây chứa nhiều nước và các chất dinh dưỡng như dưa vàng, cam, dâu tây… cũng có tác dụng bù nước tốt.
Viên sủi điện giải/Oresol
Một nghiên cứu vào năm 2020 của tạp chí Nutrients đã chỉ ra rằng uống nước có viên điện giải hòa tan có thể cải thiện trạng thái đủ nước so với việc chỉ uống nước lọc bình thường. Do đó các viên điện giải có thể được sử dụng trước, trong hoặc sau buổi tập để duy trì và bù đắp nước cũng như điện giải cho cơ thể.
Để tối ưu hóa hiệu suất tập luyện/thi đấu, nên hòa tan các viên điện giải theo đúng tỷ lệ với khoảng 500 – 1000ml nước trong mỗi giờ, đặc biệt trong môi trường nắng nóng gay gắt.